"Thủ tướng nhiều lần nhấn mạnh thay đổi tư duy, cách làm xứng tầm với dự án trọng điểm quốc gia. Tôi và cử tri rất mong muốn được biết các cơ quan thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng đến đâu?", bà Yên nói khi cho ý kiến về đề xuất kéo dài dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành đến hết năm 2024, chiều 27/10.
Theo Nghị quyết Quốc hội năm 2017, dự án thu hồi được triển khai một lần, hoàn thành trước năm 2021. Tuy nhiên, đến nay Chính phủ đề nghị kéo dài thêm ba năm. Bà chia sẻ với Chính phủ khi dự án triển khai vào thời điểm Covid-19, "nhưng Thủ tướng nhiều lần đến công trường đôn đốc mà chậm trễ đến ba năm là rất đáng báo động".
Do chậm tiến độ, Kho bạc Nhà nước dừng giải ngân dự án niên độ 2017-2021. Điều này khiến nữ đại biểu băn khoăn chủ đầu tư làm việc với các cơ quan của Chính phủ để giải quyết vấn đề này ra sao?
Đồng tình đề xuất kéo dài thời gian thực hiện dự án để thu hồi toàn bộ 5.000 ha đất làm sân bay Long Thành, nhưng bà Yên đề nghị cơ quan chức năng giải trình cụ thể trách nhiệm cá nhân, tổ chức liên quan trong việc thực thi để đảm bảo hiệu quả, lợi ích Nhà nước và quyền lợi người dân trong vùng chịu ảnh hưởng.
"Chính quyền địa phương, chủ đầu tư cần làm việc với từng gia đình để lắng nghe, thuyết phục, giải quyết thấu đáo quyền lợi cho bà con, coi đó như việc của gia đình, anh em họ hàng mình", bà Yên nói.
Đại biểu Tạ Thị Yên, Phó ban công tác đại biểu, tham gia thảo luận tổ chiều 27/10. Ảnh: Phạm Thắng
PGS Nguyễn Lân Hiếu (Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cũng băn khoăn vì sao các dự án do tư nhân thực hiện tính toán được chi tiết việc giải phóng mặt bằng, tái định cư đến từng hộ dân, nhưng sân bay Long Thành "quy mô rất lớn mà lại làm kém hơn?".
Bà Nguyễn Thị Sửu (Phó đoàn đại biểu Thừa Thiên Huế) đề nghị Chính phủ tính toán tiến độ thời gian giải quyết tái định cư, ổn định đời sống người dân khi giải phóng đất, đền bù và làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, nhà thầu khi để dự án kéo dài. "Tại Đồng Nai, sau khi giải phóng, trả lại mặt bằng sạch, người dân chưa có chỗ ở ổn định. Điều này cần được nhanh chóng giải quyết", bà nói.
Chính phủ đề nghị kéo dài giải ngân vốn bồi thường hỗ trợ hơn 2.500 tỷ đồng sang năm 2024, song theo ông Nguyễn Hữu Toàn (Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách) đây thực chất là khoản ngân sách của năm 2021 đã được Quốc hội quyết toán. "Không lẽ Quốc hội lại đồng ý bổ sung vào khoản đã quyết toán?", ông nói và đề nghị khi bố trí cần ghi rõ vốn của kế hoạch trung hạn và dự toán năm nào.
Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại thảo luận tổ chiều 27/10. Ảnh: Phạm Thắng
Giải trình, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết Chính phủ và Đồng Nai đã quyết liệt thu hồi đất, giải phóng mặt bằng để xây dựng sân bay Long Thành, nhưng hai năm Covid-19 làm nảy sinh nhiều khó khăn. Cuối năm 2022 khi ông cùng Thủ tướng kiểm tra hiện trường khu tái định cư thấy rằng tất cả trường học đang xây phải tạm dừng. Nhiều nhà thầu bỏ dự án vì giá nguyên vật liệu tăng cao, không đủ khả năng thực hiện.
"Đáng mừng là đến nay các dự án đã được triển khai trở lại. Vấn đề giải phóng mặt bằng đã qua giai đoạn khó khăn nhất", ông nói.
Trả lời câu hỏi "kéo dài dự án giải phóng mặt bằng có làm chậm tiến độ chung dự án cảng hàng không hay không", Bộ trưởng Thắng nói "sân bay Long Thành nếu chậm cũng không quá một năm, tức là đến 2026". Hiện nay, tiến độ chung dự án được kiểm soát, dự án thành phần đã đẩy nhanh tiến độ. Hạng mục quan trọng nhất là nhà ga hành khách cũng tìm được nhà thầu, đang triển khai.
"Chúng tôi quyết liệt chỉ đạo, cố gắng đảm bảo tiến độ hoàn thành sân bay trong năm 2025", Bộ trưởng Thắng nói.
Sáng hôm qua, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng thay mặt Chính phủ trình Quốc hội điều chỉnh một số nội dung Nghị quyết của Quốc hội về báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Chính phủ đề xuất kéo dài dự án đến cuối năm 2024 do năm 2020-2021 dịch bệnh diễn biến phức tạp; việc phối hợp với người dân để đo đạc, kiểm đếm, lên phương án bồi thường đất gặp nhiều khó khăn; khối lượng công việc lớn.
Sân bay Long Thành có công suất thiết kế 100 triệu hành khách, 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Toàn bộ vốn đầu tư dự án khoảng 336.630 tỷ đồng (16 tỷ USD), trong đó giai đoạn một hoàn thành năm 2025 là 114.450 tỷ đồng (5,45 tỷ USD).
Viết Tuân - Hoài Thu