Sự việc xảy ra ngày 4/11/2019ở thành phố Brunswick, bang Georgia. Một nhân chứng lập tức gọi 911, hoảng hốt kể lại những gì xảy ra với điều phối viên: "Anh ta rất nhanh. Chúng tôi nhìn thấy anh ta túm lấy cô ấy và nhét vào trong xe tải. Anh ta có một con dao. Cô ấy hét lên...".
Mendoza chở nạn nhân đến một nghĩa trang nhỏ, đánh đập với ý định vứt xác xuống bãi cỏ dưới những cây sồi cao chót vót. Tuy nhiên, nhân viên trông trẻ chống trả, cố giằng lấy con dao từ tay Mendoza khiến nó rơi xuống giữa bảng điều khiển và ghế của xe tải, ngoài tầm với. Mendoza thay đổi kế hoạch, chở người phụ nữ đi xa hơn về phía nhà hắn ở thành phố Jesup.
Trên đường, Mendoza gọi điện cho người liên lạc của hắn ở Mexico, được cho là một cộng sự của băng đảng, và chuyển cuộc gọi sang loa ngoài để người phụ nữ có thể nghe thấy họ thảo luận xem cô nên bị xử ở Mexico hay ở Mỹ...
Trong khi đó, Ronnie Cooper, sĩ quan kỳ cựu của Sở cảnh sát hạt Glynn ở Brunswick, đang trên đường về nhà sau ca làm việc dài thì nghe thấy thông báo trên radio: Nhân viên trông trẻ bị bắt cóc. Nghi phạm có dao. Hướng bắc. Xe tải màu bạc.
Cooper lao về phía bắc trong khi đồng nghiệp chuyển tiếp thông tin vị trí truy dấu từ tín hiệu điện thoại di động của người phụ nữ. Cooper gọi cho đối tác của mình, Jeremy Stagner, sĩ quan thuộc lực lượng đặc nhiệm của FBI. Cả hai tăng tốc dọc theo xa lộ 341. Lúc này, Mendoza đã trải một tấm bạt lớn trên sàn để chuẩn bị cho một nghi lễ hiến tế.
Cooper và Stagner phát hiện xe tải của nghi phạm đậu bên ngoài nhà di động của hắn ở Jesup.
Xe bán tải của Javier Sanchez Mendoza đậu bên ngoài nhà di động ở Jesup, Georgia. Ảnh: US District Court
Cảnh sát ở Jesup triệu tập đội SWAT nhưng việc này sẽ mất nhiều thời gian. Cooper và Stagner quyết định không thể chờ đợi thêm nữa. Họ nấp sau những cây sồi lớn và theo dõi nhà di động, khi Mendoza ra ngoài nói chuyện điện thoại, họ đè hắn xuống đất.
Khi vào nhà di động của Mendoza, Cooper phát hiện nạn nhân bị rạch dao vào má, nhỏ máu lên bức tượng nữ thần cái chết Santa Muerte. Các thành viên băng đảng Mexico tin rằng đây là vị thánh có thể bảo vệ hoạt động kinh doanh của họ và giúp không bị cảnh sát bắt.
Thắp những ngọn nến gần bức tượng, Mendoza dâng hoa quả, rượu và các vật hiến tế khác, gồm máu và tóc của nạn nhân. Tên và ngày sinh của cô được viết nguệch ngoạc trên giấy, để trên bàn thờ cùng với bức ảnh bị úp ngược. Nạn nhân tuyệt vọng khi nhận ra bức tượng.
Greg Gilluly, công tố viên liên bang phụ trách vụ án, nói: "Nếu họ đợi đội SWAT thì đã quá muộn".
Dù bị khống chế, Mendoza tiếp tục đe dọa tính mạng của nạn nhân và gia đình cô, la hét bằng tiếng Tây Ban Nha trước mặt các sĩ quan. Cooper sử dụng một ứng dụng dịch thuật để giải mã những lời nói của nghi phạm.
Javier Sanchez Mendoza chuẩn bị bàn thờ hiến tế nạn nhân. Ảnh: US Attorney
Theo Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa Mỹ, đơn vị dẫn đầu cuộc điều tra kéo dài ba năm lật đổ đường dây tội phạm, cảnh sát bắt Mendoza vì nằm trong mạng lưới buôn người mở rộng với khoảng 71.000 nạn nhân đến từ Mexico, Guatemala và Honduras. Người phụ nữ bị bắt cóc là một trong số nạn nhân.
Nạn nhân được tuyển dụng dưới vỏ bọc làm việc tại các trang trại theo chương trình thị thực H-2A dành cho công nhân nông nghiệp thời vụ. Theo cáo buộc của công tố viên trong hồ sơ tòa án, vụ lừa đảo này hoạt động ít nhất từ năm 2015 đến 2021, tổ chức tội phạm có khả năng liên kết với các băng đảng tội phạm Mexico, thu lợi hơn 200 triệu USD.
Những người tham gia được cho là đã trả mức phí cao hơn để được phép bỏ trốn, rời khỏi chương trình và chuyển đến Mỹ trái phép.
Vụ án cho thấy các băng đảng Mexico không chỉ kiếm lợi bằng cách tuồn ma túy vào Mỹ mà còn qua buôn người và buộc họ làm nô lệ thời hiện đại. Ở vùng nông thôn ven biển Georgia, hàng nghìn nạn nhân phải ẩn náu, sợ hãi tìm kiếm sự giúp đỡ sau khi họ hoặc gia đình họ ở Mexico bị đe dọa.
