Trả lời:
Nghị định số 68/2002/ND-CP ngay 10/7/2002 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật hôn nhân - Gia đình về quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài chỉ áp dụng đối với các quan hệ về hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài, trong đó có việc kết hôn "giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoài thường trú tại Việt Nam với nhau".
Người nước ngoài được hiểu là "người không có quốc tịch Việt Nam, bao gồm công dân nước ngoài và người không có quốc tịch". Dù đã cắt hộ khẩu ở Việt Nam và đang sống ở nước ngoài, nhưng bạn trai của bạn vẫn mang quốc tịch Việt Nam nên việc đăng ký kết hôn của các bạn không áp dụng các quy định tại Nghị định 68 nói trên. Việc Sở Tư pháp từ chối không tiến hành làm thủ tục đăng ký kết hôn cho các bạn là đúng.
Theo quy định tại Điều 12 Luật Hôn nhân - Gia đình năm 2000 về thẩm quyền đăng ký kết hôn thì "UBND xã, phường thị trấn nơi cư trú của một trong hai bên kết hôn là cơ quan đăng ký kết hôn".
Mục B Thông tư của Bộ Tư pháp số 12/1999/TT-BTP ngày 25/6/1999 hướng dẫn thi hành một số quy định của Nghị định số 83/1998/ND-CP ngay 10/10/1998 của Chính phủ về đăng ký hộ tịch cũng quy định "việc đăng ký kết hôn phải được thực hiện tại UBND cấp xã nơi đăng ký hộ khẩu thường trú của một trong hai bên nam nữ". Bên cạnh đó người xin đăng ký kết hôn là công dân Việt Nam đang học tập, lao động, công tác có thời hạn ở nước ngoài nay về nước xin đăng ký kết hôn thì phải có xác nhận của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài mà người đó đang học tập, lao động, công tác về tình trạng hôn nhân trong thời gian ở nước ngoài; và xác nhận của UBND cấp xã, nơi người đó trước đây đăng ký hộ khẩu thường trú về tình trạng hôn nhân trước khi xuất cảnh, nếu nơi đăng ký kết hôn khác với nơi đăng ký hộ khẩu thường trú trước đây.
Với các quy định mà chúng tôi viện dẫn ở trên thì UBND phường nơi bạn đăng ký hộ khẩu thường trú là cơ quan thực hiện việc đăng ký kết hôn cho các bạn chứ không phải Sở Tư pháp. Về thủ tục đăng ký kết hôn, chúng tôi đã nhiều lần trả lời trên mục Tư vấn, bạn có thể đọc tham khảo.
Luật sư Phạm Thanh Bình
Văn phòng Luật sư Hồng Hà,
số 8 Đình Ngang, Hà Nội.