* Real - Barca: 3h thứ Hai 2/3, giờ Hà Nội.
Năm ngoái, Ajax bất ngờ loại Real Madrid ở vòng 1/8 Champions League. Trận lượt về tại Bernabeu, đội bóng Hà Lan thậm chí còn hạ nhục nhà đương kim vô địch bằng thắng lợi 4-1. De Jong là nhạc trưởng của Ajax trong thắng lợi vẻ vang ấy, để rồi thành tích tuyệt vời của đội tại đấu trường này đã chắp cánh cho anh sang Barca. Một giấc mơ của chàng trai trẻ đã thành hiện thực.
De Jong là nguồn cảm hứng lớn giúp Ajax đánh bại Real ở vòng 1/8 Champions League mùa trước. Ảnh: Reuters.
Mỗi buổi sáng, khi bước chân qua cổng sân tập Ciutat Esportiva Joan Gamper của Barcelona, De Jong đều vui vẻ mỉm cười, nụ cười của một người đang dạo bước trên mấy. Anh nói với Simon Kuper, phóng viên của tờ Financial Times: "Đây là cuộc sống mà tôi luôn mong muốn, và tưởng tượng. Ở Barcelona, thời tiết thật tuyệt, các buổi tập thì cực vui. Tôi trân trọng mỗi ngày được đứng cùng sân tập với những cầu thủ tuyệt vời này. Thật phi thường", De Jong nói. Và nụ cười của anh - theo Kuper mô tả - đã thắp sáng cả căn phòng mà họ đang ngồi, dù căn phòng... không có cửa sổ.
Chỉ một năm, De Jong đã tiến một bước dài. Từ chỗ là trụ cột của Ajax, anh trở thành trụ cột của Barca. Mùa này, không cầu thủ nào của Barca, không tính thủ môn Ter Stegen, chơi nhiều hơn tiền vệ 22 tuổi người Hà Lan. Và tối nay, anh hy vọng sẽ góp mặt trong trận El Clasico đầu tiên. Một trận đấu đặc biệt, hơn mọi trận đấu trên đời, một trận đấu có thể định đoạt chức vô địch La Liga vào cuối mùa.
Nếu như bạn chọn một cầu thủ có thể làm những điều điên rồ và mạo hiểm, mà vẫn ngầu bên phía Barca, De Jong là một cái tên không thể bỏ qua. Ngay từ khi còn là một đứa bé chơi bóng trên sân trường, De Jong đã thích mạo hiểm. Cậu thích giữ bóng, thoát truy cản ngay trước khung thành nhà, và thường làm được. Trong lúc các bạn đồng trang lứa đều xí những số áo đẹp, De Jong thì "áo nào cũng được". Trước khi Johan Cruyff nổi tiếng với chiếc áo số 14, có cầu thủ nào thích con số ấy đâu?
De Jong sinh ra trong một ngôi làng ở miền nam Hà Lan, tên gọi Arkel. Cha mẹ đặt cho anh cái tên Frenkie là vì mê ban nhạc Anh Frenkie Goes to Hollywood. Bên cạnh nhạc, gia đình của De Jong tất nhiên cũng mê bóng đá. Ngôi mộ của ông nội còn khắc cả một cái... còi của trọng tài. Tài năng của De Jong phát lộ từ sớm, và cậu bé được tuyển trạch viên của CLB Willem II mời về tập.
Như mọi đứa trẻ Hà Lan, cậu cũng mơ một ngày được khoác áo Barca - CLB của Cruyff, cầu thủ vĩ đại nhất Hà Lan. Trong một tấm ảnh trên Instagram vào năm 2015, chàng thanh niên 18 tuổi De Jong và người bạn gái mỉm cười rất tươi trên khán đài sân Camp Nou. Họ khi ấy chỉ là hai khách du lịch tới đây, mua vé và vào sân xem trận đấu. De Jong nhớ lại: "Tôi nghĩ lúc ấy mình đang trong biên chế Willem II và chuẩn bị sang Ajax để đá cho đội trẻ. Hình như tôi vừa học xong phổ thông thì phải. Chúng tôi đến Barcelona chơi vào cuối tuần, và biết Barca chuẩn bị có một trận đấu trên sân nhà. Khi ấy, tôi đã hy vọng: bốn năm nữa, mình sẽ chơi bóng ở đây".
Sau bốn năm, từ chỗ là khách du lịch đến thăm quan sân Nou Camp, De Jong và bạn gái Mikky trở lại đây, khi tiền vệ người Hà Lan đầu quân cho Barca.
Ước thì ước thế thôi, vì hàng vạn cầu thủ Hà Lan cũng đều mong như thế. Thậm chí không nói ra, nhưng chính De Jong cũng không dám tin là anh sẽ đạt được nguyện ước. Ngày ấy, De Jong còn không tìm được vị trí nơi đội một của Willem II. Các HLV đánh giá rất cao kỹ năng dốc bóng và chuyền bóng của cậu, nhưng thói quen mạo hiểm mọi lúc mọi nơi làm họ lo sợ.
