Tiếp thu ý kiến đóng góp của nhiều đại biểu từ kỳ họp trước, dự thảo luật Hôn nhân và Gia đình sửa đổi lần này có 7 điều liên quan đến việc mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Trong đó quy định cụ thể các điều kiện của người nhờ mang thai hộ và người mang thai hộ; thoả thuận mang thai hộ, quyền và nghĩa vụ của hai bên; xử phạt với các vi phạm; người nhờ mang thai hộ không được từ chối nhận con...
Tại buổi thảo luận chiều 27/5, nhiều đại biểu Quốc hội đưa ra ý kiến trái chiều. Tán thành quy định mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, đại biểu Nguyễn Văn Tuyết, Bà Rịa-Vũng Tàu dẫn chứng thực tế một số cặp vợ chồng có nhu cầu này. Sự thay đổi điều kiện kinh tế xã hội, môi trường... làm xuất hiện ngày càng nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh. Bộ Y tế ước tính tỷ lệ vô sinh ở mức đáng báo động, khoảng 8% dân số.
Giống như ý kiến nhiều đại biểu tán thành khác, ông cho rằng cần quy định chặt chẽ để tránh thương mại hóa, đảm bảo quyền lợi các bên, sức khỏe của người mang thai hộ... Có đại biểu đề nghị cần có quy định chứng minh khả năng tài chính với bên nhờ mang thai hộ; chế tài xử lý người mang thai hộ khi trẻ sinh ra không phải là con của bên nhờ... Đồng thời phải thăm khám sàng lọc phát hiện những trường hợp dị tật, đảm bảo con sinh ra khỏe mạnh.
Kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm đã mang lại hy vọng cho nhiều cặp vợ chồng vô sinh. Ảnh minh họa: TPP.
Ngược lại, đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) bày tỏ lo lắng về những hậu quả khó lường khi cho phép mang thai hộ dù là vì mục đích nhân đạo. Trong điều kiện hiện nay khi quy định pháp lý chưa toàn diện thì chưa có cơ sở xử lý, bảo vệ trẻ cũng như người mang thai hộ, nhờ mang thai hộ.
Đại biểu Tôn Thị Ngọc Hạnh (Đắk Nông) cho rằng cần cân nhắc xem có nên đưa quy định mang thai hộ vào luật lần này hay tạm thời gác lại. Thực tế nhu cầu cần có con của những cặp vợ chồng qua mang thai hộ đã trở thành phổ biến để cần có luật điều chỉnh hay chưa.
Theo đại biểu, cần có công tác chuẩn bị cho vấn đề này. Có rất ít ý kiến cử tri cho rằng mang thai hộ dù là vì mục đích nhân đạo là cần thiết. Một số cho rằng điều này sẽ rất tốn kém và chỉ giành cho những người giàu có trong xã hội. Bên cạnh đó, cần phải xem xét thêm dưới góc độ của những đứa trẻ sau khi ra đời. Dự thảo mới đặt dưới góc độ các cặp vợ chồng muốn làm cha mẹ trên cơ sở huyết thống; trong khi người chịu hậu quả pháp lý nhiều nhất chính là trẻ.
“Trẻ sinh ra sẽ sống như thế nào trong mối quan hệ máu mủ phức tạp như thế. Nó nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp về tâm lý xã hội, hòa nhập cộng đồng. Đứa trẻ sinh ra không thể gọi người cưu mang mình trong quá trình thai kỳ là người mang thai hộ, mà phải gọi là mẹ”, đại biểu Hạnh cho biết.
|
Từ năm 2013, dự thảo luật Hôn nhân và gia đình sửa đổi được đưa ra lấy ý kiến, trong đó vấn đề mang thai hộ nhận đươc nhiều ý kiến trái chiều. Nội dung này tiếp tục là vấn đề tranh cãi tại các cuộc họp của Ủy ban thường vụ Quốc hội. |
Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Đỗ Ngọc Niễn (Bình Thuận) cũng cho rằng cần có thời gian xem xét thật kỹ cả những yếu tố khoa học mới đưa quy định. Lý do vì tính khả thi không cao-có bao nhiêu phụ nữ đồng ý mang thai hộ. Tính bức xúc cần có quy định này cũng chưa rõ. Đây liệu có phải là vấn đề thực sự bức xúc của người vô sinh hay không.
“Có bao nhiêu phần trăm trong 8% những người vô sinh cần nhờ mang thai hộ để có con. Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo, thụ tinh trong ống nhiệm hiện nay đạt nhiều thành tựu, giúp nhiều cặp vợ chồng vô sinh có con. Khi chưa có thông tin cần thiết, đánh giá khoa học cụ thể thì chưa thể nói là đòi hỏi thực tiễn”, đại biểu Niễn cho biết.
Cũng băn khoăn về những bất cập khi thực hiện quy định dẫn đến sửa luật, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh, Bình Định đề nghị tách nội dung mang thai hộ thành luật riêng để nghiên cứu, đảm bảo tính thực tiễn của luật, quyền lợi của các bên tham gia.
“Đây là nội dung mới nên khó tránh khỏi những bất cập khi thực hiện. Có rất nhiều vấn đề có thể xảy ra khi quy định này được áp dụng như: tai biến sản khoa, vợ chồng nhờ mang thai hộ ly hôn, trong quá trình mang thai nhiễm bệnh truyền nhiễm, bên nhờ mang thai không có điều kiện trả các chi phí cho bên mang thai hộ...”, vị đại biểu tỉnh Bình Định nhấn mạnh.
Kết luận buổi thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng vấn đề mang thai hộ vẫn còn 2 loại ý kiến khác nhau: đồng tình và cân nhắc thêm, xem xét và đánh giá các tác động tâm lý, đạo đức, xã hội, tín ngưỡng...Vì thế, bà đề nghị ban soạn thảo chuẩn bị phiếu xin ý kiến về vấn đề này trước khi đưa vào dự thảo luật trình Quốc hội thông qua.
Nam Phương