Phái đoàn thương mại do lãnh đạo cơ quan nông nghiệp Đài Loan Chen Junne-Jih dẫn đầu sẽ ký ý định thư mua nông sản Mỹ, gồm đậu nành, ngô, lúa mì và các sản phẩm thịt, với các nhà xuất khẩu ngũ cốc và thịt của Mỹ tại Washington vào tuần tới, theo tuyên bố hôm 11/9 của Văn phòng Đại diện Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc tại Mỹ.
Địa điểm được chọn ký kết là Trung tâm tiếp khách của quốc hội Mỹ, nơi tập trung quan khách đến thăm quốc hội. Truyền thông Trung Quốc đại lục cho rằng việc chọn địa điểm ký thỏa thuận thể hiện khía cạnh chính trị và kinh tế rõ ràng của thương vụ khi động thái diễn ra giữa bối cảnh sự mất niềm tin ngày càng sâu sắc giữa Washington và Bắc Kinh do chiến tranh thương mại.
"Trong khi mối quan hệ Mỹ - Trung bị vướng mắc bởi tranh chấp thương mại, Đài Loan đang là một đối tác thương mại đáng tin cậy của Mỹ và đang có hành động đáng kể để tăng cường hợp tác kinh tế giữa Mỹ và Đài Loan", tuyên bố của Văn phòng Đại diện Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc tại Mỹ có đoạn.
Nông dân Mỹ hoan nghênh thỏa thuận này, nhưng cho biết đây chỉ là phần nhỏ so với 19,6 tỷ USD nông sản, bao gồm hơn 10 tỷ USD đậu nành, mà Trung Quốc đại lục mua vào năm 2017, trước khi chiến tranh thương mại xảy ra.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington chưa đưa ra bình luận về thông tin trên. Đài Loan là thị trường lớn thứ tám cho các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ tính theo đầu người năm 2018, theo Văn phòng đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc.
Nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh thương mại kéo dài hơn một năm giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Để đáp trả một loạt thuế mà chính quyền Trump áp đặt với hàng nhập khẩu Trung Quốc, Bắc Kinh hồi tháng 4/2018 áp thuế lên tới 25% đối với 128 sản phẩm của Mỹ, bao gồm thịt lợn, đậu nành và các sản phẩm nông nghiệp khác. Trung Quốc hôm 11/9 thông báo miễn áp thuế mới cho 16 sản phẩm Mỹ, song không bao gồm những sản phẩm nước này nhập khẩu sản lượng lớn như đậu nành, thịt lợn.
Quốc hội Mỹ và chính quyền Tổng thống Donald Trump thời gian qua liên tục có động thái tăng cường quan hệ với Đài Loan, hòn đảo mà Trung Quốc luôn xem là một phần lãnh thổ chờ thống nhất. Chính quyền Trump mới đây phê duyệt hình thức liên hệ chính thức cấp cao hơn giữa quan chức Mỹ và Đài Loan. Hồi tháng 7, Mỹ cũng cho phép lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn quá cảnh dài ngày ở New York và Denver.
Cũng trong tháng 7, Mỹ chấp thuận thỏa thuận trị giá 2 tỷ USD để bán xe tăng và tên lửa cho Đài Loan. Đến tháng 8, Trump phê duyệt hợp đồng bán tiêm kích F-16 trị giá 8 tỷ USD cho hòn đảo, động thái khiến Trung Quốc tức giận.
Huyền Lê (Theo SCMP)