Từ góc độ thi hành pháp luật, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Khánh Toàn đặt ra hàng loạt câu hỏi: "Tử tù, người bị tù chung thân có được hiến mô và hiến xác không? Những người này hiến thì chính sách hình sự đối với họ như thế nào? Có giảm án đối với họ, hoặc là có thay đổi mức án?".
Ông Toàn lo ngại luật chỉ mở rộng phạm vi hiến, ghép mô tạng đối với con người nói chung, không quy định là công dân Việt Nam, nên trong triển khai có thể xung đột với việc thực thi pháp luật liên quan đến tội phạm. "Tôi xin đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu một điều luật để điều chỉnh", ông nói.
 |
|
Đại biểu phát biểu tại hội trường. Ảnh: TTXVN. |
Đại biểu Nguyễn Lân Dũng đề nghị giảm án cho tử tù nếu họ tình nguyện hiến mô tạng. "Nếu tử tù tình nguyện hiến một quả thận để cứu một người thì cá nhân tôi cho rằng nhà nước nên xem xét giảm án từ tử hình xuống còn chung thân", ông Dũng nói.
Ông Dũng là người từng nhiều lần đề nghị hạn chế áp dụng hình phạt tử hình, theo xu thế của thế giới. Tuy nhiên, ý kiến của ông là thiểu số nên không được chấp nhận.
Ngân hàng mô tư nhân là kẽ hở dẫn đến mua bán nội tạng
Dự luật cho phép thành lập ngân hàng mô tư nhân, miễn là đảm bảo đủ điều kiện vật chất, nhân sự, có giấy phép của Bộ Y tế và hoạt động không nhằm mục đích lợi nhuận. Đa số ý kiến ủng hộ quy định này vì phù hợp với xu thế hội nhập, khuyến khích hoạt động nghiên cứu khoa học của cá nhân, tổ chức.
Không tán thành quy định trên, đại biểu Huỳnh Thị Dã Thanh phân tích, nếu là ngân hàng mô do Nhà nước thành lập thì có thể được cấp kinh phí. Nhưng với ngân hàng mô tư nhân, phải hoạt động phi lợi nhuận thì lấy đâu tiền để giữ gìn, bảo quản và cấy ghép mô tạng. "Nếu thấy vấn đề còn quá mới, quá phức tạp thì phải thận trọng. Trước mắt, cứ để ngân hàng mô nhà nước hoạt động, rút kinh nghiệm sau đó mới mở rộng ra các loại hình", bà Thanh kiến nghị.
Đại biểu Trương Thị Vân lo ngại ngân hàng mô tư nhân sẽ bị biến tướng, dẫn tới việc mua bán mô, bộ phận cơ thể người, hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Bà Vân lập luận, việc quản lý, vận chuyển, lưu giữ và cung ứng mô yêu cầu trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao và chi phí lớn. Trong khi đó, luật quy định ngân hàng mô không vì mục đích lợi nhuận.
"Trên thực tế ít có cá nhân nào bỏ ra một khoản tiền lớn để đầu tư mà không thu lại một lợi ích nào từ sự đầu tư đó. Từ lợi nhuận cho đến biến tướng là mua bán mô, bộ phận cơ thể người là một khoảng cách không xa", bà Vân lo lắng.
Luật hạn chế quyền hiến ghép mô của người Việt ở nước ngoài
Đại biểu Trương Thị Thu Hằng băn khoăn với quy định người nước ngoài chỉ được ghép bộ phận cơ thể của người Việt Nam tại Việt Nam.
Bà Hằng dẫn ra trường hợp huấn luyện viên Riedl của đội tuyển bóng đá Việt Nam, khi biết ông bị suy thận nặng cần thay thế thận, rất nhiều người Việt Nam tự nguyện hiến thận cho ông vô điều kiện. Điều này đã làm cho huấn luyện viên Riedl vô cùng cảm kích và thốt lên: "Chỉ có ở Việt Nam mới có những con người như thế". "Nhưng chắc chắn là nếu tìm được quả thận tương thích của một người Việt Nam thì ông Riedl sẽ không muốn được ghép tại đây, mà sẽ yêu cầu được đưa về cơ sở y tế từng điều trị cho ông ở nước ngoài để được cấy ghép. Đó là nhu cầu chính đáng và hoàn toàn hợp lý, nhưng lại đi ngược với quy định của luật", bà Hằng phân tích.
Đại biểu này cũng không đồng tình với quy định người Việt Nam định cư ở nước ngoài về Việt Nam để ghép bộ phận cơ thể người, chỉ được ghép khi chứng minh có cùng dòng máu về trực hệ và có họ trong phạm vi 3 đời với người hiến. "Tôi cho điều này làm hạn chế quyền lợi được ghép tạng của người Việt Nam. Trong khi với người nước ngoài, điều kiện duy nhất để được ghép tạng chỉ là có sự tương thích về miễn dịch đối với bộ phận cơ thể được ghép", bà nói.
Chiều 26/10, Quốc hội thảo luận về dự luật bình đẳng giới. Ngày mai, Quốc hội thảo luận về luật đưa người đi làm việc ở nước ngoài và dự luật sửa đổi một số điều của Bộ luật lao động.
Hồng Khánh