![]() |
Các nhãn hiệu thời trang xa xỉ tại Nhật Bản có thể gặp khó khăn do nhu cầu sụt giảm. |
23 tuổi, chị Maki Kusaka – một nhân viên văn phòng tại Tokyo – hiện sở hữu 10 cái túi xách hiệu Gucci. Cô cũng như rất nhiều người Nhật khác luôn muốn sưu tầm sản phẩm của những thương hiệu cao cấp nhất thế giới.
Tuy nhiên, mức độ hứng thú với hàng hóa cao cấp của người Nhật đã thay đổi hoàn toàn sau trận động đất, sóng thần kinh hoàng và cuộc khủng hoảng hạt nhân.
"Tôi nhận ra rằng mình đã rất hoang phí", chị Kusaka bày tỏ khi đang cùng bạn trai lướt qua những con phố vắng vẻ tại trung tâm mua sắm quận Ginza, nơi mà trước đây luôn rực rỡ ánh đèn của các cửa hàng thời trang cao cấp.
Hai tuần sau trận động đất, giờ đây đèn đường tại khu vực này được tắt đi để tiết kiệm điện. "Thảm họa vừa qua đã làm thay đổi cách nhìn của mọi người", chị nói tiếp.
Nhật Bản là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới và mức tiêu thụ hàng xa xỉ của nước này cũng vào hạng nhất nhì. Vào năm ngoái, gần một phần tư lượng hàng xa xỉ trên thế giới được tiêu thụ tại Nhật, nhiều hơn bất cứ khu vực nào. Năm 2010, theo số liệu của Deutsche Bank, người tiêu dùng Nhật trong nước và nước ngoài tiêu thụ 24% tổng lượng hàng hóa xa xỉ, con số này là 22% ở châu Âu, 20% ở Bắc Mỹ, 19% ở Trung Quốc và 15% ở các thị trường khác.
Ở nhiều nước hàng xa xỉ được coi như là một biểu hiện của tầng lớp thượng lưu. Nhưng với Nhật, mặt hàng này từ lâu đã được coi là một phần không thể thiếu của tầng lớp trung lưu. Người tiêu dùng thuộc tầng lớp trung lưu thường tiết kiệm tiền dành cho các kỳ nghỉ hay những bữa ăn đắt tiền và mua các loại quần áo, túi xách cao cấp.
Chưa thể nói rằng ảnh hưởng của những thảm họa gần đây sẽ khiến người tiêu dùng Nhật cắt giảm chi tiêu trong dài hạn hay chỉ trong ngắn hạn như tình trạng tại Mỹ sau sự kiện 11/9. Các nhà phân tích dự đoán rằng các dự án phát triển và lợi nhuận trong ngành công nghiệp hàng xa xỉ sẽ giảm bởi nhu cầu tại Nhật có thể sẽ giảm tới 30% và còn tiếp tục ảm đạm trong 5 năm tới.
Deutsche Bank là một trong những ngân hàng đã cắt giảm thị phần tại Nhật bởi những dự đoán về sự sụt giảm tiêu thụ. Ngân hàng này dự đoán mức tăng trưởng trong doanh số bán hàng hàng xa xỉ trên thế giới sẽ chỉ vào khoảng 2,1%, trong khi đó chỉ vài tháng trước ngân hàng này dự đoán con số này là 8,9%.
Ngược lại, một số nhà phân tích cho rằng tình hình ở Nhật không quá nghiêm trọng. Ví dụ như sau trận động đất dưới 7,2 độ Richter san bằng nhiều khu vực thuộc tỉnh Kobe phía nam Nhật Bản năm 1995, doanh số bán hàng xa xỉ chỉ giảm trong một quý, sau số đã tăng trở lại. "Ảnh hưởng có thể sẽ diễn ra trong thời gian ngắn", Luca Solce, nhà phân tích hàng hóa cao cấp của Sanford C. Bernstein & Company nói, "Từ trận Kobe, ta có thể biết được rằng sự việc có xu hướng trở lại bình thường, vì vậy tôi không nghĩ rằng thảm họa lần này sẽ gây ảnh hưởng lớn tới doanh số hàng cao cấp trong những năm tới".
Tuy nhiên, nếu tình hình tiếp tục diễn biến xấu hơn, ảnh hưởng của thảm họa lần này có thể theo nhiều hướng và trong thời gian dài hơn. Những công ty bị ảnh hưởng nhiều nhất là Hermès, Bulgari, Gucci Group, Richemont và LVMH Moët Hennessey Louis Vuitton. Vào năm ngoái, tổng doanh số bán hàng tại Nhật của những công ty này chiếm 9-19%. "Chúng tôi cho rằng lượng hàng cao cấp được bán tại Nhật và cho người Nhật trên thế giới sẽ tăng trở lại", báo cáo gần đây của Edouard Crowley, nhà phân tích tại Exane BNP Paribas viết, "nhưng không nên đánh giá thấp tình tình đáng lo ngại tại Nhật".
