Cá voi sát thủ học cách nhắm vào bánh lái của tàu thuyền. Ảnh: Dan Kriz
Hôm 12/5, một số con cá voi sát thủ (Orcinus orca) tấn công du thuyền 15 m mang tên Alboran Cognac ở eo biển Gibraltar, vùng biển hẹp nằm giữa miền nam Tây Ban Nha và Bắc Phi, ngăn cách Đại Tây Dương và biển Địa Trung Hải. Trong suốt cuộc tấn công bắt đầu vào khoảng 9 giờ sáng theo giờ địa phương, những con cá voi sát thủ liên tục xô vào thân và bánh lái của tàu, Live Science hôm 15/5 đưa tin.
Thủy thủ đoàn hai người trên du thuyền phải phát tín hiệu vô tuyến để nhờ giúp đỡ và được giải cứu bởi một tàu chở dầu đi ngang qua. Nhưng thân tàu bị hư hỏng nặng trong cuộc tấn công và nước bắt đầu tràn vào khiến phương tiện chìm dần. Đây là lần thứ năm cá voi sát thủ làm chìm tàu trong ba năm qua. Cuộc tấn công nhiều khả năng được thực hiện bởi các cá thể đến từ quần thể cá voi sát thủ Iberia, một đàn gồm khoảng 40 con sống ngoài khơi Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Morocco và Gibraltar chuyên nhắm vào tàu thuyền trên khắp phạm vi sinh sống của chúng từ năm 2020.
Hầu hết các cuộc tấn công xảy ra giữa tháng 5 và tháng 8 hàng năm, ở quanh eo biển Gibraltar. Tuy nhiên, đầu năm nay, một số con cá voi sát thủ bị bắt gặp lượn quanh một chiếc thuyền ở phía bắc Tây Ban Nha, chứng tỏ chúng đã lan rộng hơn và bắt đầu tấn công sớm hơn bình thường. Kết quả là nhà chức trách Tây Ban Nha phải cảnh báo những người đi thuyền để giải trí tránh chạy quá xa vùng ven biển và không dừng lại khi cá voi sát thủ đến gần.
Từ khi các cuộc tấn công bắt đầu vào năm 2020, những thủy thủ báo cáo khoảng 700 tương tác với cá voi sát thủ trong khu vực, từ bơi vào quanh, xô vào tàu thuyền tới húc mạnh, làm thủng và nhấn chìm phương tiện. Sự kiện đắm tàu gần nhất xảy ra vào ngày Halloween năm ngoái, trong đó đàn cá voi sát thủ nhấn chìm một chiếc thuyền buồm ở eo biển Gibraltar sau gần một giờ tấn công. Trước đó, ít nhất ba chiếc thuyền khác bị chìm trong vùng từ năm 2022 đến đầu năm 2023. Tuy nhiên, không có ai bị thương hay thiệt mạng.
Trong lúc tấn công, chiến thuật phổ biến nhất của cá voi sát thủ là phá hủy hoặc kéo rời bánh lái, khiến phương tiện không thể điều khiển được. Các nhà nghiên cứu cho rằng đây là hành vi mà chúng học hỏi lẫn nhau. Tính đến nay, ít nhất 15 cá thể có liên quan tới những vụ tấn công trong vùng. Nhưng giới nghiên cứu cho rằng hành vi tấn công bắt nguồn từ một con cá voi sát thủ cái tên White Gladis mang thai và bị tàu thuyền quấy rầy. Tuy nhiên, họ chưa biết chính xác điều gì thúc đẩy các cuộc tấn công.
An Khang (Theo Live Science)