Cựu HLV Ajax, Peter Bosz, kể với hai nhà báo Michiel de Hoog và Pieter Zwart về thời gian De Jong còn đá cho đội dự bị của Ajax. Hôm ấy, đội dự bị đá tập với đội một và De Jong xuất phát ở vị trí trung vệ. Sau khi nhận bóng từ thủ môn của mình, anh dốc bóng vượt qua ba, bốn cầu thủ tấn công của đội một rồi mới chịu chuyền đi.
Peter Bosz đã dặn trước đó với tất cả: phải chơi như thể đấy là một trận đấu nghiêm túc, chứ không phải đá tập. Vậy mà De Jong vẫn thích dốc bóng kiểu ấy. Và ông đã gầm lên: "Mẹ kiếp, Frenk. Cậu không được phép làm thế trong một trận đấu".
De Jong chỉ ngơ ngác hỏi lại: "Tại sao không ạ?"
Hôm ấy De Jong ít ra còn... thảo luận. Nhiều lần được HLV giáo huấn về việc bớt mạo hiểm lại, anh đều gật đầu rồi... vào trận vẫn lừa bóng tỉnh bơ. Đấy là vì anh luôn cảm thấy rất vui khi được chơi bóng. Hãy theo dõi kỹ De Jong trong các trận đấu, khi lừa bóng qua một đối thủ, anh thỉnh thoảng lại nở một nụ cười, và có đôi khi là... cười thành tiếng. "Vì tôi thấy chơi bóng thật vui", anh nói.
Chơi bóng thật vui. Câu nói giản dị ấy phải chăng là lý do mọi cầu thủ đến với bóng đá ngay từ đầu đó sao? Chẳng phải chúng ta yêu mến những Ronaldo "người ngoài hành tinh", Ronaldinho, Kaka, Paul Gascoigne... vì cách họ chơi bóng ánh lên niềm vui đó sao?
De Jong nói: "Mỗi lần về lại Hà Lan thăm em trai và bè bạn, chúng tôi đều chơi bóng. Khi tôi về nhà và có những trận đấu hay trên TV, tôi đều muốn ngồi xem cho hết. Tôi thích nói chuyện về bóng đá. Nhưng thích nhất vẫn là được chơi bóng. Và tôi nghĩ khi người ta xem tôi chơi bóng, họ sẽ thấy rõ là tôi rất vui. Tôi luôn có niềm tin vào cách chơi bóng của mình. Và những người quan trọng nhất với tôi – gia đình, bằng hữu, bạn gái, đại diện - đều nhấn mạnh: hãy luôn vui như thế".
Đến hè 2018, De Jong vẫn chưa phải là cầu thủ chính thức của Ajax, ở một giải Hà Lan bị xem là hạng Nhì của châu Âu. Anh phải xem World Cup qua truyền hình. Và có lẽ chưa một khán giả nào bên ngoài biên giới Hà Lan nghe đến tên anh, trừ những người chơi trò Football Manager. Nhưng chỉ sau một trận đấu ở Paris, mọi thứ vụt thay đổi.
Ngày 9/9/2018, De Jong lần đầu tiên đá trọn vẹn một trận cho đội tuyển quốc gia, đối thủ là nhà vô địch thế giới Pháp. Nghe có vẻ long trọng, vậy liệu anh có bớt mạo hiểm không? Anh nói: "Tôi được gọi lên tuyển vì lối chơi mà mình đã luôn duy trì suốt từ khi còn bé. Vậy tại sao khi đã có mặt trên tuyển, mình lại thay đổi chỉ vì không muốn phạm sai lầm?".
Và thế là tại Paris, De Jong đã chơi bóng theo kiểu của De Jong: nhận bóng, xoay một vòng loại đối thủ đầu tiên, lôi kéo vài đối thủ lao đến mình và ở giây cuối cùng, khi ngỡ như chuẩn bị mất bóng, anh chuyền bóng đúng vào vị trí mà đối thủ vừa lao lên để tranh cướp. Tiền đạo Antoine Griezmann gọi De Jong là đối thủ giỏi nhất mà anh từng đối mặt. Griezmann nói: "Tôi luôn cố gây sức ép lên cậu ấy, nhưng chẳng có tác dụng gì".
De Jong từng khiến các nhà vô địch thế giới Pháp vất vả trong trận đấu tại Paris hôm 9/9/2018. Ảnh: Reuters.
Và sau cái đêm Paris ấy, không một ai dám tưởng tượng đến đội tuyển Hà Lan không có De Jong nữa. Trong suốt nhiều năm trời, Hà Lan chơi thứ bóng đá an toàn đến tẻ nhạt với vô số những đường chuyền ngang để giữ bóng. De Jong bỗng khiến bóng đá Hà Lan khó lường và tốc độ trở lại.