Tình trạng bất ổn tại nhà máy hạt nhân Fukushima Daiichi vẫn tiếp tục gia tăng. Nỗi lo sợ về rò rỉ phóng xạ đã khiến người dân sơ tán khỏi Tokyo, và khiến cho các du khách yêu thời trang, đặc biệt là từ Trung Quốc, tránh xa khỏi quận Ginza – một trong những trung tâm mua sắm thời trang cao cấp lớn nhất thế giới.
"Quận Ginza giờ đây hoàn toàn vắng vẻ", G. C. Amarit, nhân viên tại một nhà hàng Ấn Độ vốn rất đông khách háng tại khu Ginza nói, "Mọi người giờ không đến đây nữa. Thực khách của chúng tôi giờ đã giảm 50%".
Theo giới phân tích, giờ đây, 3 thảm họa liên tiếp đã thay đổi thực tại của người Nhật, xóa bỏ chủ nghĩa thực dụng và hưởng thụ, thay vào đó là tập trung vào giúp đỡ nhau và trở lại với những chuẩn mực cơ bản.
Trước đây, chị Kusaka, nhân viên văn phòng, từng không thể cưỡng lại việc sắm thêm một món đồ Gucci. Nhưng giờ đây, thảm họa vừa qua đã khiến chị chú tâm hơn vào các mối quan hệ cá nhân và những người cần giúp đỡ. "Tôi muốn đóng góp chút sức lực của mình giúp đỡ những người đang phải chịu những hậu quả của trận động đất", chị cho biết.
Hàng trăm cửa hàng của Louis Vuitton, Gucci, Hermès, Tiffany và nhiều thượng hiệu hàng đầu khác đã bắt đầu mở cửa trở lại tại Tokyo và các khu vực phía đông bắc chịu ảnh hưởng bởi trận sóng thần và khủng hoảng hạt nhân. Một số thương hiệu, như Tiffany, đã đang chuẩn bị để đóng cửa định kỳ, hoặc giảm giờ bán hàng, giữa những lúc mất điện hoặc các bất ổn khác có thể xảy ra.
Không có công ty nào đề cập hay bình luận đến việc thảm họa này sẽ thay đổi chiến lược kinh doanh của họ tại thị trường Nhật Bản như thế nào. "Chúng tôi vẫn cảnh giác và tiếp tục theo dõi, bởi tình hình liên tục thay đổi", theo lời phát ngôn viên của PPR - chủ sở hữu thương hiệu Gucci, Bottega Veneta, Yves Saint Laurent và nhiều thương hiệu cao cấp khác.
Cho tới đầu tuần trước, doanh số quý đầu tiên của Tiffany đã giảm và doanh số bán hàng tại Nhật của hãng này có thể sẽ giảm 15%.
Tuy nhiên, trong thời gian tới, việc giảm doanh số bán hàng tại Nhật sẽ được bù đắp bằng cách tiếp tục mở rộng ngành công nghiệp này ở Trung Quốc và các nền kinh tế phát triển nhanh chóng như Ấn Độ, Brazil và Nga. Trung Quốc đã trở thành một El Dorado (nền kinh tế vàng) mới cho bất cứ thương hiệu lớn nào và được kỳ vọng sẽ vượt qua Nhật Bản trong danh sách những thị trường tiêu thụ hàng cao cấp lớn nhất thế giới vào năm 2015.
Rất nhiều thương hiệu cao cấp đang nhanh chóng gia tăng cổ phần của mình tại các trung tâm mua sắm trên toàn Trung Quốc, gồm cả những thành phố cấp 2, cấp 3 – nơi mà ngày càng có đông người bước vào thế giới trung lưu và khát khao có được những biểu tượng thể hiện sự đi lên của mình.
"Tôi hi vọng mức độ ảnh hưởng tới Nhật Bản sẽ ít nghiêm trọng hơn mức độ mà mọi người lo ngại", Yuval Atsmon, phó giám đốc tại McKinsey & Company Thượng Hải, tác giả của một báo cáo gần đây về thị trường hàng cao cấp Trung Quốc, bày tỏ. "Đồng thời, dù cho lượng tiêu thụ hàng cao cấp tại Nhật lớn đến cỡ nào, thì lượng tiêu thụ mặt hàng này cũng đang được nhân đôi ở Trung Quốc. Vì vậy, Trung Quốc sẽ trở thành một thị trường quan trọng trong thời gian tới", ông nhận định.
Tuyến Nguyễn (theo New York Times)