Sáng 28/12, Tòa án quân sự Trung ương tiếp tục làm việc với phần xét hỏi các bị cáo kháng cáo trong vụ án cảnh sát biển, bộ đội biên phòng "bảo kê" buôn lậu xăng dầu.
Thông báo do xuất hiện một số tình tiết giảm nhẹ chưa thể xác minh tại tòa, VKS đề nghị dời phần luận tội (dự định vào 7h30 sáng nay) sang 14h và được HĐXX chấp thuận.
Trước đó, trong phần xét hỏi, bị cáo Lê Văn Minh (cựu thiếu tướng, cựu tư lệnh cảnh sát biển vùng 4) thừa nhận có nhận hối lộ từ trùm xăng lậu Phan Thanh Hữu. Ông Minh bật khóc nói cảm thấy "tủi nhục" với gia đình. "40 năm gia đình nuôi ăn học rồi phục vụ cách mạng, không ngờ đến cuối đời vướng lao lý. Bị cáo rất ân hận", ông trình bày.
Trước ý kiến của ông Minh cho rằng số tiền bị cáo buộc nhận cao hơn thực tế, VKS cho biết ông Hữu và con trai (Phan Lê Hoàng Anh) khai chuyển tiền cho ông Minh trong nhiều tháng, gồm cả giữa năm 2020.
"Cha con Hữu khai tất cả hành vi buôn lậu đều xin ý kiến của bị cáo, đều nhắn tin, tọa độ nọ kia. Dù tháng 6 có thể dịch bệnh Covid-19 doanh nghiệp của Hữu không buôn lậu nhưng con trai Hữu vẫn chuyển tiền cho bị cáo. Phan Lê Hoàng Anh đã xác nhận số tiền không nên phải tranh cãi nhiều", VKS đối đáp.
Cựu thiếu tướng còn lại ra tòa trong phiên phúc thẩm, ông Lê Xuân Thanh, cựu Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3, khai "đúng, nhận 1,8 tỷ của Hữu", song cho rằng hình phạt 12 năm tù là "quá nghiêm khắc".
Nhà chức trách cáo buộc, ông Minh là người "dắt mối" cho trùm xăng lậu Hữu đến thăm nhà ông Thanh hồi cuối tháng 1/2020. Nhắc về cuộc gặp, ông Thanh phân trần, "khi ông Hữu nhờ giúp đỡ, tôi đã nói anh ở TP HCM hoạt động kiểu gì không cần biết nhưng ở trên biển thì cấp dưới và cơ quan tôi bắt được sẽ xử lý nghiêm".
Cựu tư lệnh khẳng định không bao giờ cho ông Hữu số điện thoại của mình hay của vợ.
"Tôi không đặt vấn đề gì về lợi ích vật chất với ông Hữu, đó là lần đầu tiên và duy nhất ông Hữu gặp tôi, từ đó đến nay không có mối quan hệ nào", bị cáo Thanh nói và xin đối chất.
Ông Hữu sau đó xác nhận lời khai này đúng.
Vợ ông Thanh bị cấp sơ thẩm phạt 2 năm 6 tháng tù treo với cùng tội danh song không kháng cáo.
Cựu thiếu tướng, cựu tư lệnh Cảnh sát biển vùng 4, Lê Văn Minh (khẩu trang xanh lá). Ảnh: Tòa án
Tổng số tiền các bị cáo nhận hối lộ trong vụ án được xác định hơn 38 tỷ đồng. Ngoài bị cáo Nguyễn Thế Anh (cựu chỉ huy trưởng Biên phòng tỉnh Kiên Giang trước đó kêu oan) chưa khắc phục hết hậu quả, hầu hết bị cáo đã nộp lại toàn bộ để được hưởng tình tiết giảm nhẹ.
Ông Thế Anh là người chiếm nhiều thời lượng xét hỏi nhất tại phiên phúc thẩm. Ông và em họ, bị cáo NguyễnVăn An, kêu oan nhưng sáng qua bất ngờ thay đổi sang xin giảm nhẹ. Hai người khai có nhận tiền của trùm xăng lậu song không nhiều đến mức 19,1 tỷ đồng như cáo buộc, cũng không có động cơ bất chính. Hôm qua, ông cho biết đã khắc phục thêm 4 tỷ đồng.
Theo HĐXX, người duy nhất chưa hoàn thành nghĩa vụ này là bị cáo Lê Văn Phương, cựu phó phòng CSGT Công an Trà Vinh.
Ông Phương bị cấp sơ thẩm 3 năm 6 tháng tù do nhận 360 triệu đồng để "làm ngơ" cho các tàu chở xăng lậu của ông Hữu đi qua địa bàn mà mình quản lý. So với các bị cáo còn lại, HĐXX nhận định số tiền Phương nhận không lớn, nhưng đến nay, bị cáo mới nộp lại 250 triệu đồng. Về việc này, ông Phương giải thích "hoàn cảnh gia đình rất khó khăn".
"Khó khăn đến mức nào? Khi phạm tội làm tới thượng tá, phó phòng cảnh sát giao thông tỉnh đúng không?", VKS hỏi. Ông Phương cho hay khi tại chức, mức lương tháng khoảng 20 triệu đồng, nhà phải đi thuê, không có thu nhập thứ hai, nợ nần lãi ngoài nhiều. Bị cáo xin hưởng án treo để lao động và khắc phục nốt số tiền còn thiếu, đỡ cảnh khi chết vẫn mang nợ Nhà nước", ông khai trong phiên tòa sáng nay.
Về hành vi phạm tội, Phương nói được bị cáo Nguyễn Văn Hùng (cựu Đồn trưởng Biên phòng cảng Trường Long Hòa, tỉnh Trà Vinh) bảo sẽ có tàu qua lại tuyến sông nhờ "giúp đỡ" nhưng không nói tàu gì.
VKS chất vấn: "Bị cáo có biết tại sao ở phiên sơ thẩm lại không được hưởng tình tiết giảm nhẹ thành khẩn khai báo không? Bị cáo nghĩ lại đi".
Sau hai lần khẳng định "khai thật thà", ông Phương bị VKS truy vấn: "Cả cái đoạn sông rộng thế anh quản lý hàng nghìn con tàu đi qua hàng ngày, Hùng nhờ tàu là tàu nào, anh nói rõ xem nào?".
Ông Phương sau đó thừa nhận "bảo kê" cho tàu mang tên Nhật Minh của trùm xăng lậu Hữu, "nhưng trong quá trình tuần tra kiểm soát chưa từng gặp tàu Nhật Minh nào".
HĐXX của Tòa án Quân sự Trung ương xét xử phúc thẩm. Ảnh: Tòa án
Lời khai của ông Phương bị VKS đánh giá "không đúng", do từ tháng 10/2019 đến tháng 1/2021, theo điều tra, hàng tháng có tới 3- 4 chuyến tàu Nhật Minh đi qua vùng biển ông Phương chịu trách nhiệm quản lý.
"Đừng nói là không. Trong báo cáo vi phạm không có là bởi bị cáo đã chỉ đạo cấp dưới bỏ qua", VKS phân tích. Bị cáo Phương vẫn khẳng định "khai báo rất thật thà".
Theo bản án sơ thẩm, tháng 9/2019- 2/2021, tại một số đơn vị thuộc lực lượng Bộ đội biên phòng, Cảnh sát biển khu vực các tỉnh phía Nam, một số cán bộ đã tạo điều kiện cho đường dây của ông Hữu vận chuyển và tiêu thụ xăng lậu trên biển trong thời gian dài.
Từ tháng 3/2020 đến tháng 2/2021, đường dây buôn lậu hơn 204 triệu lít xăng, trị giá gần 2.900 tỷ đồng. Tổng tiền hối lộ khoảng 38 tỷ đồng.
Sau bản án sơ thẩm tuyên giữa tháng 7, 9 trong 14 bị cáo đã kháng cáo.
Thanh Lam