Bản án với ông Hùng và 6 cựu cán bộ BIDV được TAND Hà Nội công bố chiều 16/3.
Theo đó, 4 thuộc cấp của ông Hùng tại BIDV Thành Đô gồm: bà Lưu Thị Bích Thủy, cựu phó giám đốc, bị phạt 5 năm 6 tháng tù; Phạm Anh Tài, cựu trưởng phòng tín dụng, 3 năm tù; Nguyễn Văn Hà, cựu phó trưởng phòng tín dụng, 4 năm và Lại Minh Ngọc, cựu trưởng phòng thẩm định, 3 năm tù. Cả 4 người bị tuyên phạm tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Tại chi nhánh BIDV Tây Nam Quảng Ninh, ông Lê Vũ Thanh, cựu giám đốc và ông Đỗ Xuân Khoan, cựu phó phòng tín dụng, cùng bị phạt 30 tháng tù treo.
Về khắc phục hậu quả vụ án, tòa tuyên buộc các bị cáo cùng Công ty Kenmark liên đới bồi thường tổng 180 tỷ đồng. Trong đó, ông Hùng 10 tỷ đồng, 6 người còn lại 10 tỷ đồng, Kenmark hơn 160 tỷ đồng. Tòa ghi nhận các bị cáo đã nộp hơn 3 tỷ đồng.
Theo bản án, dù tại tòa, các luật sư và bản thân các bị cáo đều cho rằng thiệt hại do các điều kiện khách quan, không thể thu hồi nợ vì khủng hoảng kinh tế toàn cầu và chênh lệch tỷ giá ngoại tệ. Song các kết luận thanh tra của cơ quan thanh tra giám sát, Ngân hàng nhà nước đều cho thấy nhiều sai phạm trong thẩm định, giải ngân, giám sát và quản lý sử dụng vốn vay.
"Hậu quả do sai phạm của các bị cáo không phải vì điều kiện khách quan nên họ phải chịu trách nhiệm", bản án nêu. Trong vụ án, ông Hùng giữ vai trò cao hơn các bị cáo còn lại nên phải chịu mức án cao nhất.
HĐXX nhận định quá trình xử lý thu hồi tài sản đảm bảo, phát mãi tài sản thế chấp của BIDV và các ngân hàng được thực hiện đúng quy định. "Ý kiến của Kenmark cho rằng BIDV xử lý sai, dẫn đến thiệt hại vụ án là không có cơ sở", tòa nêu.
Bản án nhận định, 7 cựu cán bộ BIDV không đánh giá đúng nguy cơ rủi ro, năng lực của doanh nghiệp cần vay vốn, vẫn đề xuất cho Kenmark (doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài) vay 67 triệu USD.
Kenmark sau đó không có khả năng trả hơn 360 tỷ đồng, được xác định là thiệt hại tại vụ án. Riêng dư nợ không thu hồi được tại BIDV là hơn 7,8 triệu USD (hơn 180 tỷ đồng).
Trong vụ án, BIDV cùng ngân hàng SHB và HBB ký hợp đồng tín dụng với Kenmark song quá trình điều tra, SHB và HBB đã nộp đủ khắc phục hậu quả, hơn 140 tỷ đồng. Cáo trạng nêu, vì việc này, cơ quan điều tra và VKS không xử lý trách nhiệm hình sự các cán bộ có liên quan ở hai ngân hàng này.
Tuy nhiên, trong bản án tuyên hôm nay, HĐXX kiến nghị cơ quan tố tụng tiếp tục xem xét điều tra, xử lý theo quy định
Trong hai ngày xét hỏi, các bị cáo khai đã nhìn nhận Kenmark là doanh nghiệp đa quốc gia, có uy tín, quy mô lớn, được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép hoạt động tại Việt Nam. Họ vì thế khi đánh giá năng lực tài chính và kinh nghiệm thực hiện dự án đã rất tin tưởng.
Các cựu cán bộ ngân hàng thừa nhận "có một phần lỗi" do lần đầu đánh giá tài chính và cho doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài vay, không thấy hết rủi ro. Nhưng họ "làm việc tâm huyết" vì mục tiêu chung của doanh nghiệp, không tư lợi.
VKS đánh giá dù hậu quả xuất phát từ Kenmark và doanh nghiệp này có nghĩa vụ khắc phục hậu quả. Song thiệt hại 178 tỷ đồng của vụ án còn do lỗi của 7 cán bộ BIDV nên buộc họ liên đới bồi thường là có căn cứ.
Khi tranh luận, BIDV cho rằng nên buộc chỉ một mình Kenmark phải bồi thường mà không yêu cầu các cựu cán bộ của họ liên đới trả.
Còn Kenmark cho rằng thiệt hại do chính BIDV gây ra do thực hiện sai quy trình xử lý tài sản thế chấp - quyền sử dụng 46 ha đất tại Hải Dương và tài sản trên đó.
Sau đấu giá, khu này được một doanh nghiệp mua 33 triệu USD, giá trị mà theo Kenmark chỉ bằng "một nửa đến 1/3" thực tế. Kenmark do đó đề nghị BIDV phải đền bù ngược lại cho họ.
Thanh Lam