Các chuyên gia cho rằng nạn buôn người là một vấn đề ngày càng nghiêm trọng, có quy mô lớn hơn nhiều so với những gì nhiều người Mỹ nhận ra. Theo công tố viên Gilluly, "nó đang diễn ra trên khắp nước Mỹ".
Julio Lopez, đặc vụ của Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa, làm chứng trong phiên tòa xét xử Mendoza rằng đã nói chuyện với hơn 200 nạn nhân của vụ lừa đảo lao động, nhiều người không nói được tiếng Anh, nghèo khổ và bị những kẻ lừa đảo đe dọa.
Mendoza làm nhà thầu lao động nông trại cho chương trình thị thực H-2A dù không ở Mỹ hợp pháp. Hắn lẻn vào Mỹ và sử dụng bí danh để trở thành thủ lĩnh của mạng lưới tội phạm, tuyên bố kiếm được 27.000 USD mỗi tháng, dù các công tố viên nghi ngờ hắn kiếm được nhiều hơn thế.
Mendoza tuyển dụng người phụ nữ bị bắt cóc cùng 564 người khác làm công nhân thời vụ tại trang trại. Nhiều nạn nhân bị bóc lột bằng cách buộc phải trả những khoản phí trái pháp luật. Những người khác bị buộc phải sống trong điều kiện tồi tệ và không được trả công như đã hứa.
Savannah Morning News đưa tin đây là một trong những vụ buôn người lớn nhất từng bị Bộ Tư pháp Mỹ truy tố.
Mendoza đã thực hiện các chuyến đi đến Mexico để tuyển dụng những người tham gia chương trình, đưa 565 công nhân từ Mexico đến Mỹ. Nhiều người bị tính phí xử lý thị thực bất hợp pháp, thường lên tới 1.000 USD. Họ bị buộc làm việc không công để trả những khoản phí đó, âm mưu tội phạm này được gọi là "lao động lệ thuộc" hay "lệ thuộc vì nợ", theo Gilluly.
Mendoza có quyền quyết định nơi công nhân sống và nơi họ làm việc.
Khi người phụ nữ bị bắt cóc cùng 37 người khác đến Mỹ trên một chiếc xe buýt chật cứng vào tháng 9/2018, Mendoza lấy hộ chiếu của họ, sau đó chỉ vào cô và nói rằng cô sẽ là vợ hắn. Để buộc tuân theo, Mendoza đe dọa cô và gia đình ở Mexico, bao gồm con trai nhỏ của cô.
Người phụ nữ, được giấu tên vì là nạn nhân của tội phạm tình dục, vốn tưởng rằng đến Mỹ một thời gian ngắn để thu hoạch lương thực cho nông dân và mang tiền công về cho gia đình ở Mexico. Thay vào đó, Mendoza buộc cô phải sống với hắn và tuân theo mệnh lệnh.
Gilluly nói: "Đó là quyền lực và sự kiểm soát. Nếu không làm những gì hắn muốn, cô ấy sẽ bị trừng phạt".
Mendoza đưa người phụ nữ đến tòa án Georgia và ép ký vào giấy tờ bằng tiếng Anh, tuyên bố họ đã kết hôn. Các công tố viên cho biết không tìm thấy giấy tờ hợp pháp nào về việc kết hôn và dẫu sao đó cũng là bất hợp pháp vì người phụ nữ bị bức ép.
Nhưng trong tâm trí Mendoza, hắn đã sở hữu cô.
Gilluly nói: "Xiềng xích không phải lúc nào cũng hữu hình. Cô ấy đến đây để tìm kiếm hạnh phúc nhưng lại tìm thấy địa ngục".
Kẻ buôn người Javier Sanchez Mendoza bóc lột hàng trăm người Mexico qua chương trình tuyển lao động nhập cư làm nông dân thời vụ. Ảnh: US District Court
Trong phiên tòa xét xử, người phụ nữ làm chứng rằng đã lấy hết can đảm để gọi cảnh sát vào năm 2019 khi Mendoza cố gắng cưỡng hiếp và bóp cổ cô. Cô mượn điện thoại từ một trong hai người đàn ông sống trong nhà di động của Mendoza và gọi 911. Những người đàn ông cố gắng bảo vệ cô trong khi Mendoza cầm dao đuổi theo. Vụ việc khiến Mendoza phải ngồi tù hai tháng.
Trong lúc Mendoza bị giam giữ, những người đàn ông giúp cô trốn thoát, chuyển đến Brunswick, nhưng lại bị hắn bắt cóc vào ngày 4/11/2019.
Năm 2021, Mendoza nhận tội âm mưu tham gia cưỡng bức lao động tại tòa án liên bang ở Brunswick. Các công tố viên cho biết vào thời điểm hắn bị bắt, hơn 300 đàn ông và phụ nữ ở Mexico đang chuẩn bị đến làm việc cho hắn và đã trả các khoản phí bất hợp pháp.
Đứng trước thẩm phán trong phiên tòa tuyên án, Mendoza quỳ xin khoan hồng. Các công tố viên đề nghị án chung thân.
Thẩm phán kết án Mendoza 30 năm tù, thi hành án tại nhà tù liên bang, nơi không có cơ hội ân xá.
Tuệ Anh (Theo USA Today)