"Hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam được cấp từ ngày 1/7 không đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật về thông số ICAO. Vì vậy, Cộng hòa Czech đồng quan điểm với các nước thành viên khác thuộc Liên minh châu Âu (EU) và dừng công nhận hộ chiếu mẫu mới", Đại sứ quán Czech tại Việt Nam cho biết trong thông cáo sáng 2/8.
Đại sứ quán Cộng hòa Czech tại Việt Nam cho biết quyết định trên có hiệu lực từ thời điểm thông báo, song chưa nêu rõ các tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) mà hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam chưa đáp ứng là gì.
Đến chiều cùng ngày, cơ quan này cho biết "không thể tiếp nhận đơn xin cấp thị thực, giấy phép lưu trú của đương đơn xuất trình hộ chiếu nêu trên". Cộng hòa Czech đang tích cực làm việc với các quốc gia thành viên EU khác và phía Việt Nam nhằm giải quyết vấn đề này.
Theo văn bản hướng dẫn số 9303 về tiêu chuẩn hộ chiếu của ICAO, các thông tin bắt buộc phải có trên hộ chiếu là loại hộ chiếu, tên, số hộ chiếu, quốc tịch, ngày sinh, giới tính và ngày hết hạn hộ chiếu. Các thông tin khác như nơi sinh tùy thuộc vào từng quốc gia, không bắt buộc phải có.
Tuy nhiên, ICAO khuyến nghị các quốc gia cần cân nhắc kỹ tất cả vấn đề liên quan khi đưa vào hoặc bỏ thông tin về nơi sinh trong hộ chiếu.
Trước đó, