![]() |
Cựu ngoại trưởng Robin Cook: "Chính phủ không nên che giấu sai lầm". |
Chương trình thăm dò YouGov phỏng vấn hơn 2.080 công dân Anh trên 18 tuổi trong hai ngày 31/5 và 1/6. Theo đó, chỉ 51% độc giả tin rằng Saddam Hussein từng sở hữu vũ khí sinh hóa hoặc hạt nhân. Con số này hồi tháng 2 là 71%. Sự chênh lệnh cho thấy, cử tri ngày càng thiếu tin tưởng về tính xác thực trong nhận định của chính phủ Anh về vũ khí hủy diệt của Iraq.
Gần một nửa số độc giả tham gia cuộc thăm dò (44%) cho rằng lời cáo buộc về vũ khí bị cấm của Iraq do Thủ tướng Anh Tony Blair đưa ra chỉ nhằm mục đích giành được ủng hộ của công chúng trong việc sử dụng hành động quân sự chống Baghdad. Tuy nhiên, 51% bạn đọc vẫn cho rằng vị thủ tướng đã nghĩ sao nói vậy.
70% độc giả nhận định, mục đích của ông Blair khi đưa nước Anh tham chiến là nhằm lật đổ Saddam Hussein, trong khi 55% cho rằng ông Blair tìm cách giữ quan hệ hữu hảo với Mỹ. Chỉ có 48% độc giả tin rằng mục đích chính của cuộc chiến là nhằm giải giáp vũ khí hủy diệt của Iraq - lý do mà Thủ tướng Anh dựa vào để phát động chiến tranh Iraq.
Cuộc khảo sát diễn ra trong khi áp lực của công chúng cũng như từ các quan chức chính phủ ngày một gia tăng, yêu cầu điều tra cáo buộc của thủ tướng Anh về sức mạnh quân sự của Iraq. Các cựu quan chức nội các Clare Short và Robin Cook liên tiếp cáo buộc ông Blair đã "lừa bịp cử tri" và mê hoặc các nghị sĩ, bộ trưởng.
Cựu ngoại trưởng Anh Robin Cook khẳng định trên đài BBC rằng chính phủ đã phạm phải "một sai lầm cực kỳ to lớn" trong vấn đề Iraq và kêu gọi tổ chức một cuộc điều tra độc lập. Ông nhận xét: "Trên thế giới, các chính phủ đều có các sai sót. Tuy nhiên, họ không nên tìm cách phủ nhận hoặc che giấu những sai lầm đó".
Theo ông Cook, chính phủ Anh đã sai khi nhận định vũ khí hủy diệt của Saddam có thể được phóng đi chỉ 45 phút sau khi có lệnh. Ông nhấn mạnh: "Chúng ta chưa tìm thấy bất cứ một đầu đạn hóa học nào có thể phóng đi trong vòng 45 phút hay 45 giờ. Kể từ khi chiến tranh kết thúc, chúng ta đã có mặt tại Iraq hơn 45 ngày và chưa tìm thấy, dù chỉ là một đầu đạn hóa học. Rõ ràng nhận định (của chính phủ) là sai".
Bà Claire Short, cựu bộ trưởng Phát triển quốc tế, tin rằng ông Blair đã bí mật đồng ý với Tổng thống Mỹ George Bush về thời điểm phát động chiến tranh từ tháng 9 năm ngoái. Bà công nhận các khoa học gia Iraq từng nỗ lực phát triển công nghệ hóa học và vũ khí. Tuy nhiên, bà cũng bác bỏ tuyên bố của chính phủ về việc vũ khí bị cấm của Iraq có thể được phóng đi 45 phút sau khi có lệnh. Theo bà Short, tuyên bố đó "lừa bịp" nhân dân, khiến họ nhìn nhận về mối nguy cơ Iraq lớn hơn, cấp bách hơn so với thực tế. Vị cựu nữ bộ trưởng khẳng định: "Tuyên bố Iraq được trang bị các loại vũ khí bị cấm và có thể phát động trong vòng 45 phút là một phần của một thỏa thuận bí mật, thống nhất thời điểm (tấn công Iraq). Nó có nghĩa là cần phải tăng tốc mọi công việc".
Các nghị viên Bảo thủ cũng đang "nghiêm túc cân nhắc" khả năng mở cuộc điều tra độc lập về tuyên bố của Thủ tướng Blair.
Thủ tướng Anh vẫn kiên định với tuyên bố trước đây của mình. Ông kêu gọi tất cả hãy kiên nhẫn và ông sẽ đưa ra bằng chứng về vũ khí hủy diệt của Iraq trong vòng vài tuần tới.
Thế Nghĩa (theo Herald Sunday Morning, BBC)