Trong một lần xem phóng sự nông dân Nhật tạo hình dưa hấu vuông qua tivi, anh Mai Nhật Trình ở quận Bình Thủy, tỉnh Cần Thơ chợt nghĩ người Việt cũng có thể làm ra những sản phẩm độc đáo như thế. Cho tới năm 2008, anh bắt đầu tìm hiểu kỹ trái cây tạo hình nhưng chưa tiếp cận được nhiều tài liệu và ngân sách hạn chế nên dự án chỉ nằm trên bản thảo.
Cuối năm 2011, các phương tiện truyền thông đề cập nhiều đến biển đảo và ý tưởng tạo quả dưa hấu hình trái tim in nổi bản đồ Việt Nam với các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và Phú Quốc xuất hiện từ đó.
Khoảng thời gian này, thị trường có một số loại trái cây tạo hình do chính nông dân Việt làm ra càng giúp anh tự tin biến ước mơ thành hiện thực. Vị trí trưởng phòng kinh doanh ở một công ty văn phòng phẩm chiếm nhiều thời gian nên anh chỉ trở thành "lão nông" vào buổi tối và ngày cuối tuần.
Mất nửa năm, anh mới hoàn thành mẫu khuôn, bao gồm thiết kế, chọn chất liệu và đúc. Cuối năm ngoái, anh trồng thử nghiệm trong chậu và bồn hoa ở ban công nhà nhưng thất bại. Một phần có thể do lượng nước, chất dinh dưỡng cung cấp cho dưa thiếu hụt.
Quyết làm cho bằng được, anh tìm đến ông Năm Liêm, người đã thành công tạo hình dưa thỏi vàng để trình bày ý tưởng và nhờ chia sẻ kinh nghiệm. Trước nỗ lực và đam mê của anh, ông hỗ trợ mảnh đất rộng khoảng 1.000 m2, trồng được tối đa 700 dây dưa, hướng dẫn cách chăm sóc và vô khuôn cho từng quả.
Nhờ sự giúp đỡ của ông, tháng 4 vừa qua, sau khi sửa lại khuôn để các chi tiết nổi rõ nét, trái dưa nhìn giống hình trái tim hơn, anh thử lại lần nữa. Trong số 700 dây này sẽ lựa ra 100 dây cho trái khỏe nhất, cắt bỏ bớt trái phụ trên dây và chỉ chừa trái chín đẹp rồi cho vào khuôn khoảng 80 quả. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa đúng như mong muốn.
"Bao công sức tiền bạc bỏ ra mà vẫn không thành công nên có lúc tôi cảm thấy thất vọng. Nhưng trót đam mê và gắn bó gần 2 năm nên tôi không muốn bỏ cuộc giữa chừng”, anh tâm sự. Vào tháng 8, anh tiếp tục trồng thử nghiệm trên mảnh đất 1.000 m2, kết quả khả quan hơn khi thu về 10 trái dưa khá đẹp mắt, sau hơn 2 tháng gieo trồng. "Lúc đó tôi vui sướng vô cùng", anh chia sẻ.
Để tạo hình quả dưa hấu trái tim có in nổi bản đồ Việt Nam, anh chọn giống dưa hoàn kim chuẩn F1. Thời tiết ảnh hưởng 70-80% quá trình gieo trồng. Vì vậy, muốn trái dưa có màu vàng buộc phải trồng trong nhà màng dưới trời nắng ráo để tránh thời tiết thay đổi thất thường.
Với nỗ lực theo đuổi ước mơ của mình, anh tự bỏ vốn đầu tư gần cả trăm triệu đồng. Theo kinh nghiệm của anh, tỷ lệ thành công cho một quả dưa vàng đều, nổi rõ bản đồ khoảng 20-30%, tức là khi vào khuôn 10 quả dưa, chỉ chọn được 2-3 quả đẹp. Do không có nhiều thời gian nên anh thuê mướn thêm nhân công chăm sóc ruộng dưa, anh tham gia tư vấn và ghi lại các sự cố khi dưa phát triển trong khuôn.
Vào tháng 12 này, dự kiến có 15-20 trái tạo hình hoàn chỉnh và anh sẽ mang thành quả này gửi tặng các chiến sĩ Trường Sa, Hoàng Sa, xem như đây là món quà tượng trưng cho tình cảm của người dân Việt Nam hướng về các anh ngày đêm canh giữ vùng biển đảo của tổ quốc.
Anh nói: “Việc trồng thành công loại dưa này có nhiều ý nghĩa với tôi. Tôi cũng mong sản phẩm của mình sẽ là món quà tặng có ý nghĩa cho bạn bè thế giới, mỗi khi có sự kiện quốc tế nào đó diễn ra ở Việt Nam. Bản đồ in nổi này được xem như một Việt Nam thu nhỏ với đầy đủ biển đảo Hoàng Sa, Trường Sa”.
Hiện tại, anh chưa nghĩ đến việc bán loại dưa này cho người tiêu dùng nhưng nếu một đơn vị nào có nhà màng, kỹ thuật viên chăm sóc tốt thì anh sẽ sẵn sàng hợp tác để những quả dưa này xuất hiện nhiều hơn trên thị trường.
Mai Phương