Hóa thạch cuốn chiếu khổng lồ nằm trong một khối sa thạch ở miền bắc nước Anh. Ảnh: Neil Daves
Các chuyên gia công bố nghiên cứu về hóa thạch cuốn chiếu khổng lồ trên tạp chí Geological Society, CNN hôm 21/12 đưa tin. Một cựu nghiên cứu sinh phát hiện hóa thạch này vào tháng 1/2018, trong một khối sa thạch rơi từ vách đá xuống bãi biển thuộc vịnh Howick, hạt Northumberland, Anh. Khối đá vỡ ra, để lộ hóa thạch bên trong.
"Phát hiện này hoàn toàn là một sự may mắn. Đây là một phát hiện cực kỳ thú vị, nhưng hóa thạch lớn đến mức cần tới 4 người chúng tôi để đưa lên vách đá", Neil Davies, giảng viên địa chất trầm tích tại Khoa Khoa học Trái Đất thuộc Đại học Cambridge, cho biết.
Hóa thạch thuộc chi cuốn chiếu Arthropleura, tồn tại từ kỷ Than Đá, cách đây khoảng 326 triệu năm, trước thời điểm khủng long xuất hiện khoảng 100 triệu năm. Khi còn sống, sinh vật này ước tính có bề ngang 55 cm và dài đến 2,63 m, nặng 50 kg. Điều này khiến nó vượt qua bọ cạp biển cổ đại và trở thành loài không xương sống lớn nhất mọi thời đại.
Hóa thạch sẽ được trưng bày tại Bảo tàng Sedgwick, Cambridge, Anh, năm 2022. Đây mới chỉ là hóa thạch Arthropleura thứ ba được phát hiện. Hai hóa thạch trước nằm ở Đức và nhỏ hơn nhiều so với mẫu vật mới.
Để đạt kích thước như vậy, loài cuốn chiếu này phải có một chế độ ăn giàu dinh dưỡng. Vào thời kỳ đó, Anh nằm ở xích đạo. Động vật không xương sống và những loài lưỡng cư cổ xưa tại đây có thể sống dựa vào thực vật mọc trong những dòng sông và mạch nước.
Các nhà nghiên cứu cho rằng hóa thạch có thể là một đoạn vỏ ngoài được thay ra khi lột xác và chứa đầy cát, giúp bảo quản đến ngày nay.
"Việc tìm thấy những hóa thạch cuốn chiếu khổng lồ như vậy rất hiếm, vì khi chết, cơ thể chúng có xu hướng bị phân đoạn (chia tách ở các khớp nối). Do đó, nhiều khả năng hóa thạch này là một đoạn giáp ngoài mà con vật lột bỏ khi lớn lên. Chúng tôi chưa tìm thấy hóa thạch phần đầu, nên rất khó để hiểu rõ mọi thứ về chúng", Davies nói.
Arthropleura tồn tại trong khoảng 45 triệu năm, sau đó tuyệt chủng. Giới khoa học chưa rõ chính xác lý do, nhưng có thể vì khí hậu thay đổi không thích hợp với chúng, hoặc chúng biến mất khi các loài bò sát xuất hiện và chiếm lĩnh môi trường sống.
Thu Thảo (Theo CNN)