Chứng kiến sự trỗi dậy của Man City ở nửa cuối những năm 2000, huyền thoại HLV Man Utd Alex Ferguson mỉa mai gọi họ là "gã hàng xóm ồn ào", với những rộn ràng bán mua và xoang xoảng phát ngôn. Nhận xét của ông không sai, nhưng giữa vô số ồn ào, Man City vẫn giữ bên mình một nhân tố thầm lặng, cần mẫn giúp CLB tạo nghiệp đế vương: David Silva.
Đã tròn 10 năm từ khi chàng trai nhỏ bé có gương mặt Á Đông chia tay CLB thân thiết Valencia để gia nhập đội quân lê dương hùng mạnh của Man City. Đó là năm 2010, không lâu sau khi anh hoàn tất cú đúp danh hiệu cao quý nhất đời cầu thủ: cùng tuyển Tây Ban Nha vô địch Euro 2008 rồi World Cup 2010.
Man City, lúc đó, chẳng có gì đáng kể trong phòng trưng bày truyền thống, ngoài những thương vụ bom tấn, những bản hợp đồng đắt giá nhưng kém hiệu quả. Mọi việc chỉ thay đổi sau khi những mảnh ghép quan trọng lần lượt được HLV Roberto Mancini đưa về: như Sergio Aguero, Carlos Tevez, Mario Balotelli, Yaya Toure, David Silva, Vincent Kompany...
Những ngôi sao lần lượt đổ bộ xuống sân Etihad ấy giúp Man City tạo nên trục dọc quan trọng, gồm Joe Hart - Kompany - Yaya Toure - Silva - Aguero. Đây chính là cột sống chống đỡ cho sự vươn lên đẳng cấp thống trị của Man City, bất chấp sự tụ tán nhanh chóng của những Tevez, Balotelli và nhiều bản hợp đồng đắt giá khác.
Nhưng từ hè này, cột sống ấy của Man City sẽ chỉ còn lại Aguero, sau khi Silva quyết định chia tay. Anh đã hoàn tất cuộc phiêu lưu 10 năm trong màu áo xanh nhạt của Man City, cùng CLB đoạt bốn chức vô địch Ngoại hạng Anh, và khẳng định vị thế của một trong hai đội bóng mạnh nhất xứ sương mù đương đại. Nói không ngoa, Man City vừa phải chia tay một "món hàng hiệu ngoại nhập" có giá trị cao bậc nhất xưa nay trong lịch sử Ngoại hạng Anh, chứ không phải Cristiano Ronaldo hay Paul Pogba của đại kình địch Man Utd.
Hành trang rời sân Etihad của Silva - ở tuổi 34 - gồm 14 chức vô địch trên mọi mặt trận quốc nội cùng Man City, bên cạnh 60 bàn và 93 đường kiến tạo trong 308 trận tại một trong những giải đấu khắc nghiệt nhất thế giới. Anh không mắc bất cứ một sai lầm nào dẫn đến bàn thua của đội nhà, và chưa từng nhận thẻ đỏ. Silva cũng là cầu thủ đạt mốc 200 trận thắng nhanh nhất lịch sử Ngoại hạng Anh (sau 289 trận, xếp trên John Terry với 305 trận).
"Khi nhìn lại mọi thứ, ngay cả trong những giấc mơ điên rồ nhất, tôi cũng không thể tưởng tượng được những gì mình sẽ đạt được", Silva nói trong ngày chia tay đội bóng, sau trận đấu với Norwich ở vòng 38 Ngoại hạng Anh hôm 26/7 vừa qua. "Do vậy, khi còn trẻ, chúng ta đừng nên mơ về những gì sẽ đạt được sau này. Hãy cứ làm việc hết sức mình, với khả năng tốt nhất thôi. Chúng ta từng mơ rằng mình sẽ trở thành một cầu thủ, một cầu thủ chuyên nghiệp, được thi đấu ở các giải danh giá hàng đầu. Nhưng chúng ta không bao giờ nghĩ về những thứ mà chúng ta có thể làm được với năng lực hạn chế của mình. Bây giờ, tôi muốn được nhớ đến như một cầu thủ tốt, một người yêu thích bóng đá. Tôi hy vọng mọi người cũng thích thứ bóng đá của tôi. Chỉ đơn giản thế thôi".
Trong 10 năm chinh chiến tại giải đấu hào nhoáng và đắt giá của nước Anh, Silva chỉ một lần nhận giải "Cầu thủ hay nhất tháng ". Nhưng anh không bận lòng vì các giải thưởng cá nhân. Với Silva, quan trọng nhất vẫn là danh hiệu của đội bóng: Ngoại hạng Anh, Cup FA, Cup Liên đoàn... và chỉ thiếu Champions League.
Sự thầm lặng và việc thiếu vắng vinh quang ở Champions League ít nhiều khiến thế giới bóng đá phủ nhận tầm vóc của Silva. Nhưng không phải vô cớ mà HLV Pep Guardiola, vào tháng 8/2019, khẳng định: "Đó là một trong những cầu thủ hay nhất tôi từng gặp".
Vậy điều gì khiến Silva trở nên đặc biệt trong mắt của Guardiola lão luyện?
