 |
|
Phong cảnh tuyệt đẹp hiện ra khi bơi thuyền qua sông Tigris. |
Một chuyến đi như vậy mất 100 dinar Iraq (tương đương 800 đồng VN). Đó là cách thư giãn rẻ nhất và có thể là duy nhất ở Baghdad.
Không ai làm giàu trên sông. Công việc diễn ra đều đều. Nhiều người đã làm nghề chèo thuyền hàng chục năm nay, qua thời kỳ chiến tranh và cấm vận. Họ nói, chừng nào sông Tigris còn chảy, họ sẽ còn làm việc. "Con sông chia thành phố làm hai phần", Haithem Yaqoob, người chở phà từ năm 1993, nói. "Ai cũng phải sang bờ bên kia".
Tất nhiên, sông Tigris cũng chịu ảnh hưởng do những khó khăn của Iraq. Trước chiến tranh, những người yêu nhau đi thuyền trên sông vào ban đêm. Giờ thì chuyện đó không còn vì tình trạng bạo lực hoành hành ở thành phố vào buổi tối. Các con đập ở Thổ Nhĩ Kỳ đã làm dòng nước sông chảy chậm lại, những bụi sậy mọc ở hai bên bờ là chỗ sinh sản lý tưởng cho sâu bọ, côn trùng. Hệ thống vệ sinh ở Baghdad, chưa bao giờ hoàn hảo, đã sụp đổ. Hậu quả là rác thải của thành phố tràn ra sông.
Tuy nhiên, những thực tế khắc nghiệt đó tan biến chỉ sau vài phút ở trên sông, với bầu trời xanh trên đầu và dòng nước xanh dưới thuyền. Thuyền có hai cỡ, một là những con thuyền nhỏ chở được khoảng 6 khách, có động cơ nhỏ bên ngoài. Loại thứ hai là xuồng, lớn hơn một chút, chở được hơn chục người.
Ở trung tâm Baghdad, nơi Yaqoob và những người chèo thuyền khác làm việc, kiếm được khách qua sông có vẻ dễ dàng. Kiếm chỗ ngồi cũng không hề khó khăn. Trong khi kinh tế Baghdad đang gặp khó khăn, thì những người chèo thuyền ở đây luôn sẵn sàng làm việc. Yaqoob vẫy chào khách, hỏi điểm đến và xuất phát.
Đã đi ngang hai bờ sông hàng nghìn lần, người lái thuyền đầy kinh nghiệm này không hề vội vã. Vượt qua một đoạn sông, sự hỗn loạn của Baghdad lùi lại phía sau, thay vào đó là tiếng động cơ rì rì. Ngay cả vào giữa tháng 11, thành phố ấm áp, nhiệt độ thường trên 27 độ C, những cơn gió trên sông thổi đến và làn nước mát cuốn hút mọi người bơi trong dòng nước dù đầy ký sinh. Họ cho rằng nếu ai không làm như vậy thì sẽ phải hối tiếc.
Nhờ có các con đập Thổ Nhĩ Kỳ, Tigris êm đềm như hồ. Đây là điều may mắn. Ngay cả những con sóng nhỏ từ thuyền khác cũng làm con thuyền nhỏ của Yaqoob lúc lắc. Cũng như những phương tiện khác đang hoạt động trên sông, áo cứu hộ trên thuyền không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, vì còn những con thuyền khác hoạt động ngay gần đó nên khả năng trục trặc không làm Yaqoob lo ngại.
Dọc hai bờ sông, những giáo đường Hồi giáo mái xanh và một vài ngôi nhà cổ may mắn "sống sót" sau các dự án làm mới đô thị thời Saddam Hussein. Bên cạnh đó là các toà nhà văn phòng và khu căn hộ xấu xí. Một vài con mòng biển trên trời làm Yaqoob ngạc nhiên vì nhiều tháng nay, ông không thấy con nào.
Bầu trời không hoàn toàn thuộc về những chú mòng biển, vì 3 trực thăng Black Hawk của Mỹ đột nhiên xuất hiện ở phía đông. Nhưng trong vài phút, số máy bay đó biến mất, và sông Tigris yên tĩnh trở lại. Black Hawk xuất hiện 1-2 lần/giờ, bay nhanh và thấp tới dinh Cộng hoà của Saddam Hussein, giờ là trụ sở của nhà chức trách chiếm đóng.
Những con phà thường đưa người sống bên bờ tây tới khu chợ lớn nhất của Baghdad ở bờ đông. Có những cây cầu gần đó, nhưng giao thông xung quanh chợ tồi tệ đến mức đi thuyền còn nhanh hơn ôtô. Trung bình mỗi ngày, Yaqoob có khoảng 40 khách và kiếm được 4.000 dinar (tương đương 32.000 đồng VN).
Tigris, cũng giống như tình hình chung ở Iraq, không giống trước đây nữa. Một thời, sông tràn đầy cá. Còn hiện nay, cá đã biến mất gần như hoàn toàn khỏi dòng nước bẩn thỉu. Bên cạnh đó còn những xác người chết đuối. Nhiều người tìm cách bơi nhưng lại không biết bơi, và thế là họ chìm nghỉm.
Dù có thể kiếm sống được bằng nghề chèo thuyền, nhưng những người làm công việc này không cho mình là may mắn nhất. Lý do là tiền phí xin cấp phép cao, và họ phải làm việc trong cái nóng nực mùa hè và rét buốt mùa đông. Ali Hussein, chèo thuyền đã 35 năm nay, cho biết ông làm việc vì tiền, chứ không phải yêu quý con sông.
Nguyễn Hạnh (theo NYT)