![]() |
So với các công trình được xây dựng bằng vật liệu truyền thống, đập cao su có nhiều ưu điểm nổi bật như: nhẹ, thi công nhanh, vận hành đơn giản, an toàn, chịu đựng tốt khi bị chấn động, vốn đầu tư cho công trình thấp, thường chỉ bằng 60% so với khi xây dựng bằng các loại vật liệu khác. Tuy nhiên, khi xây dựng đập cao su ở cửa sông, do điều kiện thủy văn ở đây phức tạp, nên phải tính tới các yếu tố như: Chế độ dòng chảy hai chiều, sóng lớn; thượng hạ lưu luôn có nước; túi cao su luôn ngâm trong môi trường nước chua phèn, mặn. Các nhà khoa học thuộc Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam đã tìm ra công nghệ cho đập cao su đáp ứng được yêu cầu này. Loại đập cao su mới sẽ có khả năng điều tiết nguồn nước mặn, nước ngọt, rửa phèn kết hợp tháo lũ trên các sông rạch vùng ven biển. Để chịu được tác dụng của dòng chảy hai chiều, tổng thể công trình đập được bố trí đối xứng theo hai phía thượng và hạ lưu. Chiều rộng móng bê tông cốt thép đủ lớn, sao cho túi cao su thân đập khi xẹp xuống hoàn toàn sẽ nằm trọn trên móng. Một hệ thống liên kết (gồm các bu lông chôn trong bê tông móng, cùng các tấm ép hoặc nêm bê tông) sẽ giữ chặt túi cao su thân đập với móng và giữ kín nước trong thân đập khi nó được bơm băng. Với những đập cao su làm việc dưới chế độ dòng chảy một chiều thì chỉ cần một hàng neo thượng lưu, và hàng neo này được bố trí cao hơn mặt móng. Nhưng với đập cao su làm việc trong chế độ dòng chảy hai chiều thì phải bố trí hai hàng neo ở cả hai phía thượng và hạ lưu. Cao trình đỉnh hàng neo sẽ bằng mặt móng đập và được che lại, để tránh sự cọ xát trực tiếp giữa túi đập cao su và hàng neo. Một yêu cầu khác là đập cao su phải chịu được nước chua phèn, mặn… do đó các nhà nghiên cứu đã cho thêm một lượng phụ gia hợp lý nhằm tăng cường tuổi thọ của túi đập. Trong thời gian hạ đập để tháo lũ, một số van xả khí dọc theo chiều dài đập cao su sẽ khắc phục tình trạng khí đọng trong túi đập không thoát ra được. Hiện tượng này thường làm túi cao su không nằm xuống sát đáy móng, gây cản trở dòng chảy, đồng thời gây nên những rung động lớn ảnh hưởng tới độ bền của túi đập. (Theo Sài Gòn Giải Phóng) |