Với loài sư tử, chỉ con đầu đàn mới được giao phối. |
Khi đa dạng gene của quần thể giảm, loài sẽ trở nên mẫn cảm hơn với những thay đổi đột ngột trong môi trường, đặc biệt là khi số cá thể ít ỏi. Ông Peter Tolsson, vườn thú Toledo, bang Ohio (Mỹ), nhận xét: “Khi một loài chỉ còn 200 cá thể, bạn sẽ bắt đầu phải lo đến đa dạng gene của chúng”.
Bị vấn đề này thôi thúc, Allison Alberts và cộng sự tại vườn thú San Diego đã đề xuất một biện pháp bảo tồn mới: bắt cóc tạm thời những con thống trị trong đàn. Nhờ thế, những anh chàng kém cỏi hơn có cơ hội giao phối, và điều đó làm tăng tính đa dạng gene trong quần thể. Những dòng máu mới sẽ giúp đàn chống chịu tốt hơn trước một căn bệnh lạ hay biến đổi khí hậu đột ngột.
Ý tưởng đã được thử nghiệm trên quần thể giông mào (cự đà) Cuba tại vịnh Guantanamo. Những con giông mào này không có nguy cơ bị tuyệt diệt, nhưng nhiều họ hàng với chúng thì đang đối mặt với tình cảnh đó. Các nhà nghiên cứu đã tách khỏi đàn 5 con đực có địa vị cao nhất trong 6 tuần, trong mùa sinh sản. Kết quả là những con đực khác nhanh chóng chớp lấy cơ hội này và bắt đầu giao phối. Khi những kẻ "có máu mặt" kia trở lại, chúng tấn công đám giông mào đực đã tiếm quyền để giành lại ngôi vị.
“Đây là một biện pháp hết sức khẩn cấp”, Alberts nói. Theo ông, tuy kế hoạch này đòi hỏi nhiều nhân lực và phí tổn, nhưng sẽ giúp giữ lại hầu hết những quần thể trong tự nhiên, duy trì động lực bảo tồn các vùng sinh thái.
B.H. (theo NewSci)