Hai cựu chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến bị TAND Hà Nội xác định phạm tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí (điều 219 Bộ luật Hình sự 2015) và tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai (theo điều 229).
Cùng tội danh, bị cáo Phan Văn Anh Vũ (Vũ "Nhôm") bị tuyên phạt 25 năm tù, Nguyễn Ngọc Tuấn (cựu giám đốc Sở Xây dựng, cựu phó Chủ tịch UBND Đà Nẵng) án 5 năm tù, Phan Xuân Ít (cựu phó chánh Văn phòng UBND Đà Nẵng) án 6 năm.
Mức án với ông Minh, Chiến và Vũ "Nhôm".
Do được HĐXX miễn trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai, ông Nguyễn Văn Cán (cựu chánh văn phòng UBND Đà Nẵng) là bị cáo duy nhất không phải nhận án tù. Cùng được miễn tội này song Nguyễn Quang Thành (cựu giám đốc Công ty Minh Hoàng Phát), Phan Minh Cương (cựu tổng giám đốc Công ty Cổ phần xây dựng 79, Giám đốc Công ty TNHH I.V.C.) mỗi người bị phạt 3 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát.
Ba bị cáo được miễn tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
Ở tội danh này, bị cáo Nguyễn Thanh Sang (cựu phó giám đốc Sở Tài chính Đà Nẵng), Nguyễn Thị Thu Hà (cựu giám đốc Sở Tài chính Đà Nẵng) mỗi người bị phạt 3 năm tù; Nguyễn Công Lang (cựu giám đốc Công ty Quản lý nhà Đà Nẵng) 4 năm 6 tháng tù; Huỳnh Tấn Lộc (cựu tổng giám đốc Công ty Công nghệ phẩm Đà Nẵng) 18 tháng tù; Phan Ngọc Thạch (cựu tổng giám đốc Công ty Du lịch Đà Nẵng) 18 tháng tù; Trần Phi (cựu tổng giám đốc Công ty XNK Đà Nẵng) hai năm tù; Lê Anh Tuấn (nguyên tổng giám đốc Công ty Cung ứng Tàu biển Đà Nẵng) 18 tháng tù.
Ở tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai, bị cáo Nguyễn Điểu (cựu giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Đà Nẵng) nhận bản án 3 năm tù, Trần Văn Toán (cựu phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Đà Nẵng) 30 tháng tù, Lê Cảnh Dương (cựu phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư Đà Nẵng) hai năm tù, Đào Tấn Bằng (cựu phó chánh văn phòng UBND Đà Nẵng) 18 tháng tù, Nguyễn Viết Vĩnh (cựu trưởng phòng Quản lý đô thị) hai năm tù, Nguyễn Đình Thống (cựu giám đốc Công ty Quản lý và Khai thác đất Đà Nẵng) hai năm tù.
Trả lời VnExpress trước khi rời phiên tòa, cựu chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh cho biết sẽ kháng cáo do không đồng ý với hình phạt và nội dung tuyên án.
Ông Minh nói lý do "không hài lòng" với phán quyết của TAND Hà Nội, chiều 13/1.
Sau 9 ngày xét xử và hai ngày nghị án, bản án xác định ngoài lợi dụng các mối quan hệ thân thiết với lãnh đạo Đà Nẵng, bị cáo Vũ còn lợi dụng công văn của Bộ Công an để mua, chuyển nhượng sang tên nhiều lô bất động sản có vị trí đắc địa.
Để tạo điều kiện cho Vũ, cựu chủ tịch Trần Văn Minh chỉ đạo cấp dưới hoàn thiện thủ tục chuyển nhượng đất không qua đấu giá, áp giá thấp hơn thời điểm, giảm hệ số sinh lợi, giảm 10% quyền sử dụng đất. Ông Minh biết Vũ không thuộc diện được mua nhà công sản nhưng vẫn chấp nhận.
Tại 7 dự án bất động sản, ông Minh cùng đồng phạm làm trái quy định pháp luật về đất đai, áp đơn giá không đúng thời điểm để tạo điều kiện cho Vũ hưởng lợi 6 dự án, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 18.600 tỷ đồng.
Cựu chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh khi hầu tòa tại TAND Hà Nội. Ảnh: Giang Huy.
