Ngày 20/6, thiếu tá Hồ Văn Dũng, Phó Công an huyện Dầu Tiếng (Bình Dương) cho biết, cái chết của anh Bồ Sơn Rót (tức Danh Si Ni, 25 tuổi, quê Sóc Trăng) vào trưa 26/5 tại hồ Cần Nôm thuộc xã Thanh An, được xác định là do nạn nhân bơi vượt hồ, trốn khỏi cơ sở sản xuất gỗ của ông Trần Tấn Phong (51 tuổi). Các nhân chứng và công nhân làm chung với nạn nhân đều cho rằng do làm việc quá khắc nghiệt nên anh Rót cùng công nhân khác là Vũ Minh Đương (17 tuổi, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau) quyết định bơi vượt hồ để bỏ trốn.
Theo lời khai của các công nhân, khi vào trại gỗ của ông Phong, hàng ngày họ phải làm việc cật lực hơn chục tiếng, không như những lời hứa trước đó của ông chủ. Toàn bộ lao động tại cơ sở này đều là "dân làm chui" mà ông Phong bỏ ra 500.000 đồng cho người môi giới, sau đó sẽ trừ vào lương của công nhân, giấy tờ tùy thân của họ đều bị ông này thu giữ.
Cơ sở của ông Phong rộng hàng nghìn m2, ba mặt là tường rào bao bọc và có chó bec giê canh giữ. Ảnh: Nguyệt Triều |
Cơ sở sản xuất của ông Phong nằm trên khu đất rộng hàng nghìn m2. Mỗi ngày họ bị đánh thức lúc 4h, ăn sáng bằng mì gói để bắt đầu một ngày làm việc cho đến 12h. Sau khi ăn uống sơ sài, họ lại bắt đầu quay lại công việc lúc 13h rồi kéo dài đến 17h mới kết thúc. Suốt thời gian làm việc, chủ cơ sở "tịch thu" điện thoại để không thể liên lạc với ai. Ngoài ra, ông Phong luôn khóa cửa ngoài và trang bị camera quan sát chĩa thẳng vào nơi các công nhân làm việc và ăn ở.
"Lúc đầu ông ấy bảo chúng tôi làm việc tối thiểu 2 tháng mới được lãnh lương. Tuy nhiên, khi đủ thời hạn, ông ta lại tuyên bố chỉ trả lương theo năm. Ép chúng tôi phải tiếp tục làm việc nếu như không muốn mất tiền công. Có người chịu không thấu, muốn bỏ cả lương để nghỉ việc thì ông ta không trả giấy tờ và canh giữ rất cẩn trọng, hăm doạ đủ điều", một công nhân khai với cảnh sát.
Còn anh Lý Vũ Phong (33 tuổi, quê Cà Mau) có vợ và 2 con đều làm công nhân cho cơ sở Tấn Phong kể, buổi trưa xảy ra vụ việc, cô con gái 11 tuổi của anh đã chứng kiến 2 công nhân bơi vượt hồ. Khi thấy họ quơ tay kêu cứu, cô bé đã chạy đi thông báo cho anh. Lúc chạy ra bờ hồ, anh Phong nhìn thấy anh Rót ngụp lặn trong nước rồi chìm hẳn.
“Tôi báo ngay sự việc với ông chủ đang ngồi nhậu cùng vài người, thì ông này nói 'cứ để coi chúng nó bơi giỏi không'. Tôi chạy vòng qua hồ, lao ra nhưng chỉ cứu được Đương khi cách bờ khoảng 30m, còn Rót bị dòng nước nhấn chìm. Khi Đương được cứu lên bờ còn bị ông chủ đạp 2 cái vào người", anh Phong kể.
Làm việc với cơ quan điều tra, Đương cho biết, do làm quá cực nhọc nên đã cùng anh Rót lên kế hoạch bỏ trốn. Do khu vực cơ sở được bao quanh 3 phía bằng tường rào, chó béc giê được huấn luyện nên không thể trốn bằng ngả trước. "Hôm đó, lợi dụng lúc trưa vắng, hai người nhảy xuống khu hồ là đường ra ngoài duy nhất. Nhưng do vừa bơi vừa ôm theo vài bộ đồ nên anh Rót đuối sức rồi chết đuối", thiếu niên khai.
Được mời lên lấy lới khai, ông Trần Tấn Phong thừa nhận từng khóa cửa và gắn camera theo dõi các lao động. Lý do được ông này đưa ra là vì muốn theo dõi những công nhân "có dấu hiệu bỏ trốn" trong khi đang nợ tiền ông ta. "Tôi cũng không hiểu vì sao lao động bỏ trốn”, chủ cơ sở gỗ nói.
“Hiện cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Dầu Tiếng đang tiến hành thu thập các chứng cứ liên quan đến các sai phạm của cơ sở Trần Tấn Phong để có biện pháp xử lý theo quy định pháp luật”, thiếu tá Dũng nói.
Trao đổi với VnExpress, bà Võ Thị Châu (ngụ ấp Cà Tong) cho biết, nhiều năm nay người dân trong ấp vô cùng bức xúc cơ sở của ông Phong trước những dấu hiệu ngược đãi lao động, tuy nhiên vẫn không có lao động nào dám tố cáo. "Gia đình tôi từng cứu nhiều công nhân bỏ trốn trong đêm rồi cho họ tiền lộ phí, hướng dẫn đường đi đến bến xe để về quê", bà Châu nói.
Khu hồ nơi anh Rót bỏ trốn rồi thiệt mạng. Ảnh: Nguyệt Triều |
Còn ông Bùi Đức Thắng, công an viên ấp Thanh Tân cho biết từng nhiều lần đứng ra giải quyết tranh chấp do chủ cơ sở Tấn Phong không trả lương công nhân. Cũng có 2 lần công nhân bỏ trốn đến tìm nhưng ông Thắng không có nhà, chỉ nghe người thân báo lại. Những người này bảo công việc quá cực khổ không muốn làm nữa nên được vợ ông Thắng hỗ trợ tiền tàu xe về quê.
"Có lần tôi đang ăn tiệc thì nghe truy hô 'cướp', chạy ra kiểm tra mới vỡ lẽ là có 2 người tại cơ sở ông Phong bỏ trốn nên bị nói là cướp. Chỉ có một người thoát, người còn lại bảo do đói khổ quá nên bỏ trốn. Việc này hàng năm tôi vẫn báo cáo xã trong các cuộc họp giao ban. Chức năng công an ấp có giới hạn, tôi không thể đến cơ sở giám sát thường xuyên", ông Thắng nói.
Theo bí thư Đảng ủy xã Thanh An Võ Văn Á, qua kiểm tra, cơ sở của ông Phong có hàng loạt sai phạm như không thực hiện hợp đồng lao động, không có bảo hiểm cho người lao động cũng như các chế độ chính sách liên quan khác. Ông Á cũng cho rằng, việc chủ cơ sở nhốt lao động là không thể chấp nhận được, hành vi này đáng lên án. "Từ khi cái chết của công nhân Bồ Sơn Rót được dư luận bàn tán, đặt nghi vấn, địa phương cũng hết sức quan tâm. Chúng tôi đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc điều tra làm rõ, trả lời dư luận", ông Á nói.
Nguyệt Triều - Xuân Thùy