Ngày 15/8, TAND Hà Nội mở phiên sơ thẩm xét xử ông Trần Văn Nam, 59 tuổi, cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương, ông Trần Thanh Liêm, 60 tuổi, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương cùng 26 người trong vụ sai phạm 188 ha "đất vàng".
28 người bị truy tố về các tội: Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Tham ô tài sản. Trong số này 24 trường hợp bị tạm giam.
Toà thông báo hai người có đơn xin xét xử vắng mặt gồm: bị cáo Phạm Văn Cành, cựu phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Bình Dương, do mổ sọ não và Đỗ Thị Thanh Thúy, cựu kế toán trưởng Tổng công ty SX-XNK Bình Dương, vừa sinh con.
Luật sư Đinh Anh Tuấn bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đại Dương đề nghị tòa triệu tập ông Bùi Phạm Hải, Phó thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bình Dương và ông Vũ Minh Sang, cựu Phó bí thư Tỉnh ủy Bình Dương với lý do muốn làm rõ nhiều chứng cứ, tài liệu trong hồ sơ.
Một số luật sư đề nghị triệu tập đại diện Kiểm toán Nhà nước... Trước các ý kiến trên, VKS nói việc vắng mặt bị cáo Cành và Thúy có lý do khách quan nên đề nghị HĐXX chấp nhận.
Do phiên toàn diễn ra dự kiến 20 ngày, với người liên quan vắng mặt hôm nay, VKS kiến nghị HĐXX có thể tiếp tục triệu tập trong những ngày sau.
Các bị cáo đến TAND Hà Nội trong sáng 15/8.
HĐXX dự kiến triệu tập 24 cơ quan và cá nhân là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, trong đó có Tỉnh ủy, UBND, Cục Thuế, Sở Tài chính và Sở Tài nguyên và Môi trường của tỉnh Bình Dương.
Giám định viên tư pháp của 3 bộ: Tài nguyên và Môi trường, Tài chính và Kế hoạch và Đầu tư cùng Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự tỉnh Bình Dương được triệu tập.
Bị hại của vụ án là Tổng công ty SX-XNK Bình Dương.
Cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam. Ảnh: Phạm Dự
Cáo trạng gần 100 trang xác định, năm 2003, UBND tỉnh Bình Dương xin phê duyệt đề án phát triển khu liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương nhằm tạo quỹ đất phát triển các dự án khu công nghiệp, dịch vụ, khu đô thị cao cấp.
Để đền bù giải phóng mặt bằng, UBND tỉnh Bình Dương giao đất cho Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương, khi đó là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, Tỉnh ủy Bình Dương là chủ sở hữu.
Cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam và ông Nguyễn Văn Minh khai báo nhân thân.
Nhà chức trách cáo buộc, khi việc giải phóng mặt bằng của khu liên hợp chưa hoàn tất, ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty SX-XNK Bình Dương, có chủ trương biến khu đất 43 ha và 145 ha thành sân golf, trường đua và dịch vụ khác để nhằm mục đích liên doanh hoặc chuyển nhượng cho đối tác.
Các dự án chưa được phê duyệt, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất song ông Minh đã chỉ đạo thực hiện ký kết hợp đồng liên doanh với các đối tác để mua bán hai khu đất.
Ông Minh bị cáo buộc lợi dụng chức vụ thao túng hoạt động của Hội đồng thành viên theo mục đích cá nhân, chỉ đạo chuyển nhượng trái phép khu đất 43 ha và dùng khu đất 145 ha với giá trị thấp bằng 1/10 giá thực tế để cùng hai công ty sân sau góp vốn thành lập công ty liên danh.
Ông Minh bị đánh giá là chủ mưu, trực tiếp gây thiệt hại cho tài sản nhà nước hơn 5.000 tỷ đồng. Ông còn bị cáo buộc tham ô hơn 815 tỷ đồng trong quá trình mua bán cổ phần của Tổng công ty SX-XNK Bình Dương, trong đó chiếm hưởng trực tiếp 163 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Văn Minh, 67 tuổi, bị đưa vào phòng xét xử, 6h50' ngày 15/8. Ảnh: Phạm Dự
Cựu bí thư Tỉnh uỷ Trần Văn Nam bị đánh giá gây sai phạm "đặc biệt nghiêm trọng", là người chức vụ cao nhất trong 28 bị can. Theo cáo buộc, ông biết Cục Thuế tỉnh Bình Dương đề xuất áp giá đất quy định năm 2006 để tính tiền sử dụng đất giao cho Tổng công ty SX-XNK Bình Dương năm 2012 là trái quy định nhưng vẫn quyết định cho thực hiện.
Sau khi có sai phạm về chuyển nhượng đất, ông Nam không buộc Tổng công ty SX-XNK Bình Dương khắc phục hậu quả mà cố ý cho công ty này tiếp tục thực hiện những hành vi sai trái.
Cựu bí thư chỉ đạo cấp dưới điều chỉnh các công văn, làm sai lệch bản chất nội dung công văn liên quan khu đất. Các sai phạm của ông Nam bị cáo buộc gây thiệt hại cho Nhà nước tổng cộng 1.745 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Thanh Trúc, cựu phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương. Ảnh: Phạm Dự
Cựu chủ tịch tỉnh Bình Dương Trần Thanh Liêm, bị cáo buộc biết khu đất 145 ha đã được tỉnh phê duyệt phương án sử dụng, kế thừa vào giá trị tài sản Tổng công ty SX-XNK Bình Dương sau cổ phần hóa.
Ông Liêm cũng viết việc lô đất bị đưa vào góp vốn tại liên danh công ty sân sau của ông Minh, song vẫn ký quyết định không đưa khu đất này vào giá trị doanh nghiệp sau cổ phần hóa. Hành vi của ông Liêm bị cáo buộc, gây thất thoát cho Nhà nước hơn 4.000 tỷ đồng.
Thanh Lam - Phạm Dự