Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng vừa ký công văn gửi Bộ Tài chính đề nghị điều chỉnh, bổ sung một số quy định về cơ chế tự chủ tài chính đơn vị sự nghiệp công lập, cơ chế đặt hàng, định giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước để tháo gỡ khó khăn cho cơ quan báo chí.
Các đề xuất tổng hợp từ kiến nghị của cơ quan báo chí, được Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện theo yêu cầu của Thủ tướng Phạm Minh Chính trong buổi làm việc với Hội Nhà Báo Việt Nam ngày 13/6.
Quy định thống nhất về lộ trình tính đủ giá sản phẩm
Nhóm vấn đề thứ nhất, Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị sửa đổi, bổ sung Nghị định 60 quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Theo Bộ, Nghị định 60 có các quy định chưa thống nhất hoặc chưa cụ thể về thực hiện lộ trình tính đủ giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước.
Như tại Điều 5 quy định đến hết năm 2021, cơ bản hoàn thành lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công (tính đủ chi phí tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý và khấu hao tài sản cố định, chi phí khác theo quy định của pháp luật về giá).
Tuy nhiên, Điều 9 của Nghị định đã quy định đơn vị sự nghiệp Nhóm 2 (tự chủ kinh phí chi thường xuyên) cung cấp dịch vụ công thông qua đấu giá với giá chưa tính đủ chi phí khấu hao. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, quy định này khó áp dụng trong thực tế khi lập dự toán về kế hoạch lựa chọn nhà thầu...
Bên cạnh đó, khoản 3, điều 9 quy định đơn vị sự nghiệp Nhóm 3 (tự đảm bảo một phần kinh phí chi thường xuyên) được nhà nước đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp dịch vụ sự nghiệp công chưa tính đủ chi phí, nhưng chưa quy định khoản chi phí nào chưa được tính vào giá để có căn cứ thực hiện, nhất là chưa khả thi khi thực hiện theo phương thức đấu thầu.
Vì vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, có quy định thống nhất về lộ trình tính đủ giá sản phẩm, dịch vụ công, trong đó cho tính chi phí khấu hao tài sản cố định khi đặt hàng, đấu thầu cung cấp dịch vụ lĩnh vực báo chí, truyền thông để hỗ trợ các cơ quan báo chí, xuất bản chủ động về nguồn tái đầu tư tài sản, phương tiện hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ.
Bộ cũng đề nghị bổ sung vào Nghị định 60 hoặc văn bản hướng dẫn về nguyên tắc phân bổ, hạch toán chi phí cho các đơn vị sự nghiệp, cơ quan báo chí có nhiều hoạt động sử dụng ngân sách nhà nước, nhiều hoạt động kinh doanh, dịch vụ để thống nhất áp dụng.
Xác định chi phí tiền lương trong giá đặt hàng
Nhóm ý kiến thứ 2 về cơ chế giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm dịch vụ dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên. Theo quy định hiện hành tại Nghị định 60 và Nghị định 32, giá, đơn giá sản phẩm, dịch vụ công được xác định trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí do cơ quan có thẩm quyền ban hành.
Trong đó, chi phí tiền lương trong giá, đơn giá sản phẩm, dịch vụ công tính theo mức lương cơ sở, hệ số tiền lương ngạch, bậc, chức vụ, các khoản phụ cấp do các bộ, cơ quan Trung ương, UBND tỉnh ban hành theo thẩm quyền.
Trên thực tế, các đơn vị sự nghiệp công lập có mức độ tự chủ chi đầu tư và chi thường xuyên (Nhóm 1), đơn vị sự nghiệp tự đảm bảo chi thường xuyên (Nhóm 2) nếu tính chi phí tiền lương trong giá dịch vụ theo quy định trên không phù hợp với thực tế của đơn vị.
Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, sửa đổi Nghị định số 60 cho phép việc xác định chi phí tiền lương trong giá đặt hàng đối với các đơn vị Nhóm 1 và Nhóm 2. Cụ thể, đối với các đơn vị đã được cấp có thẩm quyền ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật được áp dụng đơn giá tiền lương theo thực tế 3 năm liền kề của đơn vị khi lập phương án giá dịch vụ. Các đơn vị chưa được ban hành định mức thì đơn giá dịch vụ được tính theo chi phí tiền lương bình quân theo thực tế 3 năm liền kề.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, việc sửa đổi trên đảm bảo sự thống nhất về tính chi phí tiền lương trong đơn giá, giá dịch vụ sự nghiệp công giữa đơn vị đã có định mức kinh tế - kỹ thuật với đơn vị chưa có định mức theo quy định tại khoản 2 điều 5 của Nghị định 60, phù hợp với việc thực hiện cơ chế tiền lương như doanh nghiệp đối với đơn vị sự nghiệp công lập Nhóm 1, Nhóm 2.
