Khi chiếc Su-34 lao vào nhà của Hrebnyeva sáng 5/3, cô vừa về nhà sau ca trực tiếp tế cho các binh sĩ Ukraine phòng thủ thành phố Chernihiv, miền bắc Ukraine. Trước khi về nhà, cô Hrebnyeva mua một ổ khóa mới ở hàng kim khí đối diện nhà.
Chồng của cô là Rostyslav Hrebnyev khi đó đang nấu ăn cho ba người con và một em bé bị chia cắt khỏi cha mẹ sau khi Nga tập kích Chernihiv. Cô Hrebnyeva đưa cho chồng ổ khóa và bảo anh đi thay, sau đó dẫn các con xuống quét dọn tầng hầm rồi nghe thấy tiếng đổ sập.
"Những viên gạch rơi xuống, mọi thứ bắt đầu rung chuyển", cô nói và cho biết nghe thấy những tiếng động như súng nổ, song đó là tiếng ván lợp mái nhà bị giật tung ra.
Chồng của Hrebnyeva, từng là phi công quân sự, bị bỏng ở tay và mặt song vẫn đủ sức để đưa cô và 4 em bé ra khỏi tầng hầm. "Nếu chồng tôi không mở cửa, chúng tôi đã bị thiêu sống", cô cho biết.
Yulia Hrebnyeva đứng cạnh mảng vỡ tiêm kích Su-34 Nga và đống đổ nát từng là nhà cô ở Chernihiv, Ukraine trong ảnh công bố ngày 30/5. Ảnh: NY Times.
Ngọn lửa bùng lên sau khi chiếc Su-34 rơi xuống lan ra một ngôi nhà khác cạnh đó khiến một người đàn ông ốm liệt giường thiệt mạng.
Phi công Su-34 đã dùng ghế phóng để thoát ra khỏi máy bay. Vitaliy Serhienko, hàng xóm sống cách Yulia Hrebnyeva vài ngôi nhà, cùng anh rể là Serhiy Tkachenko nghe thấy tiếng chân phi công Nga bước trên mái nhà và ra ngoài để bắt người này. Tkachenko nói rằng phi công Nga đã nổ súng khiến ông Serhienko thiệt mạng.
Một binh sĩ Ukraine tên là Ivan Lut thuộc lực lượng phòng vệ lãnh thổ Chernihiv, nghe thấy tiếng nổ và chạy đến nơi phi công Nga có thể đáp xuống. Ivan Lut nhìn thấy chiếc dù màu cam và trắng mắc trên mái nhà và bắt đầu truy đuổi phi công Nga.
Cuộc truy đuổi kết thúc cạnh nhà ông Tkachenko khi phi công chiếc Su-34 bị bắt, Ukraine tuyên bố đây là thiếu tá Aleksandr Krasnoyartsev song phía Nga chưa xác nhận thông tin. Video được một binh sĩ Ukraine quay lại cho thấy mặt và ngực của phi công Nga bê bết máu, người này nói rằng "tôi đầu hàng, đừng bắn".
Một binh sĩ Ukraine cầm điện thoại có hình ảnh được cho là phi công Nga bị bắt ở Chernihiv. Ảnh: NY Times.
Đám đông dân địa phương tụ tập tại nơi binh sĩ Ukraine bắt được phi công Ukraine, một số tìm cách trả thù người này. Lut cho biết các binh sĩ Ukraine phải "ngăn cản địa phương để bảo vệ mạng sống" của phi công Nga sau khi nhận lệnh bắt sống người này. Tuy nhiên, phi công phụ của chiếc Su-34 đã thiệt mạng trước khi các binh sĩ Ukraine tìm thấy.
Chernihiv, thành phố cách biên giới với Nga gần 89 km, nhanh chóng bị bao vây từ khi chiến sự bắt đầu. Giao tranh ác liệt đã nổ ra tại đây từ cuối tháng hai đến cuối tháng ba. Oleksandr Lomako, lãnh đạo hội đồng thành phố Chernihiv, cáo buộc lực lượng Nga ném bom hạ tầng quan trọng như trạm cấp nước và điện, cũng như kho lương thực, khiến hơn 1.000 người thiệt mạng.
Tuy nhiên, phía Nga nhiều lần khẳng định chỉ nhằm mục tiêu quân sự tại Ukraine và không tấn công mục tiêu dân sự. Nga cũng cáo buộc Ukraine giấu vũ khí và lực lượng trong khu dân cư hoặc các công trình dân sự.
Chiếc Su-34 của Nga rơi ngày 5/3 nằm trong số 8-9 tiêm kích bom cùng loại mà lực lượng Ukraine tuyên bố bắn rơi trong vài ngày. Điều này được cho là khiến các chỉ huy Nga nhận định rằng không thể bay thấp vào ban ngày để né tên lửa phòng không tầm cao. Các phi công Nga sau đó chuyển sang bay đêm khi bóng tối khiến lực lượng Ukraine khó sử dụng tên lửa phòng không.
Vị trí thành phố Chernihiv, miền bắc Ukraine. Đồ họa: Washington Post.
Hrebnyeva vẫn chưa hết bàng hoàng trước những biến cố trong cuộc sống của gia đình trước và sau khi chiếc Su-34 lao vào nhà. "Ngày 5/3, tôi phát quần áo và thức ăn cho mọi người", cô nói. "Sang ngày 6/3, chúng tôi chẳng còn gì cả và mọi người mang quần áo đến cho chúng tôi".
Hrebnyeva nói cô muốn ở lại nhà cũ để xây dựng lại tổ ấm, dù chồng cô và các con đang ở Na Uy. "Tôi thực sự muốn ở lại để dựng lại ngôi nhà ở chính vị trí này", cô nói. "Tôi muốn cho mọi người thấy rằng chiến sự là chiến sự, còn cuộc sống vẫn tiếp diễn".
Nguyễn Tiến (Theo NY Times)