Cuộc tranh cãi gian lận cờ vua đỉnh cao vẫn chưa có hồi kết. Sau khi kỳ thủ số một Magnus Carlsen và Nakamura nghi ngờ Hans Niemann lén dùng phần mềm máy tính để hỗ trợ lúc thi đấu, lần này đến lượt Nakamura bị huyền thoại Kramnik tố đích danh.
Hikaru Nakamura, Magnus Carlsen và Vladimir Kramnik (từ trái sang) trên bục nhận huy chương cờ chớp thế giới tại Moscow, Nga tháng 12/2019. Ảnh: Chess24
Chuyện có lẽ bắt đầu từ hôm 18/9, khi Kramnik thua Niemann trong một ván cờ nhanh tại vòng loại Champions Chess Tour trên nền tảng cờ vua online lớn nhất thế giới. Cựu vua cờ không phục, cho rằng Niemann đã chơi ăn gian. "Tôi sẽ ngừng thi đấu trên nền tảng này", Kramnik viết trên blog cá nhân. "Có quá nhiều kẻ gian lận ở đây, nhưng nền tảng chẳng làm gì để loại bỏ những kẻ đó. Một ngày nào đó tôi sẽ trở lại để xóa sổ những kẻ gian lận. Tôi hứa sẽ cố gắng cật lực để cứu cờ vua khỏi căn bệnh này".
Kramnik sau đó hẹn gặp mặt Niemann để đấu tập, nhằm xác định liệu kỳ thủ 20 tuổi có gian lận thật không. Hai bên không công bố về cuộc gặp, nhưng Niemann ám chỉ đã tập luyện với Kramnik ở Thụy Sĩ ngày 12/11. Một tuần sau, Vua cờ thời 2000-2007 đưa ra những lời buộc tội Nakamura trên blog.
Cựu vua cờ người Nga viết tới 11 blog về chủ đề gian lận trong cờ vua online, và ông ngờ vực nhiều cao thủ. Trong đó, Nakamura nổi tiếng hơn cả khi là kỳ thủ số ba thế giới, đồng thời có hệ số online cao nhất mọi thời (cờ siêu chớp 3.336).
Một trong những luận điểm Kramnik đưa ra, là chuỗi thành tích ông cho rằng "bất thường" của kỳ thủ Mỹ gốc Nhật Bản. Kỳ thủ 48 tuổi chỉ ra năm chuỗi trận Nakamura đạt hiệu suất thi đấu 3.469 trở lên. Trong đó, có lúc anh chơi 46 ván liên tục trước kỳ thủ có hệ số trung bình 2.950, thắng tới 45 và chỉ hòa một ván. Hiệu suất thi đấu của Nakamura trong chuỗi này lên tới 3.627.
Hệ số online của các kỳ thủ thường cao hơn Elo thực tế khoảng vài trăm đơn vị. Elo cao nhất lịch sử từng được ghi nhận thuộc về Carlsen, là 2.889,2. Elo cao nhất của các phần mềm hay siêu máy đánh cờ hiện thuộc về Stockfish với ước tính 3.546.
"Tôi yêu cầu nền tảng nghiên cứu kỹ những kết quả bất thường của Nakamura trong 60 ngày qua, rồi công khai cho làng cờ biết kết quả", Kramnik viết.
Trong khi đó, Nakamura khẳng định rằng anh chưa từng gian lận trong sự nghiệp. "Tôi chẳng có gì để giấu", kỳ thủ 36 tuổi nói. "Tôi hy vọng nền tảng sẽ kiểm tra các ván đấu, rồi ra thông báo, vì tôi biết mình không gian lận. Tôi chỉ thấy buồn vì những lời cáo buộc này tới từ Kramnik".
Kramnik sinh năm 1975, trở thành vua cờ ở tuổi 25 sau khi hạ bệ Garry Kasparov 8,5-6,5 mà không thua ván nào. Ông hai lần bảo vệ ngôi khi thắng người thách đấu Peter Leko năm 2004 và Veselin Topalov năm 2006. Đến năm 2007, Kramnik mất ngôi vào tay Viswanathan Anand.
Nakamura sinh năm 1987, đạt đỉnh cao sự nghiệp tháng 10/2015, với Elo 2.816 và vị trí số hai thế giới. Từ năm 2020, anh hiếm khi dự giải cờ tiêu chuẩn, để tập trung làm streamer cờ vua, với hàng triệu lượt theo dõi trên các nền tảng streaming. Tuy nhiên thành tích cờ tiêu chuẩn gần đây của Nakamura cũng tiến bộ, giúp anh hai lần liên tiếp vào đánh giải Candidates.
Nền tảng nói trên vẫn chưa đưa ra thông báo hay bài viết nào về việc Kramnik cáo buộc Nakamura.
Xuân Bình