Như đã nói ở trên, Silva cùng với Joe Hart, Vincent Kompany, Yaya Toure và Sergio Aguero, đã tạo ra xương sống chiến thắng cho đội bóng vô địch Ngoại hạng Anh nhiều nhất trong thập niên 2010. Chỉ một mùa sau khi anh xuất hiện, Man City lần đầu tiên lên ngôi ở giải đấu này, trong sự tức tối của đại kình địch Man Utd. Từ đó, lịch sử giải đấu đã thay đổi hoàn toàn.
Tại Man City, Silva được xem như một số 10 hiện đại vì khả năng thu hồi bóng trong những không gian chật hẹp. Bên cạnh đó, tiền vệ đến từ Gran Canaria có lối tư duy chi tiết đến từng centimet. Hai yếu tố này giúp anh xác lập vị thế trong đội hình Man City qua các đời HLV khác nhau.
Silva không hay ghi những bàn thắng đem lại chức vô địch hay giúp đội nhà đánh bại các đại kình địch. Nhưng anh là bộ não trên sân của Man City, là điểm khởi phát những làn sóng ngầm, âm thầm bủa vây và dồn sức ép lên mọi hàng thủ. Những pha chạy chỗ táo bạo, những đường điều bóng đến đúng nơi đúng người chính xác như có laze dẫn đường, những đường chuyền mang tính "kết liễu", những xử lý trong không gian hẹp thành thục như du kích quân giữa rừng già..., tất cả đều phản chiếu sự cống hiến âm thầm mà Silva tạo ra cho tập thể Man City.
Chỉ cao 1m70, Silva nom như một tiểu cảnh đặt cạnh những đại thụ như Kompany hay Toure, thấp hơn cả Aguero - tiền đạo có chiều cao khiêm tốn 1m73. Anh nhỏ bé hơn cả trong trục dọc xương sống của Man City. Nhưng bù lại, nhờ trọng tâm thấp, Silva có khả năng kiểm soát bóng gần như đạt độ mê hoặc lòng người, giống Xavi hay Iniesta.
Chiều cao của Silva cũng có thể kể nên một câu chuyện riêng thú vị. Làm thế nào để một tiền vệ sáng tạo lại thấp bé nhẹ cân như thế có thể tồn tại suốt 10 năm tại một giải đấu cơ bắp, thể lực và bào mòn sức khoẻ thuộc dạng kinh khủng nhất châu Âu? Đó vẫn là câu hỏi chưa có giải đáp thỏa đáng với nhiều nhà chuyên môn cũng như người hâm mộ.
Không ít đồng hương của Silva đã bị nuốt chửng khi bị đẩy vào cỗ máy xay thể lực Ngoại hạng Anh, mà ví dụ gần nhất là đồng đội Jesus Navas - một tài năng khác từng được đánh giá rất cao của bóng đá Tây Ban Nha. Nhưng Silva vẫn bền bỉ thi đấu, không mùa giải nào kém mùa giải nào về mặt phong độ, tạo được sự yên tâm tuyệt đối cho các HLV mỗi khi họ cần anh.
"Silva là một trong những cầu thủ thông minh nhất, đáng kinh ngạc nhất trong không gian nhỏ, một trong những người giỏi nhất mà tôi từng biết. Ngoại hạng Anh thật sự khắc nghiệt, nhưng Silva vẫn cứ chinh phục được nó. Man City và chúng tôi tự hào vì có cậu ấy", Guardiola nói cách đây gần một năm.
Lời khen của Guardiola có thể bị chê là "trò hát, thầy khen hay". Nhưng những nhận xét từ Xavi hay Iniesta cho thấy chân giá trị của Silva. "Anh ấy chơi như chăng tơ dệt lụa trên sân. Một cầu thủ xuất sắc với khả năng di chuyển tuyệt vời, có thể ghi bàn hay kiến tạo. Silva có thể quyết định một trận đấu. Đó là một trong những cầu thủ Tây Ban Nha giỏi nhất thế hệ của mình", Iniesta nói.
Còn Xavi nói: "Silva là một cầu thủ ngoạn mục! Tại đội tuyển, cậu ấy là nền tảng của thế hệ bóng đá Tây Ban Nha tài năng từng hai lần vô địch Euro và một lần đăng quang World Cup chỉ trong sáu năm. Silva là nhân tố quan trọng và không thể thiếu ở thế hệ vô địch thần thánh đó".
Silva đã phát triển mạnh mẽ dưới tay của ba đời HLV khác nhau tại Man City, gồm Roberto Mancini, Manuel Pellegrini rồi Pep Guardiola. Và với HLV nào, anh cũng luôn đáp ứng được yêu cầu chuyên môn của họ, dù đó là những phong cách huấn luyện và trường phái bóng đá hoàn toàn không liên quan tới nhau.
Song, dù là ai cũng đều biết rằng Silva là cầu thủ mà họ có thể dựa vào trong mọi tình huống khó khăn hay thử thách.
Những thống kê như bàn thắng hay số lần kiến tạo không thể tạc nên tượng đài của Silva. Cũng không có một phần mềm thống kê nào có thể vạch ra được những gì Silva đã cống hiến cho thành công của Man City, cho dù đó là một pha ghi bàn, một trận thắng hay một chức vô địch. Nhưng nếu muốn cảm nhận rõ nhất về tài năng và đóng góp của anh, bạn hãy ngồi xem lại một đoạn phim về Silva trên Youtube, để thấy rằng giá trị của anh vẫn nằm ở những thứ vô hình vô thanh.
Và đó mới là thứ giá trị cốt lõi làm nên con người anh.
Trâm Anh tổng hợp