Cúm núm là một loại cua sống sát bờ biển, lớp vỏ cứng, mai có màu xanh lốm đốm nâu với phần bụng màu trắng sữa, càng và chân màu vàng nhạt. Người dân địa phương quen gọi là con cúm.
Khách tới Quảng Ngãi, đặc biệt là những vùng biển như Sa Huỳnh, Sa Kỳ, sẽ được chủ nhà chiêu đãi bằng món cúm núm rang me. Món ăn ngon nhất khi nhũng con cúm núm được bắt từ đầu mùa xuân tới hết hè, đặc biệt là tháng 7, 8. Đây là thời điểm sinh trưởng mạnh nhất của loài vật này, thực khách sẽ được thưởng thức những con cúm với thịt chắc, ngọt và nhiều gạch nhất.
Chiều đến, người dân sẽ tụ tập quanh bờ biển để bắt cúm núm. Bằng cách đặt mồi câu nơi nước nông, họ chờ chúng bâu vào mồi thì dùng vợt để vớt. Nếu muốn bắt nhiều hơn, họ thường đi dọc bờ biển, cúm núm theo sóng dạt vào, mỗi lần rút xuống chúng sẽ đùn xuống cát.
Từ những con cúm tươi ngon, người ta có thể chế biến nhiều món như hấp sả, lẩu, nấu chua… Tuy nhiên, cúm núm rang me vẫn là món khoái khẩu của cả dân địa phương và khách du lịch. Sau khi được bắt về, chúng được tách mai, vặt càng và chân để riêng, sau đó rửa sạch. Đầu bếp sẽ sơ chế qua cúm núm, cho lên chảo rang với muối tới khi phần vỏ chuyển sang màu hồng thì vớt ra.
Tiếp theo, sả ớt, bột ngọt được cho vào phi thơm với hành tỏi - những nguyên liệu không thể thiếu của món ăn Quảng Ngãi. Cúm núm được đổ chung vào cho thấm gia vị. Cuối cùng, phần không thể thiếu của món ăn là me sẽ được dầm với nước ấm, bỏ hết hạt và rưới vào chảo. Người chế biến phải đảo đều tay để gia vị thấm đều cho cúm núm có mùi thơm và chua của me.
Thực khách vừa đưa miếng cúm lên miệng, hương thơm đã dậy mùi kích thích vị giác. Miếng cúm núm giòn tan, vỏ kêu rôm rốp. Phần thịt cúm ngọt và đậm đà, đủ hương vị chua cay mặn ngọt.
Cúm núm rang me có giá khoảng 20.000 - 40.000 đồng một đĩa, bán ở hầu hết nhà hàng đồ biển tại thành phố Quảng Ngãi, Sa Huỳnh.
Minh Đức