Các vùng tâm dịch theo thứ tự từ trái sang phải là tây bắc Mỹ, Italy, Iran, Vũ Hán, Hàn Quốc, Nhật Bản nằm trên cùng dải nhiệt độ. Ảnh: SCMP.
Nhóm nghiên cứu đến từ Mỹ và Iran, đứng đầu là Mohammad Sajadi ở Trường Y Đại học Maryland tại Baltimore, cho biết có sự tương đồng đặc biệt về điều kiện thời tiết giữa các địa điểm thuộc hành lang dịch hiện nay, với nhiệt độ trung bình trong khoảng 5 - 11 độ C và độ ẩm tương đối từ 47 đến 79%. Kết quả nghiên cứu được công bố hôm 10/3 trên trang Social Science Research Network (SSRN) và đang chờ thẩm duyệt từ hội đồng chuyên gia.
Theo nhóm nghiên cứu, lây nhiễm trong cộng đồng chủ yếu xảy ra theo mô hình từ đông sang tây. Những vùng tâm dịch mới như Iran, Nhật Bản, Hàn Quốc và bắc Italy đều nằm dọc khoảng 30 - 50 độ vĩ bắc. Dựa trên mô hình thời tiết, Sajadi và cộng sự cũng phát hiện thời gian bùng phát dịch ở các địa điểm này trùng với điểm thấp nhất của chu kỳ nhiệt độ trong năm. Những yếu tố nhiệt độ và độ ẩm chung có thể cho phép chuyên gia dịch tễ dự đoán điểm nóng tập trung nhiều ca lây nhiễm.
Liên hệ với dữ liệu nhiệt độ từ tháng 3 và tháng 4 năm ngoái, nghiên cứu của Sajadi dự đoán trong những tuần tới, lây nhiễm trong cộng đồng sẽ xuất hiện ở các khu vực phía bắc hành lang dịch hiện nay, bao gồm vùng đông bắc và trung tây nước Mỹ, British Columbia, quần đảo Anh và đông bắc Trung Quốc. Theo các nhà nghiên cứu, nếu nhiệt độ ấm lên nhanh, kết hợp với mật độ dân số thấp và phản ứng tốt của đội ngũ y tế, nguy cơ với các vùng trên có thể giảm bớt.
Một nghiên cứu độc lập của các chuyên gia ở Đại học Hàng không Vũ trụ Bắc Kinh và Đại học Thanh Hoa công bố hôm 10/3 trên trang SSRN cũng ủng hộ kết luận trên. Nhóm nghiên cứu ở hai trường đại học phát hiện dữ liệu ở cả Trung Quốc và 14 quốc gia khác đều cho thấy trong thời gian đầu bùng phát dịch, những khu vực có nhiệt độ và độ ẩm thấp chịu ảnh hưởng nặng nề hơn nơi ấm áp và độ ẩm cao.
Trước đó, các nhà nghiên cứu ở Đại học Tôn Trung Sơn tại Quảng Châu, Trung Quốc, kết luận nCoV rất nhạy với nhiệt độ. Môi trường tối ưu để virus lây lan là khoảng 8,72 độ C, khớp với quan sát của nhóm nghiên cứu Mỹ - Iran.
An Khang (Theo SCMP)