Ngoài ra, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đề nghị Bộ Tài chính bổ sung quy định trách nhiệm nghiệm thu sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước do cơ quan chủ quản đặt hàng; đề nghị xem xét hướng dẫn về điều kiện đặt hàng; sửa đổi, bổ sung trình tự thủ tục đặt hàng dịch vụ công và về phương thức quản lý định mức kinh tế - kỹ thuật chuyên ngành.
Rút ngắn quy trình đặt hàng báo chí
Nhóm ý kiến thứ ba liên quan đến pháp luật về giá. Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng lĩnh vực báo chí cần đảm bảo tính kịp thời, hiệu quả trong hoạt động thông tin, tuyên truyền. Việc thẩm định phương án giá gắn liền với trách nhiệm quản lý thông tin, số liệu tài chính, kế toán của cơ quan chủ quản đối với đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc. Trong điều kiện hiện nay, nguồn lực của các Bộ quản lý lĩnh vực không thể đáp ứng yêu cầu thẩm định phương án giá của các đơn vị sử dụng ngân sách Trung ương, nhất là lĩnh vực có nhiều đơn vị sự nghiệp do Trung ương quản lý như thông tin và truyền thông.
Vì vậy, Bộ đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu sửa đổi, bổ sung nghị định quy định chi tiết thi hành luật giá, trong đó không quy định bộ quản lý ngành, lĩnh vực trách nhiệm thẩm định phương án giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Trung ương lĩnh vực thông tin và truyền thông. Thay vào đó, các cơ quan chủ quản được giao thẩm định, báo cáo Bộ Tài chính ban hành giá tối đa để phù hợp với thực tế quản lý tài chính, tài sản đơn vị sự nghiệp công lập.
"Cần rút ngắn quy trình, giảm khâu trung gian trong đặt hàng, nhất là lĩnh vực báo chí, đảm bảo tính kịp thời, hiệu quả trong hoạt động thông tin, tuyên truyền", văn bản nêu.
Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, có cơ chế quản lý giá phù hợp để các cơ quan báo chí thuận lợi trong việc nhận đặt hàng thông tin, tuyên truyền từ các cơ quan, đơn vị khác không phải là cơ quan chủ quản.
Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho tất cả các loại hình báo chí
Nhóm ý kiến thứ tư về chính sách thuế. Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng hiện nay các cơ quan báo chí in đã được nhà nước ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp với thuế suất là 10%. Tuy nhiên, hiện nay nhiều cơ quan báo chí có hai loại hình báo chí trở lên (báo nói, báo hình, báo in, báo điện tử). Trong khi đó, hoạt động báo chí đều phục vụ nhiệm vụ chính trị, cung cấp thông tin thiết yếu.
Vì vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất nhà nước thống nhất áp dụng chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho tất cả các loại hình báo chí, tạo điều kiện hỗ trợ cho báo chí và thuận lợi cho công tác hạch toán, quản lý thuế.
Ngoài ra, Bộ Thông tin và Truyền thông còn đề nghị Bộ Tài chính quan tâm bố trí kinh phí cho các cơ quan chủ quản báo chí để giao nhiệm vụ, đặt hàng cơ quan báo chí thông tin, tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, truyền thông chính sách, cung cấp thông tin thiết yếu.
Bố trí kinh phí cho cơ quan chủ quản báo chí
Nhóm ý kiến thứ năm về bố trí kinh phí hoạt động, mua sắm phương tiện tác nghiệp và hướng dẫn chế độ chi cho cơ quan báo chí.
Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị Bộ Tài chính bố trí kinh phí cho các cơ quan chủ quản báo chí để giao nhiệm vụ, đặt hàng cơ quan báo chí thông tin, tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, truyền thông chính sách, cung cấp thông tin thiết yếu. Cạnh đó, Bộ cần bố trí kinh phí mua sắm máy móc, thiết bị phục vụ công tác chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao năng lực hoạt động của cơ quan báo chí theo quy định hiện hành.
Cơ quan tạp chí khoa học đề nghị nhà nước có hướng dẫn các chế độ chi trong hoạt động của tạp chí khoa học, như: biên tập, đọc duyệt, phản biện, hiệu đính, hội đồng biên tập, thuê chuyên gia tư vấn/cộng tác viên khai thác thông tin. Vì vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị Bộ Tài chính hướng dẫn để các tạp chí khoa học thực hiện.
Xuân Hoa