Ngày 30/10, ông Tân, 69 tuổi, và 4 cựu cán bộ Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) bị TAND TP HCM xét xử về tội Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, ông Nguyễn Quốc Thái, cựu phó Phòng quản lý công nghệ của Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN), có đơn xin vắng mặt do đang điều trị tại bệnh viện.
Bị cáo Khuất Duy Vĩnh Long (cựu trưởng Phòng quản lý công nghệ của Sở KH&CN) đã bỏ trốn trong thời gian tại ngoại, đang bị truy nã.
Là người hưởng thụ tiền quỹ do Sở KH&CN giải ngân, Nguyễn Trọng Vũ (Việt kiều Mỹ, Giám đốc Công ty đầu tư và phát triển công nghệ Huy Hoàng, chuyên sản xuất chip) bị khởi tố về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nhưng đã bỏ trốn. Cơ quan an ninh điều tra Công an TP HCM đã ra quyết định truy nã, đến tháng 4/2017 tạm đình chỉ điều tra để khi nào bắt được sẽ xử lý sau.
Trong phần thủ tục phiên tòa, đại diện VKS cho rằng việc ông Thái vắng mặt có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của các bị cáo khác. VKS đề nghị HĐXX hoãn phiên tòa, hoàn hồ sơ cho VKS để xác minh tình trạng sức khỏe của Thái và cân nhắc việc áp dụng các biện pháp tố tụng khác.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Thái đề nghị HĐXX tiếp tục phiên tòa, vì bị cáo giữ nguyên các lời khai trong quá trình điều tra, việc vắng mặt không ảnh hưởng.
HĐXX đề nghị luật sư liên hệ với bị cáo Thái để sắp xếp đến dự phiên tòa. Trong trường hợp sức khỏe không đảm bảo tòa sẽ xem xét sau.
Sau gần hai giờ hội ý và xác minh tình trạng sức khỏe của bị cáo Thái, HĐXX quyết định tiếp tục phiên tòa.
Ông Phan Minh Tân tại tòa sáng 30/10. Ảnh: Hải Duyên
Ông Phan Minh Tân là PGS.TS chuyên ngành hóa Polymer, giữ chức vụ Giám đốc Sở KH&CN từ năm 2006 đến 2014.
Cáo trạng xác định, tháng 8/2009, Nguyễn Trọng Vũ có công văn gửi Sở KH&CN TP HCM đề nghị hỗ trợ kinh phí từ ngân sách sự nghiệp khoa học 5,1 tỷ đồng để thực hiện Dự án Chip 1. Hội đồng xét duyệt dự án sau đó đã thẩm định và thông qua, đồng ý hỗ trợ cho Công ty Huy Hoàng 4,9 tỷ đồng, thời hạn 18 tháng. Việc cấp kinh phí chia thành 3 đợt.
Hội đồng quản lý của quỹ gồm 6 thành viên do ông Phan Minh Tân làm Chủ tịch; cơ quan điều hành của quỹ là Quỹ đầu tư phát triển đô thị TP HCM (HIFU).
Nhà chức trách xác định, tiến độ thực hiện dự án của Công ty Huy Hoàng chậm hơn kế hoạch nhưng ông Tân cùng các thành viên trong Hội đồng vẫn tiếp tục đề xuất, xét duyệt cấp kinh phí. Sau khi nhận kinh phí đợt hai, Công ty Huy Hoàng không hoàn thành được dự án, cũng không hoàn trả kinh phí phải thu hồi. Theo kết luận giám định, dự án này gây thiệt hại gần 3,2 tỷ đồng.
Cùng với dự án trên, tháng 9/2009, Nguyễn Trọng Vũ tiếp tục có công văn gửi Sở KH&CN đề nghị vay 10 tỷ đồng để thực hiện dự án 2. Sau các bước thẩm định, xét duyệt, đầu năm 2010, ông Tân đã ký văn bản kết luận dự án đạt yêu cầu, đồng ý cho vay "dù có nhiều ý kiến phản đối cho rằng dự án không khả thi, đồng thời đề nghị xem xét lại nguồn vốn của Công ty Huy Hoàng".
Mấy tháng sau, HIFU ký hợp đồng cho Công ty Huy Hoàng vay 10 tỷ đồng, thời hạn 48 tháng, lãi suất 0%, tiến độ giải ngân chia thành nhiều đợt. Tuy nhiên, sau khi nhận giải ngân đợt 3 ngày 13/5/2011, Nguyễn Trọng Vũ xuất cảnh bỏ trốn về Mỹ.
Cáo trạng xác định, tính đến ngày 30/6/2021, thiệt hại của dự án 2 là 19,4 tỷ đồng gồm cả gốc lẫn lãi. Như vậy, tổng cộng ông Tân và những người liên quan đã gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước là 22,6 tỷ đồng.
Cựu giám đốc Sở KH&CN kêu oan
Quỹ phát triển khoa học và công nghệ TP HCM (Quỹ phát triển KH&CN) là tổ chức hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, có chức năng thúc đẩy ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, chuyển giao công nghệ của thành phố...
Quá trình điều tra và trước phiên xử, cựu giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cùng một số cựu cán bộ kêu oan. Ông Tân cho rằng, VKS cáo buộc ông về tội Vi phạm quy định của Nhà nước về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng là không đúng, bởi số tiền cung ứng cho Quỹ phát triển khoa học và công nghệ TP HCM không phải là vốn đầu tư công.
Việc Hội đồng quản lý Quỹ đã xét duyệt cho Công ty Huy Hoàng vay để thực hiện hai dự án Chip 1, 2 là tuân thủ đầy đủ Điều lệ và Quy chế. Lúc đó, Công ty Huy Hoàng đáp ứng khả năng tài chính tại thời điểm xét duyệt cho vay. Quá trình thực hiện dự án, công ty này đã sản xuất thành công 13 phần mềm ứng dụng, được Cục Bản quyền - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp chứng nhận, hiện vẫn còn tồn tại trên trang web của Cục...
Ngoài ra, theo cựu giám đốc Sở, cơ quan điều tra đã khởi tố ông Nguyễn Trọng Vũ về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản đồng nghĩa với việc xét duyệt hồ sơ và cấp tiền cho Công ty Huy Hoàng của Sở là không có sai phạm. Bởi hành vi trái pháp luật của Vũ chỉ diễn ra sau thời điểm Công ty Huy Hoàng nhận được tiền từ Sở, Quỹ Phát triển khoa học công nghệ. Tất cả các hoạt động trước và tại thời điểm Công ty Huy Hoàng nhận được tiền đều phù hợp với quy định pháp luật.
Chiều nay, phiên tòa bước sang phần xét hỏi.
Hải Duyên