Bà Hiền, ngụ quận 8, đã gửi đơn khiếu nại lên Tổng Cục Thi hành án dân sự (THADS), các cơ quan thi hành án và chính quyền địa phương... về việc Chi cục THADS quận 8 không tổ chức cưỡng chế buộc người hàng xóm phải tháo dỡ các cửa sổ, mái tôn che, lỗ thông gió trên bức tường liền kề với nhà bà, theo bản án có hiệu lực của TAND Cấp cao tại TP HCM từ hơn 3 năm trước.
Theo bản án, từ năm 2003, bà Hiền được UBND quận 8 cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất tại số 12, lô D, đường Hoàng Minh Đạo. Ngoài phần diện tích đất ở hơn 78 m2 gia đình bà còn được sử dụng phần đất hơn 7 m2 (đất trống) bên hông trái và gần 24 m2 phía sau.
Bên trái nhà bà là phần đất của gia đình ông Trần. Đến năm 2015, ông này làm thủ tục hợp thức hóa quyền sử dụng đất đã kê khai và được cấp quyền sử dụng luôn cả phần đất bên hông mà bà Hiền đang sử dụng. Phần đất này được ghi trên giấy chứng nhận là "khe hở".
Sau khi được cấp giấy chứng nhận, ông Trần đã xây lại nhà và trổ nhiều cửa sổ, mái che, lỗ thông gió lấn sang phần không gian gia đình bà Hiền sử dụng. Bà Hiền cho rằng việc ông Trần xin hợp thức hóa cả phần đất mà nhà nước giao cho gia đình bà Hiền sử dụng là xâm phạm nghiêm trọng đến quyền lợi ích hợp pháp của gia đình bà nên khởi kiện ra tòa.
Bà Hiền yêu cầu tòa tuyên huỷ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sở hữu nhà cấp cho gia đình ông Trần, điều chỉnh lại theo đúng hiện trạng; xây bít các cửa sổ, không được trổ cửa sổ nhìn sang đất nhà bà, tháo gỡ các mái tôn che phía trên cửa sổ và ống thông gió.
Bà Phạm Thị Hiền nói thấy rất buồn vì hàng xóm không bít các cửa sổ trổ sang nhà mình theo phán quyết của tòa. Ảnh: Văn Chiến
Phía ông Trần không đồng ý với các yêu cầu khởi kiện của bà Hiền, cho rằng từ năm 1989 đã được UBND quận 8 cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng 64 m2 diện tích xây dựng cùng 6,5 m2 phần tiếp giáp với nhà bà Hiền. Đến năm 2015, UBND quận cấp mới giấy chứng nhận cho gia đình ông cũng với diện tích như trên. Ông Trần phản tố, yêu cầu tòa buộc nguyên đơn phải phá dỡ bức tường xây bít lối vào phần đất tranh chấp.
Hồi tháng 1/2020, TAND TP HCM đã xử sơ thẩm, tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Hiền. Theo HĐXX, ông Trần cho rằng khi mua nền nhà từ xí nghiệp quản lý và phát triển nhà quận 8, có mua phần diện tích đất đang tranh chấp, nhưng không có chứng cứ chứng minh. Hơn nữa, trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thể hiện UBND quận cấp cho ông Trần ghi diện tích toàn khuôn viên là 64 m2, không bao gồm phần tranh chấp.
Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 178 Bộ luật Dân sự, chủ sở hữu chỉ được trổ cửa sổ, cửa ra vào quay sang nhà bên cạnh đối diện đường đi chung theo quy định của pháp luật về xây dựng. Cụ thể, theo tiêu chuẩn quốc gia, không được mở cửa sổ, lỗ thông gió tại bất động sản liền kề có khoảng hở nhỏ hơn 2 m.
Như vậy, việc ông Trần mở của sổ, lỗ thông gió, mái che trong trường hợp này là không đúng; đồng thời yêu cầu phản tố là không có căn cứ chấp nhận.
Ông Trần không đồng ý, kháng cáo toàn bộ bản án. Tuy nhiên, tháng 8/2020, TAND Cấp cao tại TP HCM xử phúc thẩm, bác kháng cáo của ông này, giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Mòn mỏi chờ thi hành án
Cầm xấp hồ sơ tài liệu dày cộp, bà Hiền cho biết, đã hơn 3 năm kể từ ngày phán quyết của tòa phúc thẩm có hiệu lực nhưng phía bị đơn vẫn không bịt cửa sổ, tháo mái che và lỗ thông gió. "Thời gian qua ông Trần cho nhiều người thuê trọ, họ vứt rất nhiều rác sinh hoạt sang phần đất giáp ranh. Hơn nữa tất cả cửa sổ đều trổ thẳng sang nhà tôi, mỗi lần họ to tiếng, cự cãi là bên nhà tôi đều nghe rõ mồn một. Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, sức khỏe của người già cả như tôi", bà Hiền nói.
Theo hồ sơ, tháng 3/2021, Chi cục THADS quận 8 đã ra quyết định cưỡng chế buộc vợ chồng ông Trần thi hành án. Do họ không thực hiện, tháng 12/2022, Cục THADS TP HCM đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
Đến giữa năm nay, ngày 14/6, chấp hành viên Nguyễn Quốc Huy đã làm việc với đại diện uỷ quyền của bà Hiền để giải quyết thi hành án. Theo ông Huy, Chi cục THADS quận 8 đã xây dựng kế hoạch cưỡng chế, kinh phí dự trù cho việc huy động lực lượng thi hành án là khoảng 150 triệu đồng. Theo quy định, chi phí này sẽ do phía ông Trần chịu nhưng vợ chồng ông này vẫn chưa nộp, trong khi nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước không có, nên chưa thể tiến hành cưỡng chế.
Về việc này, bà Hiền nói: "Vì không thể tiếp tục chịu đựng các hệ lụy do nhà hàng xóm mang lại, tôi đã tự nguyên tạm ứng 50 triệu đồng để việc thi hành án sớm được thực hiện. Tuy nhiên, từ đó đến nay Chi cục THADS quận 8 vẫn chưa tổ chức cưỡng chế thi hành bản án".
Trả lời VnExpress, chấp hành viên được phân công thi hành án cho biết không có thẩm quyền phát ngôn nên từ chối đưa ra ý kiến về vụ việc. Còn Chi cục THADS quận 8 và Cục THADS TP HCM chưa đưa ra quan điểm.
Bình Nguyên
* Tên người bị thi hành án đã thay đổi