Trả lời báo chí chiều 16/6, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Hoàng Cao Thắng cho hay, từ tháng 11/2019, thành phố đã họp yêu cầu Công ty Việt Nhật, đơn vị thí điểm công nghệ nano làm sạch một đoạn sông Tô Lịch, báo cáo rõ kết quả thí nghiệm, các văn bản pháp lý liên quan đến công ty và công nghệ xử lý.
Sở Xây dựng Hà Nội sau đó yêu cầu công ty cung cấp các tài liệu theo chỉ đạo của thành phố, nhưng đến giờ vẫn chưa nhận được và công ty không liên hệ lại. "Vậy chúng tôi hiểu là công ty đã từ bỏ việc xử lý nước trên sông Tô Lịch", Phó giám đốc Thắng nói.

Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Hoàng Cao Thắng phát biểu chiều 16/6. Ảnh: Võ Hải.
Ngoài thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch, Công ty Việt Nhật còn quây một khu vực Hồ Tây để thí điểm làm sạch. Đến nay, khu vực này vẫn chưa dỡ bỏ.
Sáng 17/6, trong thông cáo gửi tới VnExpress, Công ty môi trường Việt Nhật (JVE) khẳng định "chưa bao giờ tuyên bố từ bỏ xử lý ô nhiễm, cải tạo sông Tô Lịch. Đơn vị Nhật Bản và JVE đang chuẩn bị báo cáo đề án cải tạo tổng thể sông Tô Lịch".
Lý giải việc chưa báo cáo kết quả thí nghiệm, các văn bản pháp lý liên quan đến công ty và công nghệ xử lý, JVE cho biết "do Covid-19, chuyên gia Nhật Bản chưa thể nhập cảnh vào Việt Nam và tiến hành các nội dung như đã đề cập. JVE không có thẩm quyền thay thế phía đơn vị Nhật Bản để hoàn thành các yêu cầu mà các cơ quan của Hà Nội đưa ra".
Dự án thí điểm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ Nano-Bioreactor bắt đầu từ giữa tháng 5/2019 trên đoạn sông 300 m. Công nghệ Nano-Bioreactor gồm hai yếu tố là máy sục khí nano tạo ra oxy trực tiếp kích hoạt vi sinh vật; các tấm vật liệu bioreactor là chất xúc tác, cung cấp giá thể, tạo môi trường sống cho vi sinh vật. Hai yếu tố kết hợp thúc đẩy quá trình tự làm sạch nước, phân hủy bùn.

Đơn vị thí điểm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ nano hạ thiết bị xuống sông hồi tháng 5/2019. Ảnh: Võ Hải.
Sau gần 6 tháng, các thiết bị phục vụ thí điểm đã được tháo dỡ. Đơn vị tổ chức thí điểm công bố đạt được sáu mục tiêu: xử lý mùi hôi thối; phân hủy một phần bùn hữu cơ tồn đọng lâu năm dưới lòng sông; bảo tồn hệ sinh thái.
Tuy nhiên, trả lời cử tri quận Thanh Xuân cuối tháng 11/2019, Giám đốc Sở Xây dựng Lê Văn Dục đánh giá việc thí điểm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ nano "chưa thành công" và thành phố sẽ thực hiện dự án xây dựng cống thu gom nước thải dọc sông Tô Lịch, đưa về nhà máy xử lý nước thải Yên Xá.
Một số người đưa ra các ý tưởng để cải tạo môi trường sông Tô Lịch, nhưng Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung từng khẳng định không công nghệ nào xử lý được 180.000 m3 nước thải xả xuống sông Tô Lịch mỗi ngày mà không thu gom.
Sông Tô Lịch dài khoảng 14 km, bắt đầu từ phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, chảy về phía nam thành phố và ra sông Nhuệ, có 200 cửa xả nước thải. Tháng 5 vừa qua, thành phố đã động thổ xây cống gom nước thải dọc sông Tô Lịch, sau đó đưa về nhà máy xử lý nước thải Yên Xá.
Võ Hải