Tại 18 nhà công sản, ông Minh chuyển nhượng không qua đấu giá, bán nhà không theo quy trình... Từ đó, ông tạo điều kiện cho Vũ và người thân hưởng lợi qua giao dịch 15 nhà công sản, thiệt hại cho nhà nước hơn 2.000 tỷ đồng. HĐXX áp dụng điều 29 Bộ luật Hình sự 2015 và Nghị quyết 41 để không xem xét trách nhiệm hình sự với ông Minh tại 3 dự án còn lại là An Cư 2, An Cư 3 mở rộng và dự án Phú Gia.
Đồng phạm giúp sức cho ông Minh là người kế nhiệm Văn Hữu Chiến. Tại 22 nhà công sản, ông Chiến đã thực hiện hành vi chuyển nhượng không qua đấu giá, xử lý bán nhà không theo quy trình sắp xếp, quy trình giá bán, chuyển nhượng đất không phù hợp, giảm 10% quyền sử dụng đất để tạo điều kiện cho Vũ hưởng lợi 18 trong 22 dự án, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 22.000 tỷ đồng.
Bản án sơ thẩm nhận định việc đưa vụ án ra xét xử là minh chứng "không có vùng cấm". Ông Minh là người giữ vai trò chính trong vụ án, quyết định trong việc chuyển nhượng đất. Tuy nhiên ông chưa nhận thức ra sai phạm và trách nhiệm của người đứng đầu. Cựu chủ tịch Văn Hữu Chiến giúp sức tích cực cho ông Minh trong sai phạm chuyển nhượng đất đai, cùng các bị cáo khác thực hiện hành vi phạm tội.
HĐXX đánh giá hành vi của Vũ là nguyên nhân gây mất đoàn kết của bộ máy chính quyền, khiến nhiều cán bộ công an vướng lao lý. Bị cáo giữ vai trò đặc biệt, đã lợi dụng có quan hệ thân thiết với lãnh đạo Đà Nẵng, với lãnh đạo Bộ Công an, lợi dụng công ty bình phong Bộ Công an để làm trái quy định pháp luật.
Nhiều dự án của Vũ ở Đà Nẵng được chuyển nhượng nhanh nên HĐXX khẳng định bị cáo "có quyền rất lớn". Các bị cáo khác đều làm trái pháp luật tạo điều kiện cho Vũ hưởng lợi.
Vũ "Nhôm" tại buổi tuyên án. Ảnh: Phạm Dự.
Về dân sự, 11/20 nhà đất công sản bị chuyển dịch trái pháp luật nên cần thu hồi sung công quỹ nhà nước. Với 7 nhà đất đã chuyển cho bên thứ ba không thu hồi được gây thiệt hại cho UBND Đà Nẵng, các bị cáo cần liên đới bồi thường. Cụ thể, là người hưởng lợi lớn nhất, bị cáo Vũ phải chịu trách nhiệm chính. Ví dụ, với khu nhà đất 158 Bạch Đằng thiệt hại hơn 27 tỷ đồng, Vũ phải bồi thường hơn 22 tỷ đồng, hai cựu chủ tịch Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến mỗi người hơn một tỷ. Bốn bị cáo Trần Xuân Ít, Nguyễn Thanh Sang, Nguyễn Công Lang và Phan Minh Cương mỗi người hơn 690 triệu đồng....
UBND Đà Nẵng và các bên liên quan thực hiện các thủ tục pháp lý theo quy định pháp luật để đảm bảo quyền lợi cho công dân ở dự án 29 ha tại khu đô thị mới Đa Phước, dự án An Cư 2 và An Cư 3 mở rộng, dự án ở khu nhà ở Phú Gia Compound... Thu hồi và giao cho UBND Đà Nẵng dự án khu du lịch Biển Non nước.
Các bị cáo Vũ, Chiến, Minh, Nguyễn Ngọc Tuấn, Phan Xuân Ít, Nguyễn Thanh Sang, Nguyễn Thị Thu Hà... liên đới bồi thường cho UBND Đà Nẵng để sung quỹ nhà nước 4.100 tỷ đồng. Cụ thể, Vũ "Nhôm" hơn 3.100 tỷ đồng, ông Minh hơn 393 tỷ, ông Chiến hơn 146 tỷ đồng, Tuấn hơn 29 tỷ đồng, Ít hơn 159 tỷ đồng...
Bảo Hà - Phạm Dự