Ngoài việc khởi tố ông Vũ Huy Hoàng về hành vi Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo Điều 219 BLHS 2015, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C01, Bộ Công an) cũng cáo buộc nguyên thứ trưởng Bộ Công thương Hồ Thị Kim Thoa và Phan Chí Dũng (nguyên Vụ trưởng Công nghiệp nhẹ, Bộ Công Thương) với vai trò đồng phạm, ngày 10/7.
Động thái này được nhà chức trách đưa ra sau hơn một năm rưỡi điều tra sai phạm liên quan khu đất số 2-4-6 Hai Bà Trưng (quận 1) của Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco, đơn vị trực thuộc Bộ Công Thương).
Khu đất 6.000 m2 này có vị trí đắc địa bậc nhất Sài Gòn, bốn mặt tiền là: Hai Bà Trưng, Thi Sách, Đông Du và hướng ra Công trường Mê Linh. Theo giá thị trường năm 2016, khu đất trị giá gần 6.800 tỷ đồng.
Khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng (quận 1) được phê duyệt làm dự án khu phức hợp 6 sao nhưng hiện vẫn bỏ hoang, cỏ mọc um tùm. Ảnh: Trung Sơn.
Khu đất này được Bộ Tài chính giao cho Sabeco xây dựng trụ sở văn phòng và Trung tâm thương mại dịch vụ văn phòng theo phương án sắp xếp và xử lý nhà đất công. Tuy nhiên, suốt nhiều năm dự án không được triển khai.
Tháng 2/2015, Sabeco tái khởi động dự án với việc thành lập Công ty Cổ phần Đầu tư Sabeco Pearl có vốn điều lệ 567 tỷ đồng, gồm các cổ đông: Sabeco, Công ty CP Attland, Công ty CP đầu tư thương mại và dịch vụ Hà An và Công ty CP đầu tư Mê Linh. Trong đó, Sabeco góp 26% vốn, các cổ đông còn lại góp vốn bằng tiền mặt và nộp tiền sử dụng khu đất. Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng chấp thuận phương án này.
Tháng 6/2015, Phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực đô thị của TP HCM Nguyễn Hữu Tín ký quyết định cho Công ty Cổ phần Đầu tư Sabeco Pearl thuê lô đất trên, để sử dụng vào mục đích thương mại, dịch vụ (xây dựng khu phức hợp 6 sao, trung tâm hội nghị, hội thảo và cao ốc văn phòng cho thuê). Quyết định này cho phép Sabeco Pearl sử dụng đất trong 50 năm, tiền thuê đất trả một lần là hơn 997 tỷ đồng. Công ty đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính ngày 17/6/2015.
Tuy nhiên, từ năm 2016, Bộ Công thương có chủ trương để Sabeco thoái vốn đầu tư tại Sabeco Pearl. Giữa năm 2016, HĐQT Sabeco đã thanh lý toàn bộ cổ phần sở hữu tại Sabeco Pearl cho các cổ đông còn lại, thu về khoản tiền gần 200 tỷ đồng. Các cổ đông còn lại sau đó cũng lần lượt bán cổ phần của mình dẫn đến khu "đất vàng" rơi vào tay tư nhân.
Ngoài ra, theo Kiểm toán Nhà nước, việc thoái vốn khỏi Sabeco Pearl của Sabeco có nhiều vi phạm. Lúc đó, để xác định giá khởi điểm, Sabeco thuê Công ty TNHH Cushman&Wakefield, Công ty TNHH Chứng khoán ACB và Công ty CT Tư vấn và Thẩm định giá Đông Nam thực hiện thẩm định giá trị doanh nghiệp.
Căn cứ kết quả thẩm định giá của Công ty TNHH Cushaman & Wakefield (đơn vị đưa ra giá trị doanh nghiệp cao nhất) ngày 26/2/2016 - giá trị khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng là 54 triệu USD, Sabeco xác định giá khởi điểm là 13.247 đồng/cổ phần, giá trúng đấu giá là 13.347 đồng/cổ phần, đơn vị trúng đấu giá mua toàn bộ cổ phần là Công ty CP Attland (thành viên sáng lập).
Kiểm toán Nhà nước cho rằng, trong 3 công ty được thuê thẩm định, chỉ có Công ty CP Tư vấn và Thẩm định giá Đông Nam là doanh nghiệp có chức năng và đủ điều kiện thẩm định giá được Bộ Tài chính chấp thuận.
Việc Công ty TNHH Cushman & Wakefield (không có chức năng) xác định giá trị doanh nghiệp trên cơ sở kết quả thẩm định theo phương pháp so sánh và phương pháp thặng dư. Nhưng trong phương pháp so sánh, việc điều chỉnh các yếu tố khác biệt không trên cơ sở chứng cứ thị trường là không đúng hướng dẫn của Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam số 08 "Cách tiếp cận từ thị trường" ban hành theo Thông tư 126/2015 của Bộ Tài chính ngày 20/8/2015.
Theo cơ quan điều tra, phương án thoái vốn của Sabeco được ông Vũ Huy Hoàng đồng ý về mặt chủ trương, bà Hồ Thị Kim Thoa là người ký các văn bản.
Nguyên thứ trưởng Bộ Công thương Hồ Thị Kim Thoa (trái), ông Vũ Huy Hoàng (giữa) và Phan Chí Dũng tại cơ quan điều tra. Ảnh: Bộ Công an.
Liên quan đến vụ án, tháng 11/2018, ông Nguyễn Hữu Tín, Đào Anh Kiệt (cựu giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường), Lê Văn Thanh (nguyên Phó chánh Văn phòng UBND TP HCM), Nguyễn Thanh Chương (nguyên Trưởng phòng Đô thị, Văn phòng UBND TP HCM) và Trương Văn Út (Phó phòng quản lý đất đai Sở Tài nguyên TP HCM) bị khởi tố về hành vi Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng đất đai theo Điều 229 Bộ luật Hình sự 2015.
Quốc Thắng