Gửi bài dự thi tại đây
Lý do nên giúp trẻ hiểu biết về tiền sớm
Dạy trẻ về tài chính, hiểu một cách đơn giản, là cho trẻ biết tiền là gì, tiền từ đâu tới, quản lý tiền và chi tiêu ra sao để hiệu quả và có ý nghĩa. Trước đây, các bậc phụ huynh Việt Nam thường lảng tránh việc nói về tiền trước mặt con vì cho rằng trẻ em làm quen với tiền sớm quá dễ hư.
Tuy nhiên, cha mẹ ở rất nhiều quốc gia phát triển trên thế giới đã coi trọng việc dạy con cách quản lý tiền từ nhỏ.
Thậm chí, người Do Thái đã lấy tiếng leng keng của những đồng tiền chạm vào nhau để chào mừng đứa trẻ ra đời. Tỷ phú Mỹ Warren Buffett, trong một cuộc phỏng vấn với CNBC năm 2013, cho rằng sai lầm của bố mẹ là đợi con đến tuổi thiếu niên mới dạy về tiền bạc. Ông cho rằng trang bị nền tảng tài chính nên bắt đầu cho con từ mầm non và thói quen tốt phải được hình thành từ tuổi nhỏ. Bản thân tỷ phú đã được ông nội và cha chỉ dạy về cách kiếm tiền và quản lý tiền từ rất sớm.
Nhìn nhận theo cách khoa học hơn, nhiều nghiên cứu đã đã chỉ ra rằng trẻ có hiểu biết sớm về đồng tiền sẽ có được nhiều lợi thế trong cuộc sống sau này. Bởi hiểu biết sớm về tài chính đồng nghĩa với việc trẻ sẽ biết cách có trách nhiệm với cá nhân và những người xung quanh, biết cách đặt mục tiêu và lên kế hoạch, định hướng công việc sau này.
Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Thành Nam (Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng bố mẹ mà giàu thì con cũng dễ giàu vì ngay từ nhỏ, bố mẹ đã vạch ra mục tiêu, lộ trình cho con. Theo ông, khi 3 tuổi, trẻ em bắt đầu chơi đồ hàng, cha mẹ đã có thể bước đầu hướng dẫn con hiểu về tiền và ý nghĩa của đồng tiền.
Theo chuyên gia tài chính Đoàn Bích Ngọc, Giám đốc điều hành tổ chức Junior Achievement Việt Nam, 4 kỹ năng cơ bản nhất cần dạy trẻ về tài chính bao gồm: kiếm tiền, tiết kiệm, tiêu tiền, quyên góp. Phó giáo sư Trần Thành Nam đồng tình, bốn khái niệm này nên được dạy theo phương pháp đồng tâm và gia tăng theo mỗi lứa tuổi. Trẻ nhỏ chỉ cần biết kiếm tiền từ sức lao động, tiết kiệm bằng cách bỏ heo, khi lớn hơn có thể biết đến ngân hàng, đầu tư...

Bé Trâm Anh, nhân vật nhí tham gia cuộc thi "Chaching - Bé giỏi tiền hay" đã biết tiết kiệm tiền để nuôi dưỡng ước mơ trở thành họa sĩ sau này. Ảnh: NVCC.
"Trẻ cần được biết rằng, tiền kiếm ra không nên tiêu hết ngay, mà cần phải tiết kiệm để chuẩn bị cho những rủi ro có thể xảy đến", bà Ngọc cho biết. Biên tập viên Diệp Chi (Đài Truyền hình Việt Nam) cho rằng tiết kiệm là một trong những kỹ năng tài chính cơ bản đầu tiên mà cha mẹ cần dạy con. Ban đầu chị không để ý, nhưng chứng kiến con gái bắt đầu biết vòi vĩnh mua thứ này thứ kia khi bé lên 3- 4 tuổi, chị nghĩ cần dạy con biết tiết kiệm. Thay vì đáp ứng ngay mong muốn của con, chị dạy con cần phải kiên nhẫn chờ đợi, cùng mẹ lập kế hoạch để có món đồ đó. Đó là lập bảng tiết kiệm theo ngày, tuần, tháng và bỏ món tiền tiết kiệm vào heo, là phân tích xem con có thể kiếm tiền từ những khoản nào...
