Kháng cáo của ông Trần Hùng, 61 tuổi, cựu cục phó quản lý thị trường Hà Nội, sẽ được TAND Cấp cao tại Hà Nội xem xét trong phiên phúc thẩm ngày 22/1.
Sau phiên sơ thẩm tháng 7/2023, 18 trong 36 người đã kháng cáo. Ông Hùng là người duy nhất kêu oan, số còn lại đều xin giảm nhẹ hình phạt hoặc được hưởng án tù treo.
Trong vụ án, ông Hùng bị truy tố tội Nhận hối lộ, lãnh án cao thứ hai, chỉ sau chủ mưu Cao Thị Minh Thuận (Giám đốc Công ty Phú Hưng Phát), người bị tuyên 10 năm tù vì tội Sản xuất, buôn bán hàng giả.
Tòa sơ thẩm xác định, sau khi bị phát hiện 27.300 cuốn sách giáo khoa giả, bà Thuận cùng Nguyễn Duy Hải (lao động tự do) nhờ ông Hùng "tha" để đổi lại sẽ chi 400 triệu đồng. Sau trao đổi với Hải, ông Hùng "hướng dẫn thay đổi lời khai về nguồn gốc", chuyển thành sách do người khác mang đến ký gửi.
Sáng 15/7/2020, bị cáo Hải cầm 300 triệu đồng của bà Thuận mang đến phòng làm việc ông Hùng nhưng bị đuổi về. Đầu giờ chiều cùng ngày, bị cáo Hải tiếp tục quay lại gặp ông Hùng.
Tại phiên sơ thẩm mở tháng 7/2023 tại TAND Hà Nội, suốt 4 ngày xét hỏi, cựu cục phó Trần Hùng luôn kêu oan, "bị vu khống nhận tiền" và cho rằng "VKS hoàn toàn sai lầm khi cáo buộc nhận hối lộ".
Ông khai ngay sau buổi chiều phát hiện hơn 27.000 sách giả tại Công ty Phú Hưng Phát, giám đốc Thuận đã tiếp cận để "xin xỏ" nhưng ngay lập tức bị ông từ chối, "nói luôn là không xin được".
5 ngày sau, Hải tiếp tục gọi nhờ vả, bị ông tiếp tục từ chối nhưng Hải vẫn tự tìm đến tận nơi ông Hùng làm việc. "Tôi chỉ thẳng tay vào mặt Hải mắng luôn, mày định hối lộ tao à, có muốn báo công an không... Sau đó, tôi đuổi Hải ra khỏi phòng làm việc", ông Hùng khai và khẳng định "suốt 10 năm công tác, không ai buôn bán hàng giả có thể mua chuộc được tôi".
Trong khi đó, Hải khai trái ngược, khẳng định "anh Hùng đồng ý và hẹn thì bị cáo mới cầm tiền lên tận phòng, chứ không phải tự ý lên". Hải khai khi cầm túi tiền lên phòng ông Hùng còn có hai người khác ở đây.
Trình bày trước tòa với tư cách nhân chứng, hai người này đều nói thấy Hải cầm túi màu đen lên phòng nhưng đã bị "ông Trần Hùng quát, yêu cầu mang đi". Về việc ông Hùng "có nhận tiền hay không", họ cho rằng không chứng kiến nên không biết.
Tranh cãi về chứng cứ buộc tội
Tại phiên sơ thẩm, luật sư của ông Hùng cho rằng VKS chỉ dựa vào lời khai "nhiều mâu thuẫn" của Hải để buộc tội thân chủ mà không đưa ra các chứng cứ vật chất khác, là chưa thuyết phục.
Dẫn lại các bản cung, bút lục, luật sư nêu, riêng về việc đưa tiền cho ông Hùng mà Hải thay đổi đến 10 lần. "Thật nguy hiểm khi VKS lại lấy lời khai cuối cùng của Hải, khác với 10 lời khai còn lại, để làm căn cứ buộc tội. Trong khi đó lời khai này còn không xác định được thời gian, địa điểm nên liệu có đủ căn cứ chứng minh hay không", luật sư lập luận.
Trưa 15/7/2020 (thời điểm bị cáo buộc nhận hối lộ), ông Hùng ở nhà vì hôm đó gia đình có đám giỗ. Cột sóng điện thoại cũng định vị thời điểm đó, ông Hùng ở quận Ba Đình (nhà riêng), còn Hải ở quận Hoàn Kiếm (gần cơ quan ông Hùng) và quận Hai Bà Trưng. Luật sư cho rằng ông Hùng đã về nhà, rồi trở lại cơ quan để nhận tiền là không khả thi".
Đối đáp, VKS khẳng định "đủ căn cứ" buộc tội, đến từ nhiều nguồn chứng cứ như lời kể lại, lời khai và "không nhất thiết phải có nhân chứng, vật chứng". Kiểm sát viên đảm bảo, lời khai của Hải không mâu thuẫn mà "logic, phù hợp với chứng cứ khác".
Nhận định về tranh cãi này, bản án sơ thẩm nêu dù lời khai của Hải nhiều mâu thuẫn về thời điểm đưa tiền nhưng xuyên suốt quá trình điều tra, xét xử, Hải đều thừa nhận giúp Thuận đưa tiền cho ông Hùng.
"Lời khai của bị cáo Hải phù hợp với Thuận, của hai nhân chứng và những người liên quan khác, khớp kết quả thực nghiệm điều tra, sơ đồ hiện trường diễn ra việc đưa tiền do anh ta vẽ lại", tòa nêu.
Hải bị cấp sơ thẩm tuyên 27 tháng tù về tội Môi giới hối lộ. 33 bị cáo còn lại, gồm các cựu cán bộ Đội Quản lý thị trường số 17, nhân viên công ty Thuận và đối tác mua bán, sách giả của Thuận... bị phạt 18 tháng tù (án treo) đến 6 năm tù, do phạm một trong các tội Môi giới hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Sản xuất, buôn bán hàng giả.
Thanh Lam