Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ông Nguyễn Văn Liễu (thị xã An Nhơn, Bình Định) tham gia hỗ trợ và chiến đấu cùng bộ đội chủ lực địa phương. Chiến dịch Mùa xuân 1968, ông chiến đấu cùng Tiểu đoàn 6, Trung đoàn 2 (Sư đoàn 3 Sao Vàng) và chứng kiến sự hy sinh anh dũng của 153 chiến sĩ.
Ngày 22/12/1968 âm lịch, tiểu đoàn 6 vào giải phóng Quy Nhơn, khi đến phường Đập Đá (thị xã An Nhơn) thì chạm trán quân địch. Tiểu đoàn có 153 chiến sĩ phải đối đầu 2 trung đoàn bộ binh chủ lực của địch, 1 trung đoàn Mạnh Hổ Đại Hàn, 3 tiểu đoàn bảo an của Ngụy quyền.
 |
|
Cựu binh Nguyễn Văn Liễu thắp hương cho 153 chiến sĩ. Ảnh: Minh Hậu. |
Trong cuộc chiến 7 ngày, tiểu đoàn 6 đã tiêu diệt 3 xe tăng, 3 máy bay trực thăng và gần 300 tên địch. Mất mát quá nhiều nên sau đó địch tiến hành cuộc càn trên quy mô lớn. Chúng dùng trực thăng, xe tăng tiến hành kế hoạch "rải thảm".
"Ngày 29/12/1968 âm lịch, cuộc càn kết thúc, các chiến sĩ tiểu đoàn 6 hy sinh nên địch đã đào hố sâu rồi chôn chung các anh lại một chỗ. Người dân địa phương đã chăm sóc ngôi mộ và gọi đó là mộ Tổ Anh hùng", cựu binh Nguyễn Văn Liễu kể.
Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc. Để tưởng nhớ và đền đáp công ơn những chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, ông Liễu xin tình nguyện chăm sóc ngôi mộ chung này. Ông tâm sự: "Các anh hy sinh cho ta được sống nên ta phải làm gì đó để lo cho giấc ngủ của các anh. Đối với tôi, tôi nguyện làm người nhặt lá, tưới cây, ngày ngày hương khói cho linh hồn các anh được thanh thản".
Người thương binh 4/4, hiện còn là Hội trưởng Hội Cựu chiến binh phường Đập Đá thị xã An Nhơn. Hàng ngày, ông vẫn đi bộ từ căn nhà nhỏ của mình đến chăm sóc mộ từ tờ mờ sáng. Ông lên lịch làm việc cẩn thận, tỷ mỷ với lòng tôn kính giấc ngủ của các anh, từ việc quét dọn đền tưởng niệm đến thay nước, thắp nến, thắp hương trên bàn thờ, đón thân nhân liệt sĩ về dâng hương... một mình ông làm tất.
Vị cựu binh tâm sự: "Nhiều người thấy tôi suốt ngày làm việc ở khu mộ nên tò mò hỏi chuyện lương thưởng. Tôi chăm sóc mộ hoàn toàn tình nguyện, không mong trả công. Một số tổ chức cảm kích và chu cấp cho tôi mỗi tháng 100.000 đồng".
 |
|
Anh Nguyễn Tất Thành (Hà Tĩnh) tìm thấy tên bố của mình trên bia ngôi mộ 153 liệt sĩ. Ảnh: Minh Hậu. |
Ngôi mộ chung của 153 liệt sỹ nằm sát con đường đi qua phường Đập Đá. Được nhà nước đầu tư xây dựng năm 1993 nhưng tại đây chỉ có ngôi mộ và đền thắp hương tưởng niệm. Thân nhân liệt sĩ tìm về viếng thăm và thắp hương không có nơi dừng chân. Những lúc như vậy ông lại đưa họ về nhà, giúp họ chỗ ăn, chỗ ngủ và xem đó là việc làm nghĩa tình tri ân các anh.
153 chiến sỹ yên giấc dưới ngôi mộ Tổ Anh hùng đều là những người con xa xứ. Người quê Cao Bằng, Lạng Sơn, Vĩnh Phúc, người quê Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Phú Yên... mỗi lần có thân nhân liệt sĩ đến thăm mộ, ông Liễu lại trở thành hướng dẫn viên, kể về ký ức cuộc chiến anh dũng năm xưa.
Hễ gặp thân nhân các liệt sĩ, ông luôn nhắc cho họ biết ngày 22/12 âm lịch hàng năm là ngày giỗ chung của các anh. "Tôi đã ở bên các anh được hơn 10 năm và nguyện làm người chăm sóc giấc ngủ cho các anh đến hết cuộc đời", vị cựu binh 67 tuổi mỉm cười mãn nguyện.
Minh Hậu