Cựu tiền vệ Hà Lan Eljero Elia nói: "Cậu ấy sử dụng những động tác mà chỉ những tiền vệ cánh mới làm: dốc bóng, di chuyển cắt mặt đối phương, giữ bóng vừa đủ để đồng đội lao lên và mình sẽ nhiều quân số hơn đối thủ. Tôi chưa từng thấy ai chơi bóng như Frenkie de Jong."
Là một cầu thủ giữ bóng xuất sắc, nhưng De Jong cũng là một tiền vệ đoạt bóng cũng hay không kém. Anh luôn phán đoán cực kỳ chính xác vị trí bóng sẽ rơi, can thiệp với đôi chân nhẹ hẫng, canh thời gian thật chuẩn... như một tên móc túi.
Mùa trước, anh là hạt nhân của một Ajax trẻ trung nhưng chơi thứ bóng đá tuyệt hảo làm đắm say tất cả giới mộ điệu. Họ chỉ cách trận chung kết Champions League có vài giây, khi bàn thắng ở phút bù giờ thứ 5 của Lucas Moura đã chấm dứt một giấc mơ hoang đường. Các chàng trai của Ajax đã khóc rất nhiều đêm ấy.
Man City, PSG và Barca lập tức lao vào tranh chữ ký của De Jong. Cả ba đội bóng này đều tin: chỉ có những kẻ dám mạo hiểm dốc bóng như De Jong mới có thể mở khóa được những hàng thủ kiên cố của bóng đá hiện đại, và De Jong rõ ràng là cầu thủ của tương lai.
De Jong đã suy nghĩ rất nhiều về đề nghị của ba CLB nêu trên, vì anh lo sẽ không được đá chính thường xuyên ở Barca. Chủ tịch Josep Maria Bartomeu của Barca nhớ về cuộc trò chuyện đầu tiên với De Jong. Chàng trai này nói: "Tôi muốn được tận hưởng cuộc sống với bạn gái của mình, và được chơi bóng".
Rồi ngài Chủ tịch khuyên: "Nếu cậu muốn tìm một HLV giỏi, hãy sang đội của Pep Guardiola. Nhưng ngày Pep rời Man City, tôi không biết ai sẽ là HLV tiếp theo và họ có thích cậu không. Nếu cậu thích tiền, hãy sang PSG. Cậu sẽ thành tỷ phú. Nhưng nếu muốn tận hưởng cuộc sống của mình trong 12 hay 14 năm tới, hãy đến Barcelona".
Cuối cùng, De Jong đã làm cái điều mà anh vẫn hay làm: mạo hiểm sang Barca. Khi còn là một học sinh, cậu vẫn xem Lionel Messi và Sergio Busquets chơi bóng trên TV. Giờ thì cậu tập luyện và thi đấu với họ. Cậu còn được xem là truyền nhân của Busquets ở vị trí tiền vệ mỏ neo. Nhưng trước mắt, họ đang cùng nhau thi đấu trên sân. Busquets đã chào đón De Jong bằng việc đặt nhà hàng xịn cho cậu đi ăn cùng bạn gái.
De Jong đang có khởi đầu tuyệt vời tại Barca. Cậu cũng thích đi ra ngoài, cư dân ở đây dành cho cậu sự riêng tư mong muốn. Trên sân cỏ, cậu làm các CĐV rất hài lòng. Bề ngoài của cậu khá giống Cruyff: người dài, chân ngắn, đầu thẳng, cân bằng cơ thể hoàn hảo, tăng tốc cực nhanh và có những đường chuyền ít ai ngờ đến.
Vấn đề là Busquets chưa cần một truyền nhân, vì anh vẫn đang chơi quá tốt. Và thế nên De Jong, một người sinh ra để chơi bóng phía dưới, giờ phải dâng nhiều hơn ở phía trên. Và anh đang cố thích nghi, miễn được ra sân chơi bóng. Anh nói: "Đá ở trên thì không gian sẽ nhỏ lại. Nên tôi đang xem nhiều video hơn, cố đọc các tình huống, luyện tập, luyện tập và luyện tập".
De Jong từng dự trận El Clasico ở lượt đi mùa này hôm 18/12/2019, nhưng khi đó, anh và Barca bị Real cầm hoà 0-0 tại Nou Camp.
Có một điều De Jong cần cải thiện, là khả năng ghi bàn. Vì ngay khi đã vào vị trí sút rồi mà cậu vẫn còn mải mê lừa bóng, hoặc thích chuyền nhiều hơn. Người ta cứ hỏi: "Bao giờ thì cậu sút". Và De Jong luôn tự nhủ: "Trận sau vậy". Nhưng có bóng thì anh lại... lừa hoặc chuyền đi.
El Clasico đầu tiên là một dịp tốt để sút ngay khi có thể, đúng không Frenkie?
Hoài Thương tổng hợp