Ngày 26/7, trong phần xét hỏi của TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu về các sai phạm tại dự án nhà ở cao cấp Metropolitan, ông Phan Hòa Bình, 63 tuổi; Trương Văn Trí, 58 tuổi, nguyên phó chủ tịch TP Vũng Tàu và 3 người là cựu cán bộ phủ nhận cáo trạng của VKSND Tối cao.
Theo cáo trạng, từ ngày 17/12/2010 đến 31/12/2010, Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Vũng Tàu tiếp nhận 40 hồ sơ của 10 hộ dân xin chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở để Công ty An Khang thực hiện dự án khu nhà ở cao cấp Metropolitan. Dù hồ sơ không đầy đủ và hợp lệ, ông Bình vẫn ký ban hành 23 quyết định, ông Trí ký 17 quyết định cho phép chuyển đổi mục đích diện tích đất rộng 86.765m2. Sau đó, hai ông này thu hồi các quyết định.
Riêng ông Nguyễn Thanh Sơn (Trưởng phòng Quản lý đô thị) đã không kiểm tra quy hoạch chi tiết 1/500 khu dân cư Bắc sân bay Vũng Tàu và quy hoạch được tỉnh phê duyệt (có phần đất công và đất ở ổn định của các hộ dân); không thẩm định hiện trạng đất thực tế, nhưng vẫn ký báo cáo thẩm định để ông Bình phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 cho Công ty An Khang. Từ cơ sở đó, cựu lãnh đạo TP Vũng Tàu ký các quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái pháp luật.
Bị cáo Phan Hoà Bình trả lời HĐXX chiều 26/7. Ảnh: Trường Hà
Bị cáo Trương Văn Trí, cựu phó chủ tịch TP Vũng Tàu, là người đầu tiên bị xét hỏi. Trước cáo buộc không có xác nhận của UBND phường, xã về nhu cầu sử dụng đất; chưa có quy hoạch chi tiết 1/500 của dự án, nhưng vẫn cho phép chuyển đổi đất trái pháp luật, ông Trí cho rằng đã làm theo bộ quy tắc thủ tục hành chính do tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ban hành năm 2009. Trong đó, không có quy định phải lấy ý kiến của UBND xã, phường nơi có đất; cùng căn cứ là quy hoạch ở khu vực người dân xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất vào thời điểm đó đã được phê duyệt đất ở đô thị.
Trả lời HĐXX sau đó, cựu chủ tịch TP Vũng Tàu Phan Hòa Bình cho biết cùng quan điểm như bị cáo Trí. Còn việc UBND TP Vũng Tàu hủy 40 quyết định nêu trên là do người dân không nộp tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Cũng phản đối cáo trạng, bị cáo Trương Quốc Tuấn (cựu trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường) cho rằng không riêng gì 10 hộ dân trên, tất cả hồ sơ chuyển đổi quyền sử dụng đất vào thời điểm đó ở TP Vũng Tàu đều không cần phải xác nhận của phường, xã.
Còn cấp dưới của ông Tuấn, bị cáo Nguyễn Trung Quốc thừa nhận việc thiếu xác nhận là thiếu sót, song đó là lỗi hệ thống, khách quan.
Trong khi đó bị cáo Nguyễn Thanh Sơn kêu oan, cho rằng chức năng của mình là quản lý quy hoạch xây dựng, chứ không liên quan đến đất đai.
Bị cáo Trương Văn Trí, cựu phó chủ tịch TP Vũng Tàu tại toà. Ảnh: Trường Hà
Trước đó, bị cáo Ngô Thị Minh Phượng, Chủ tịch HĐQT Công ty An Khang (bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản của 290 khách hàng góp vốn) cũng cho rằng cáo trạng quy kết không đúng. Công ty An Khang có đủ cơ sở pháp lý để huy động vốn từ khách hàng.
Bị cáo khẳng định mình không lừa đảo chiếm đoạt tiền của bất kỳ ai. Toàn bộ số tiền huy động được đều đầu tư thực hiện dự án, không như cáo trạng nêu chỉ chi hơn 24 tỷ đồng. Trong quá trình thực hiện dự án, nhiều cổ đông góp vốn bằng quyền sử dụng đất, sau này được chia lợi nhuận. Tuy nhiên, thời gian sau họ mong muốn chuyển nhượng hẳn nên Công ty An Khang đã dùng số tiền huy động được để trả và đã chi nhiều hơn 400 tỷ đồng.
Thời điểm bị khởi tố năm 2014, Công ty An Khang sở hữu hơn 28 ha đất. Sau khi được tại ngoại, bị cáo đã mua thêm đất, nâng tổng diện tích dự án lên 31,4 ha. Hiện, bị cáo mong muốn được tiếp tục thực hiện dự án.
Bị cáo Trần Quý Dương, thành viên HĐQT Công ty An Khang, nói cùng những người thân trong gia đình góp vốn bằng 6,3 ha đất vào Công ty An Khang, giá trị thoả thuận hơn 150 tỷ đồng. Đến đầu năm 2011, ông đã chuyển nhượng đất cho Công ty An Khang và được bà Phượng thanh toán 116 tỷ đồng.
Sau đó, trên giấy tờ, ông Dương vẫn là thành viên nhưng không tham gia các hoạt động của Công ty An Khang, nên các dữ liệu và hành vi huy động vốn công ty không nắm rõ. Đến nay, tiền và đất của ông đã được bà Phượng thanh toán hết. Việc cáo buộc ông tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản là không chính xác.
Bị cáo Ngô Thị Minh Phượng tại tòa. Ảnh: Trường Hà
Bốn năm trước, vụ án từng được đưa ra xét xử nhưng toà trả hồ sơ để điều tra bổ sung, làm rõ các dấu hiệu bỏ lọt tội phạm... Tuy nhiên, cáo trạng mới nhất của VKSND Tối cao vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố cựu chủ tịch TP Vũng Tàu và cấp dưới Vi phạm các quy định về quản lý đất đai theo khoản 3 Điều 174 Bộ luật Hình sự 1999; khung hình phạt 5-12 năm tù.
Vụ án có 290 bị hại; gần 100 người làm chứng, có quyền và nghĩa vụ liên quan. Phiên tòa dự kiến kéo dài trong 10 ngày.
Trường Hà