Đạo diễn Lại Văn Sinh tâm sự về nghề

- Quan điểm làm phim tài liệu của anh là gì?

- Tôi làm biên kịch từ năm 1980 đến 1988, có một số kịch bản được giải Bông sen Bạc nhưng vẫn không hài lòng. Tôi không đồng ý với quan điểm làm phim tài liệu hoặc là tô hồng hiện thực quá mức hoặc là phát giác thói hư tật xấu của con người. Làm nghệ thuật mà nhìn bằng con mắt đời thường thì sẽ rất thiên lệch và không đúng với bản chất đời sống. Bởi lẽ, nghệ thuật đòi hỏi phải nhìn bằng trái tim chứ không phải bằng mắt.

- Anh nghĩ sao khi các biên kịch thường phàn nàn là bị đạo diễn sửa chữa kịch bản quá nhiều?

- Riêng tôi thì không làm chuyện đó. Tôi thường viết kịch bản và làm đạo diễn luôn. Còn nhớ năm 90, hồi mới ra trường, tôi ấp ủ làm đề tài về số phận của những phụ nữ quá lứa nhỡ thì. Mãi đến năm 1998, tôi mới mò mẫm lên được nông trường Mộc Châu (Sơn La) tiếp xúc với chị em qúa lứa nhỡ thì để tìm nhân vật cho phim. Ban đầu chị em ngại tôi lắm. Nhưng sau đó, họ đã giãi bày cho tôi. Trường hợp chị Chấm, quê Điện Biên là thí dụ. 40 tuổi, chị mới giật mình thấy thèm một tiếng trẻ khóc trong nhà và thèm được nghe tiếng nói của một người đàn ông. Chị đã đi hoang cố vớt vát lấy đứa con dù nó không có bố chính danh. Ý nghĩa thực của đời sống con người là ở chỗ đó.

- Trong phim "Chị Năm Khùng", tại sao anh không sử dụng những kỹ thuật, kỹ xảo đã được học?

- Tôi vốn ghét những gì bắng nhắng, không thật, tỏ vẻ... Cái đẹp bao giờ cũng giản dị. Đi qua tất cả những gì phức tạp, rối rắm của đủ mọi thứ chủ nghĩa rồi thì người ta mới hiểu được thế nào là giản dị. Ban đầu, tôi định dựng một phim pha chút huyền ảo về chị Năm Khùng. Nhưng tới lúc gặp chị, tôi biết ngay ý đồ của mình đã bị đổ bể. Chị Năm Hồng hoàn toàn bình thường như những phụ nữ khác. Chỉ có điều chị bị thương khá nặng ở đốt sống cổ nên thần kinh rất yếu. Vậy mà lúc bắt tay vào tìm mộ liệt sĩ chị lại cực kỳ tháo vát. Sức vóc như tôi cũng phải chào thua. Khi ấy, tôi mới ngộ ra rằng: phẩm chất anh hùng đích thực thường biểu lộ ở những việc rất bình thường, giản dị và đấy mới là mảnh đất dành cho nghệ sĩ thể hiện tài năng.

(Theo Nông Thôn Ngày Nay)

×