Tôi luôn tự hào về đam mê ô chữ từ bé của mình. Bởi với tôi, ô chữ không chỉ là một trò chơi đơn thuần, mà còn là một hình thức chơi để học, rèn luyện đức tính. Trong quá trình giải ô chữ, những lời chú thích buộc người chơi phải suy ngẫm, cố nhớ, lục lọi trong vốn kiến thức của mình để tìm đáp án. Ngoài ra, người chơi còn phải tra cứu, tìm tòi những gì chưa biết để hoàn tất câu trả lời…
Thú vui giải ô chữ bắt đầu đến với tôi từ báo Khăn Quàng Đỏ, vào khoảng cuối những năm 1980. Tất nhiên, với vốn kiến thức ít ỏi của một đứa trẻ tiểu học trường làng, tôi chẳng thể nào giải hết một ô chữ, cho dù đó chỉ là ô chữ trên một tờ báo thiếu nhi. Tôi đã phải cầu viện lời giải đáp từ ba mẹ, thầy cô và những anh chị học cùng trường. Nhiều lần tham gia giải ô chữ mới, hỏi han người khác, nhiều lần mong ngóng theo dõi đáp án trên những số báo sau đó để đối chiếu kết quả… dần tôi tích góp cho mình một ít hiểu biết, một chút kiến thức từ lúc nào không hay.
Từ vị trí là một người chơi ô chữ, chờ đón bài giải đáp, tôi bắt đầu tìm hiểu đến việc thiết kế ô chữ mới, ra đề gửi toà soạn để đăng báo cho bạn đọc khác tham gia giải.
Công việc cộng tác ô chữ ban đầu cũng khá chật vật, vì nhiều lý do. Nội dung ô chữ không phù hợp, chất lượng bài chưa đạt, chưa có mối quan hệ, chưa tạo đủ niềm tin cho ban biên tập… Nhưng cuối cùng tôi đã mày mò từng chút, tự điều chỉnh kỹ năng và dần tạo được một thương hiệu riêng của mình trong giới cộng tác viên ô chữ.
Đến nay, tôi đã có hơn 1.500 bài ô chữ được chính thức sử dụng trên các báo, tạp chí và một tuyển tập sách ô chữ Văn học do NXB Trẻ ấn hành vào năm 2010.
Bây giờ, những người yêu ô chữ hẳn sẽ thuận tiện hơn nhiều vì chung quanh đã có các tờ báo, tạp chí đăng mục ô chữ và duy trì khá thường xuyên. Việc tra cứu tài liệu cũng không còn khó khăn nữa vì có rất nhiều công cụ tìm kiếm khá hữu hiệu trên Internet. Hiện vẫn có nhiều website đăng tải ô chữ để mọi người có thể vào chơi online trong những lúc cần thư giãn trí tuệ nhẹ nhàng…
Trẻ em có thể tham gia những ô chữ nho nhỏ, vui trên báo thiếu nhi. Thay vì mụ người với những trò chơi điện tử hay game online, quay cuồng đầu óc với những bộ truyện tranh bạo lực, các em sẽ quây quần cùng bạn bè, cùng tìm ra đáp án. Vậy là ô chữ đã góp phần hình thành cho các em một thú vui bổ ích, một lối sống lành mạnh. Trò chơi này sẽ giúp các em nhớ lại những kiến thức đã học trong sách vở, nhà trường. Bằng việc cố gắng tìm ra đáp án, điền hết ô chữ, các em sẽ tích lũy được những kiến thức nhất định. Không cần phải vùi đầu theo lối học nhồi nhét, các em cũng sẽ nhớ rất nhiều những nhân vật, sự kiện lịch sử, văn hóa… và những cách định nghĩa từ ngữ thật chuẩn, dùng từ đúng với ngữ cảnh của nó.
Người lớn lại khác. Họ quá bận rộn với những công việc hàng ngày. Quỹ thời gian quá ít ỏi. Họ sẽ không có thời gian để tự đặt ra cho mình một bài test, kiểm tra lại vốn từ của mình, những gì mình đã học, đã biết. Vậy thì hãy thử giải ô chữ. Sau khi xem qua những tin tức, thông tin cần thiết trên tạp chí, xin mời lật sang trang ô chữ. Rồi chỉ với một mẩu bút chì nho nhỏ và một cục tẩy (nếu cần thiết) là có thể đắm mình vào thế giới của ô chữ, của sự cân đối hài hòa giữa những ô trắng hoặc màu, sự khoa học thông minh, dí dỏm của những lời chú dẫn…
Nếu gặp việc phiền muộn, thay vì cứ ngồi nghĩ vẩn vơ, hãy thử giải ô chữ. Biết đâu, sau khi bận rộn tìm tòi từ ngữ, bạn sẽ cảm nhận sự việc theo một hướng khác. Có thể bạn cảm thấy nể phục một nhân vật mà ô chữ vừa đề cập đến, cũng có thể ô chữ vừa nhắc đến một câu thơ mà bạn từng yêu thích hay một câu thành ngữ có ích cho bạn lúc này. Nếu không được như vậy thì ít ra ô chữ cũng đã làm tròn nhiệm vụ của một trò chơi đơn thuần, đó là giúp bạn giải trí trong một khoảng thời gian trống vắng. Tôi luôn tin như vậy!
Về phần mình, tôi vẫn như một chú ong, cái kiến gom nhặt tất cả những gì liên quan đến ô chữ. Nhờ mạng xã hội Facebook, tôi lập ra group “Hội yêu ô chữ”, chia sẻ thông tin với mọi người trong nhóm về chơi bổ ích này, cách giải ô chữ (dành cho những bạn chưa biết về ô chữ), cách làm ô chữ, như thế nào là một ô chữ hay…
Tôi luôn tin rằng, ô chữ đam mê không tắt của tôi vẫn sẽ là một thú vui trí tuệ, tao nhã, nhẹ nhàng, củng cố kiến thức và phù hợp với tất cả mọi người.
| Cuộc thi viết "Sống với đam mê" do Báo điện tử VnExpress phối hợp cùng Công ty TNHH Sapporo Việt Nam tổ chức từ ngày 12/8 đến ngày 23/9. Cuộc thi dành cho mọi công dân aViệt Nam từ 18 tuổi trở lên. Độc giả gửi bài dự thi tại đây. |
Nguyễn Lưu Huỳnh