Hôm nay, cựu Thứ trưởng Y tế Cao Minh Quang chống gậy, được luật sư dìu đến TAND Hà Nội. Ông nói đang điều trị bệnh nặng, sức khỏe kém nên HĐXX cho phép ngồi nghe cáo trạng và khai báo. Trước cáo buộc của VKS, bị cáo 66 tuổi thừa nhận một phần trách nhiệm vì tin tưởng cấp dưới nên không kiểm tra, giám sát.
"Bản thân bị cáo không thể kiểm tra toàn bộ nội dung. Nếu cấp dưới không báo cáo cụ thể và lưu ý, bị cáo cũng không chú ý, đó là thiếu sót", ông Quang khai và cho rằng sai phạm của mình không trực tiếp dẫn đến việc Công ty Cổ phần Dược Cửu Long làm thất thoát tiền của Nhà nước - 3,8 triệu USD.
Theo ông, nguyên nhân chính do Cửu Long "cố tình che giấu và lập lờ hồ sơ". "Bằng chứng là sau đó Thanh tra chính phủ và Thanh tra Bộ Tài chính nhiều lần điều tra trong nhiều tháng vẫn không phát hiện ra", cựu thứ trưởng khai trong chiều 21/11.
Là người ký quyết định thành lập Ban chỉ đạo giải quyết các vấn đề liên quan thuốc Tamiflu song ông Quang cho rằng phạm vi của quyết định này rất rộng, không chỉ kiểm tra việc sản xuất thuốc của các công ty.
"Hơn nữa, Ban quản lý (phòng chống dịch cúm A) có con dấu riêng, hoạt động dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng Y tế, nên bị cáo hiểu là trách nhiệm liên quan mua sắm, sản xuất, hợp đồng tài chính, không thuộc trách nhiệm mình", ông Quang trình bày.
Cựu thứ trưởng Cao Minh Quang (giữa) được luật sư dìu đến toà, sáng 21/11. Ảnh: Phạm Dự
Chủ tọa Vũ Quang Huy chất vấn: "Tại sao khi Bộ Tài chính có kiến nghị về việc kiểm tra lại các hợp đồng với Dược Cửu Long, bị cáo không thực hiện?". Cựu Thứ trưởng trình bày: "Có thể lúc đó nhận thức của bị cáo hạn chế. Tư duy quản lý của bị cáo cho rằng lĩnh vực tài chính có bộ phận khác phụ trách, thứ trưởng khác phụ trách".
Ông Quang khai trong việc ký hợp đồng sản xuất thuốc Tamiflu với Dược Cửu Long, không được tham gia ngay từ đầu mà do Bộ trưởng trực tiếp chỉ đạo. "Lúc đó bị cáo thực sự không phụ trách, không quan tâm nên có thiếu sót", ông nói.
Trong khi đó, thuộc cấp của ông Quang, bị cáo Nguyễn Việt Hùng, cựu Cục phó Quản lý Dược thuộc Bộ Y tế, thừa nhận cáo buộc của VKS về việc không chỉ đạo kiểm tra trực tiếp sổ sách, kế toán, báo cáo tài chính và hạch toán số tiền 3,84 triệu USD.
Thời điểm đó, ông Hùng làm trưởng Đoàn kiểm tra liên ngành Bộ Y tế và Tài chính, kiểm tra việc thực hiện hợp đồng, mua nguyên liệu thuốc của doanh nghiệp, trong đó có Cửu Long.
Ông Hùng còn bị cáo buộc thiếu trách nhiệm khi không tổng hợp lấy ý kiến liên ngành để làm rõ số tiền 3,84 triệu USD mà chỉ dựa vào báo cáo của Dược Cửu Long. Các tài liệu thanh toán, giãn nợ do Cửu Long cung cấp đều là bản photo, đóng dấu treo, không có phản hồi của công ty Mambo song vẫn được ông Hùng chấp thuận.
Trước việc các thư giãn nợ Dược Cửu Long trình đoàn kiểm tra đều là bản photo, đóng dấu treo, VKS truy vấn ông Hùng: "Vậy bản chính ở đâu?". Bị cáo cho biết chỉ được lãnh đạo công ty báo cáo là có thư giãn nợ, còn thực tế "không được xem nên không biết thư này là bản photo hay bản chính".
Ông Nguyễn Việt Hùng khai tại phiên tòa. Ảnh: TTXVN
Nhà chức trách xác định, năm 2006, Bộ Y tế và Bộ Tài chính nhận chỉ đạo của Thủ tướng, ký hợp đồng sản xuất thuốc Tamiflu phòng chống cúm A (H5N1) với các doanh nghiệp, trong đó có Dược Cửu Long.
Trong quá trình đàm phán, Dược Cửu Long được Công ty Mambo, phía cung cấp nguyên liệu, giảm giá 3,84 triệu USD song không báo cáo lại Bộ Y tế mà tạo dựng các tài liệu giả, che giấu số tiền này đem dùng vào việc khác.
Tháng 10/2008, liên Bộ Y tế và Bộ Tài chính lập Đoàn kiểm tra các vấn đề liên quan mua, bảo quản, dự trữ thuốc Tamiflu, song không làm hết trách nhiệm, bỏ lọt sai phạm này.
Cáo trạng xác định, ông Quang khi đó là Thứ trưởng Y tế kiêm Trưởng ban chỉ đạo các vấn đề liên quan thuốc, có trách nhiệm kiểm tra việc quản lý giá với các doanh nghiệp sản xuất thuốc theo đơn đặt hàng của Bộ Y tế. Ông Quang bị cáo buộc biết rõ Dược Cửu Long chưa thanh toán 3,84 triệu USD nhưng không chỉ đạo kiểm tra.
Khi Bộ Tài chính có văn bản đề nghị Bộ Y tế làm rõ bản chất số tiền trên để thu hồi tài sản cho Nhà nước, ông Quang không làm. Hành vi này của cựu Thứ trưởng bị đánh giá, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 3,84 triệu USD.
Từ hôm nay, trong 5 ngày, TAND Hà Nội sẽ xét xử ông Quang (66 tuổi) cùng ông Dương Huy Liệu (74 tuổi, cựu Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính); Nguyễn Nam Liên (52 tuổi, cựu Vụ phó Vụ Kế hoạch Tài chính); bà Phạm Thị Minh Nga (50 tuổi, cựu chuyên viên Vụ Kế hoạch Tài chính) và ông Nguyễn Việt Hùng (66 tuổi, cựu Cục phó Quản lý Dược) về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo Điều 285, Bộ luật Hình sự năm 1999.
Ba bị cáo còn lại là cựu cán bộ Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long, gồm ông Lương Văn Hóa (65 tuổi, cựu Tổng giám đốc); Nguyễn Văn Thanh Hải (55 tuổi, cựu Kế toán trưởng) và Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (70 tuổi, cựu Giám đốc chi nhánh TP HCM) bị xét xử về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ,theo Điều 356 Bộ luật Hình sự.
Bị can Nguyễn Thanh Tòng(63 tuổi, cựu Phó tổng giám đốc Dược Cửu Long) đã chết trước ngày mở phiên tòa.
Thanh Lam - Phạm Dự