Muse (giữa) bị các nhân viên FBI của Mỹ áp giải hôm 20/4. Ảnh: AP. |
Ở thị trấn Galkayo miền trung Somalia, Muse lớn lên trong một căn nhà nhỏ có mái lợp tôn, không có điện và cũng không có nước sạch, giống như rất nhiều căn nhà khác xung quanh.
Muse - tên hải tặc duy nhất còn sống sau khi hải quân Mỹ tấn công một nhóm cướp biển để giải cứu thuyền trưởng người Mỹ bị chúng bắt làm con tin - đang ra tòa ở New York. Đây là lần đầu tiên trong một thế kỷ, Mỹ xét cử một tên hải tặc nước ngoài. Trước tòa án hôm qua, Muse chỉ mìm cười mà không nói năng gì. Xung quanh y đầy lính gác có vũ trang hạng nặng.
"Lần cuối cùng tôi nhìn thấy con là khi nó đang mặc đồng phục của trường học", mẹ của Muse là Adar Abdirahman Hassan, 40 tuổi, kể. "Nó đã bị tẩy não. Những đứa lớn hơn đã lừa nó, những đứa lớn hơn đã bẫy nó".
Bà cho biết con trai mình "khôn trước tuổi", bởi nó thường phớt lờ những đứa con trai lêu lổng khác, dành thời gian chăm chú đọc sách. "Hôm nó biến mất, nó mang tất cả sách của nó đi theo, chỉ trừ một cuốn. Và đi không quay đầu lại", người mẹ kể và thêm rằng bà cũng chẳng biết con bà đọc sách gì. Hassan mù chữ.
Cuộc sống của Muse ở Somalia vẫn còn nhiều điều chưa rõ ràng. Cha mẹ y cho rằng Muse bị lừa đi làm hải tặc. Tuổi của Muse cũng vẫn đang là điều gây tranh cãi.
Cha mẹ Muse nói y chỉ 16 tuổi. Lực lượng hành pháp Mỹ khẳng định Muse ít nhất đã 18 tuổi, điều này được thẩm phán liên bang Mỹ công nhận. Thẩm phán cho rằng Muse đã thành niên và vụ việc về y cần được xét xử công khai tại tòa.
Mẹ của Muse không có giấy tờ chứng minh tuổi của con, nhưng bà cùng với chồng nhất định nói rằng y mới 16. "Tôi chưa bao giờ đẻ trong bệnh viện cả", bà giải thích về việc không có giấy chứng sinh.
Tuy nhiên, một bạn học của Muse cho rằng y già hơn.
"Cháu nghĩ anh ấy hơn cháu một hai tuổi, còn cháu 16", Abdisalan Muse cho biết qua điện thoại. "Chúng cháu đâu có biết anh ấy làm hải tặc, nhưng anh ấy toàn chơi với bọn lớn hơn, có lẽ bọn đấy đã làm hỏng anh ấy".
Ở Somalia, giấy khai sinh là của hiếm, và các quan chức Mỹ cũng không công bố tại sao họ tin rằng Muse đã hơn 18 tuổi.
Sau khi bị bắt, Muse đã được đưa bằng máy bay từ châu Phi đến New York, nơi y sẽ bị buộc ít nhất hai tội danh cướp biển và bắt con tin.
Muse lớn lên trong căn nhà một phòng, là con cả của một bà mẹ đã bỏ chồng, trong một đất nước nghèo đói và nhiều bạo lực nhất thế giới. Quốc gia có 8 triệu dân Somalia đã không có một chính phủ thực thụ kể từ năm 1991. Một phần tư số trẻ Somalia tử vong trước khi đến sinh nhật lần thứ 5; hầu như mọi thể chế xã hội ở nơi này đã sụp đổ.
Mẹ của Muse hàng ngày bán sữa ở một khu chợ cóc, tích cóp 6 USD mỗi tháng để đóng học phí cho đứa con trai đầu lòng. Bà phải trả tiền thuê nhà 15 USD hằng tháng.
"Tôi phát khóc khi thấy ảnh nó", bà Hassan nói về ảnh chụp con trai mình bị còng tay ở New York. "Mấy người họ hàng mang ảnh đến cho tôi xem. Lúc này chắc là nó đang tự bảo nó rằng 'Mẹ sẽ đau lòng lắm'".
Hassan nhìn thấy con lần cuối cách đây nhiều tuần lễ, khi bà ấn nó ra khỏi cửa và giục nó đi nhanh cho khỏi muộn giờ học. Lý giải vì sao Muse bỏ nhà đi, người mẹ nói: "Một đứa trẻ ở tuổi ấy có thể cần tiền, có lẽ thế. Tôi chỉ cho nó học phí thôi, bởi không thể có hơn thế. Nhưng tất nhiên là nó cần tiền".
Cha của Muse đoan chắc rằng những kẻ hải tặc đã dụ dỗ con ông, bảo nó đi thì sẽ có tiền.
"Nó chỉ đi với họ, mà không biết sẽ phải làm chuyện gì", Muse cha nói qua điện thoại và người phiên dịch. Muse cha cũng nói đó là lần đầu tiên Muse con đi với cướp biển.
Tại New York, các chuyên gia luật pháp cho rằng tuổi của Muse là một vấn đề quan trọng, quyết định việc y sẽ được xét xử như thế nào, cũng như mức án dài hay ngắn. Một số chuyên gia nghiêng về phía quy Muse đã thành niên, để tránh những khó khăn và phức tạp trong quá trình xét xử. Tuy nhiên một số khác e rằng việc đó có thể khiến Mỹ bị thế giới chỉ trích.
"Nếu y vị thành niên, mà bị xét xử như thành niên và nhận án chung thân, sẽ ảnh hưởng xấu đến uy tín cũng như tiến trình cải cách tư pháp của chúng ta", Karen Greenberg, giám đốc trung tâm Luật học thuộc trường Luật, đại học New York, nhận định.
T. Huyền (theo AP)