Bà Hạnh và 17 cựu cán bộ Cục Thuế TP HCM sẽ bị TAND TP HCM đưa ra xét xử về tội Vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng vào ngày 6/6.
Liên quan các sai phạm xảy ra tại Công ty CP phát triển Nhà Thủ Đức (Thuduc House), Cục Thuế TP HCM và các đơn vị, 7 người thuộc Cục Hải quan TP HCM bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
42 bị cáo khác bị cáo buộc tội: Buôn lậu; Vận chuyển trái phép hàng hóa tiền tệ qua biên giới; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Nhận hối lộ; Sản xuất, buôn bán hàng giả; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.
Bị hại vụ án này là Cục Thuế TP HCM và Thuduc House. Phiên xử do thẩm phán Phạm Lương Toản (Chánh tòa Hình sự TAND TP HCM) làm chủ tọa, dự kiến kéo dài đến 10/7.
Tòa triệu tập gần 250 người có quyền và nghĩa vụ liên quan; 55 luật sư tham gia phiên xử.
Cơ quan tố tụng xác định Trịnh Tiến Dũng là người chủ mưu vụ án, thực hiện hàng loạt sai phạm, song đã bỏ trốn. Trong đó, Dũng chỉ đạo đồng phạm thực hiện các hoạt động kinh doanh phi pháp thông qua công ty Thuduc House để được hoàn thuế trái quy định, chiếm đoạt hơn 365 tỷ đồng của Nhà nước.
Là người có chức vụ cao nhất liên quan đến sai phạm, bà Hạnh được xác định ký các quyết định hoàn thuế cho Thudu House trong 15 kỳ (từ tháng 4/2018 đến tháng 6/2019) trái quy định, gây thất thoát hơn 331,4 trong số 365 tỷ đồng bị Dũng chiếm đoạt.
Tổng giám đốc Thuduc House Nguyễn Vũ Bảo Hoàng. Ảnh:Thuduc House
Cụ thể, từ tháng 8/2019 đến 8/2020, Dũng đã chỉ đạo đồng phạm móc nối với Nguyễn Vũ Bảo Hoàng (Tổng giám đốc Thuduc House) và nhiều người, lập, ký hàng trăm hợp đồng kinh tế với 8 công ty nước ngoài để bán linh kiện điện tử cho các đối tác. Tổng giá trị các lô hàng xuất khẩu là hơn 158 triệu USD (hơn 3.600 tỷ đồng). Thực tế, các hàng hóa này đều là giả nhưng được nâng khống giá nhiều lần để lợi dụng chính sách khuyến khích doanh nghiệp xuất khẩu linh kiện điện tử có thuế suất 0%, để được hoàn thuế.
Để hợp thức hóa hồ sơ đầu vào, Thuduc House đã lập, ký 334 hợp đồng mua bán linh kiện điện tử lòng vòng với nhiều công ty trong nước, tổng giá trị hơn 4.000 tỷ đồng; trong đó có 10% tiền thuế giá trị gia tăng (365 tỷ đồng). Thuduc House sau đó lập 19 bộ hồ sơ gửi Cục Thuế TP HCM đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng hơn 430 tỷ đồng. Cục Thuế TP HCM đã ban hành 17 quyết định hoàn thuế GTGT hơn 365 tỷ đồng cho công ty này. Trong đó, bà Hạnh đã ký 15 quyết định hoàn hơn 331 tỷ đồng sai quy định.
Cơ quan công tố xác định, Thuduc House có số tiền hoàn thuế tăng đột biến, doanh nghiệp bên mua và bán có quan hệ liên kết. Bởi thế, theo quy định, toàn bộ hồ sơ hoàn thuế phải thuộc diện "kiểm tra trước, hoàn thuế sau". Tuy nhiên, các cán bộ Cục Thuế TP HCM đã không tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý thuế; không đối chiếu số liệu, báo cáo dấu hiệu bất thường trong các bộ hồ sơ; không tổ chức thanh tra để phát hiện sai phạm, vẫn thực hiện "hoàn thuế trước khi kiểm tra".
Tại các văn bản đề xuất thẩm định hồ sơ đề nghị hoàn thuế, chính lãnh đạo, cán bộ của Cục Thuế TP HCM đã đánh giá mức độ rủi ro và kiến nghị kiểm tra. Tuy nhiên, nhóm bị can là cán bộ Cục Thuế vẫn tiếp tục ký hồ sơ đề xuất cho Thuduc House được hoàn thuế.
Đến giai đoạn thanh tra sau hoàn thuế, Cục phó Nguyễn Thị Bích Hạnh được phòng chuyên môn báo cáo về dấu hiệu rủi ro nhưng đã "chậm trễ trong tổ chức thực hiện". Từ đó, Cục Thuế tiếp tục hoàn thuế GTGT cho Thuduc House.
Bà Nguyễn Thị Bích Hạnh, Phó cục trưởng Cục Thuế TP HCM, trước khi bị khởi tố, tháng 4/2022. Ảnh: Thành Nhân
Nhà chức trách đánh giá, bà Hạnh biết rõ hồ sơ hoàn thuế của Thuduc House có rủi ro và đã giao cho cấp dưới kiểm tra, nhưng không chờ kết quả mà vẫn duyệt ký các quyết định hoàn thuế. Bà Hạnh và 17 cán bộ cấp dưới đã vi phạm quy định của Luật Quản lý thuế trong việc ký duyệt đề xuất hoàn thuế, thẩm định hồ sơ hoàn thuế, thanh tra sau hoàn thuế... Sai phạm của bà và các cán bộ Cục Thuế TP HCM đã để cho Dũng chiếm đoạt hơn 365 tỷ đồng tiền thuế GTGT thông qua Thuduc House.
Quá trình điều tra, bà Hạnh thừa nhận việc ký duyệt các phiếu đề xuất, thẩm định và các quyết định hoàn thuế cho Thuduc House là thiếu sót, không thực hiện đúng quy trình giải quyết hoàn thuế.
Toàn bộ tiền hoàn thuế chiếm đoạt được, Dũng chỉ đạo cho đồng phạm chuyển qua nhiều công ty của mình, sau đó rút ra chiếm hưởng. Với vai trò trung gian, giúp sức cho Dũng, Thuduc House được hưởng lợi hơn 22 tỷ đồng.
Cũng với cách thức tương tự, Dũng chiếm đoạt hơn 172 tỷ đồng tiền hoàn thuế của Cục Thuế tỉnh Tây Ninh và Cục Thuế tỉnh Đồng Nai thông qua nhiều công ty khác. Tuy nhiên, hành vi sai phạm của các cán bộ cục thuế hai địa phương này được tách ra để điều tra xử lý sau.
Hải Duyên