Nghệ sĩ Hữu Quốc cho biết tình trạng ông tiến triển nặng khi vào điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới (quận 5) vì mắc nhiều bệnh nền. Ba tuần trước, hay tin ông mắc Covid-19, anh và nhiều nghệ sĩ thầm mong có phép màu xảy ra. Anh nói: "Cách đây vài ngày, tôi nghe tin ông dần khỏe, tưởng như vượt qua đại nạn này, nào ngờ...". Vợ và các con Khải Hoàn cũng là F0.
Nghệ sĩ Khải Hoàn (phải) bên nghệ sĩ Kim Phương trong đợt trao danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 2019 ở Hà Nội. Ảnh: Thanh Hiệp.
Hữu Quốc và cố nghệ sĩ sinh hoạt chung ở Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang từ năm 1991 đến 2007. Với anh, Khải Hoàn là danh cầm hàng đầu của làng cải lương, thuộc thế hệ thứ hai ở miền Nam, sau Văn Giỏi, Văn Bền... Ông luôn nhiệt tình, cần mẫn hướng dẫn các hậu bội. Có lần, Hữu Quốc biểu diễn ở Hà Nội, cần một làn điệu gấp đã nhờ vả đàn anh. Ông lập tức vào phòng thu đánh đàn sau đó gửi cho anh.
Nhạc sĩ Khải Hoàn sinh năm 1953 ở Cần Thơ. Bốn tuổi, ông bị mất thị lực vì bệnh đậu mùa. Bảy tuổi, ông được gia đình đưa lên Sài Gòn học chữ ở trường mù đến hết bậc trung học đệ nhất (trung học cơ sở). Song song với học chữ, ông được cha dạy đàn mandoline, sau đó tìm đến nhạc sĩ cải lương Phi Long để học guitar phím lõm và violin về đờn ca tài tử. Khi đậu tú tài, ông đã đàn thành thạo 20 bản tổ nhạc tài tử và một số bản cải lương. Ông còn mày mò tự học thêm đàn tranh và kìm. Vì tật nguyền, không thể tiếp tục lên bậc đại học, ông quyết định theo cải lương.
Danh cầm Khải Hoàn độc tấu vọng cổ Huế. Video: Youtube Khải Hoàn.
Nghệ sĩ khởi nghiệp bằng vị trí đàn guitar cho Đoàn cải lương Kim Chung (1973). Qua nhiều thập niên, ông đàn chính cho nhiều đoàn hát như Tân Dạ Lý, An Giang, Khánh Hồng, Trúc Giang, Long An... Thời kỳ hoàng kim của sân khấu cải lương, ông gắn bó với Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang đến khi về hưu. Các điệu đàn của ông mang âm hưởng nhiều điệu lý, dân ca, tạo nên âm sắc rộn ràng, tươi mới, đậm chất trữ tình mà không ai oán. Thanh Kim Huệ từng nói: "Khải Hoàn có lối rao đờn chọc ngứa người ta, nghe anh rao đờn là muốn ca liền...''.
Nhiều vở diễn Khải Hoàn chỉ huy dàn nhạc từng đoạt các huy chuơng vàng, bạc ở hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc. Năm 1993, ông được Nhà nước tặng huy chương Vì sự nghiệp Văn hóa. Năm 2019, ông được trao danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú.
Tam Kỳ