Ngày 16/10, Nguyễn Quang Vinh, Trần Thái Nguyên (cùng 37 tuổi), Trần Phước Thạnh (52 tuổi) và Nguyễn Giang Lam (44 tuổi, nguyên cán bộ Phòng quản lý Xuất nhập cảnh Công an TP HCM) bị TAND Cấp cao tại TP HCM bác kháng cáo xin không nộp lại tiền khắc phục thiệt hại vụ án Buôn lậu.
HĐXX buộc Vinh, Nguyên, Thạnh mỗi người bồi thường 45 tỷ đồng; Lam nộp lại 26,5 tỷ đồng - tiền thuế bị thất thoát do hành vi buôn lậu của các bị cáo gây ra. Tòa cũng giữ nguyên mức án 14 năm tù đối với Vinh và Lam, Thạnh nhận 12 năm tù, Nguyên 8 năm tù.
Các bị cáo còn phải nộp lại tiền thu lợi bất chính 478- 556 triệu đồng. Riêng Lam bị xác định hưởng lợi 8,3 tỷ đồng (khoảng 360.000 USD) nhưng chia lại cho các Việt kiều một phần, còn lại hơn 7 tỷ. Do đây là tiền tang vật của vụ án nên tòa buộc tất cả Việt kiều và Lam phải nộp lại toàn bộ tiền để khắc phục hậu quả vụ án.
Liên quan đến vụ án, Bùi Khắc Hà (nguyên cán bộ Cục quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an) nhận 5 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Các bị cáo trong vụ án tại tòa. Ảnh: Kỳ Hoa.
Bản án sơ thẩm xác định, Vinh và đồng phạm lợi dụng quy định của Bộ Tài chính, cho phép người Việt định cư tại nước ngoài (đã hoàn tất thủ tục đăng ký thường trú tại Việt Nam) khi hồi hương được mang về một ôtô đang sử dụng, miễn thuế. Ông ta thỏa thuận với các Việt kiều nhượng lại xuất nhập khẩu xe miễn thuế, mua về bán kiếm lời. Nhóm người này móc nối với Lam, nhờ cán bộ Cục quản lý xuất nhập cảnh đóng dấu khống.
Khi hợp thức hóa thủ tục, nhóm Vinh lấy thông tin của các Việt kiều cung cấp cho đồng phạm sống ở Mỹ. Họ sau đó mua xe tại Mỹ và chuyển về tiêu thụ cho các salon ở TP HCM.
Từ 2011 đến 2012, đường dây của Vinh đã làm thủ tục nhập khẩu ôtô, môtô cho 64 Việt kiều hồi hương. Trong đó, 54 xe được thuê mướn để hợp thức hoá hành vi buôn lậu, bao gồm ôtô Rolls Royce, Land Rover, Bentley, Lexus, Audi, BMW, Porsche... và 12 môtô phân khối lớn; trị giá hơn 350 tỷ đồng. Theo thủ tục nhập bình thường, các xe sang này phải chịu thuế hơn 200 tỷ đồng nhưng Vinh và đồng phạm chỉ phải đóng hơn 64 tỷ.
Trong vụ án này Lam giới thiệu cho Vinh 36 Việt kiều, hưởng 360.000 USD. Vinh và Thạnh thu lợi 556 triệu đồng còn Nguyên được hưởng 478 triệu.
Vụ án từng được TAND TP HCM xử sơ thẩm năm 2015. Tuy nhiên, TAND Cấp cao tại TP HCM sau đó tuyên hủy do chưa làm rõ kẻ chủ mưu. Quá trình điều tra bổ sung, tháng 10/2017, cơ quan điều tra bắt thêm cán bộ Cục quản lý xuất nhập cảnh Bùi Khắc Hà do xác định ông này đã đóng dấu kiểm chứng xuất nhập khẩu khống vào hộ chiếu của 16 Việt kiều.
Hồi tháng 8 năm ngoái, TAND TP HCM xử sơ thẩm lần 2. Vinh và đồng phạm chấp nhận mức hình phạt, kháng cáo xin không bồi thường tiền thuế bị thất thu. Riêng bị cáo Lam kháng cáo kêu oan.
Liên quan vụ án, nhà chức trách đánh giá các Việt kiều không nhận thức được nguồn gốc và giá trị xe nhập lậu nên không bị xử lý. Các cán bộ cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất có liên quan nhưng chỉ bị xử lý kỷ luật do không hưởng lợi.
Các bị cáo chấp nhận mức hình phạt, riêng Lam kêu oan. Nhưng căn cứ vào hồ sơ vụ án, lời khai của người liên quan, toà phúc thẩm cho rằng có đủ căn cứ xác định bị cáo đã phạm tội như cáo buộc.
Tại tòa hôm nay, Lam giữ nguyên kháng cáo. Cựu cảnh sát cho rằng không nhờ Hà đóng dấu kiểm chứng xuất nhập khẩu khống vào hộ chiếu của 16 Việt kiều. Bản án sơ thẩm quy kết bị cáo phạm tội Buôn lậu là không có căn cứ, vụ án không có người chủ mưu nhưng tòa cáo buộc mình là đồng phạm giúp sức.
Các bị cáo còn lại không kháng cáo về mặt hình sự. Nhưng về phần dân sự các bị cáo xin không nộp lại số tiền thất thu thuế. Các bị cáo cho rằng mình không phải chủ mưu trong vụ án, chỉ làm công ăn lương, hoàn cảnh gia đình khó khăn không có khả năng khắc phục.
Hải Duyên