Diệp Chi cũng gợi ý một số hoạt động mà cha mẹ có thể áp dụng để dạy con về tiền. Ví dụ, chơi trò "Hãy chọn giá đúng": quan sát trong ngôi nhà của mình có những vật dụng gì, món này giá bao nhiêu...; lập một bảng khen thưởng để khuyến khích con khi con làm việc tốt và nhắc nhở con khi con chưa hoàn thành nhiệm vụ mà bố mẹ giao cho; tâm sự với con xem trong tương lai con muốn làm nghề gì, giải thích cho con, với công việc đó con cần chuẩn bị gì và có thể kiếm được bao nhiêu tiền.
"Tiền không tự nhiên mà có, tất cả đến từ nỗ lực, quyết tâm của từng người. Hy vọng những câu chuyện thủ thỉ như thế giúp con hiểu thêm về kiếm tiền, có thể thấu hiểu và chia sẻ nhiều hơn về công việc của cha mẹ", nữ biên tập viên chia sẻ và cho biết các hoạt động cũng như các trò chơi đều được chị tham khảo từ giáo trình Chaching của Prudential.
"Cha-Ching - Bé giỏi tiền hay" cuộc thi dành cho cả gia đình
Cuộc thi do Prudential tổ chức, bắt đầu từ ngày 9/6 và kết thúc vào ngày 7/7, với nhiều phần quà dành cho cả gia đình.
Cuộc thi quy định đối tượng tham gia là phụ huynh có con từ 7 đến 12 tuổi nhưng lại chính là cơ hội để cả gia đình cùng vào cuộc, bởi trẻ em sẽ được xuất hiện trong bài dự thi của cha mẹ. Bài dự thi chia sẻ hình ảnh hoặc video sống động về cách các bậc phụ huynh sáng tạo hoạt động vui chơi thú vị khi dạy con về tiền. Hình thức này vừa giúp bé hiểu hơn về các khái niệm: Kiếm tiền - Tiết kiệm - Tiêu tiền - Quyên góp, vừa tạo sự gắn kết với các thành viên của gia đình qua các trò chơi đơn giản tại nhà.
Đó có thể là trò chơi đồ hàng cùng con, cho con cùng ghi nhận các hóa đơn chi tiêu hằng tháng, thi đua bỏ ống heo, lên kế hoạch mua một món đồ con thích, phân loại đồ cũ và chia sẻ cho chủ nhân mới...
Sau 4 tuần, 20 bài có nội dung và hình ảnh tốt nhất sẽ được tuyển chọn vào vòng chung cuộc và được nhận giải thưởng tiền mặt cùng một con heo đất. Đồng thời, ban tổ chức sẽ chấm điểm chọn ra 1 bài dự thi Xuất sắc nhất nhận phần thưởng trị giá 10 triệu đồng, 2 bài giải Nhì được thưởng 7 triệu đồng và 5 bài giải Ba được tặng 5 triệu đồng. Khán giả có thể bình chọn bài dự thi yêu thích, 5 bài có lượt bình chọn cao nhất sẽ đạt 3 triệu đồng tiền mặt mỗi giải.
Kim Anh
Cuộc thi "Bé giỏi - Tiền hay" thuộc dự án giáo dục quản lý tài chính Cha Ching, do Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Prudential Việt Nam phối hợp cùng VnExpress tổ chức. Dự án được phát triển bởi Quỹ Prudence (Quỹ hỗ trợ cộng đồng của Tập đoàn Prudential tại châu Á) và được dịch ra 10 ngôn ngữ giảng dạy trên nhiều quốc gia châu Á.
Tại Việt Nam, chương trình đã được triển khai ở các trường tiểu học thông qua chuỗi hoạt động "học mà chơi, chơi mà học" đa dạng và lôi cuốn. Với hình thức mới mẻ, Cha Ching giáo dục cho trẻ từ 7 đến 12 tuổi và cả người lớn về tầm quan trọng của việc quản lý tài chính, rèn luyện và phát triển toàn diện các thói quen quản lý tài chính thông minh.
Tìm hiểu thêm về Cha Ching tại www.cha-ching.com
Xem chi tiết thể lệ cuộc thi tại đây.
Gửi bài dự thi tại đây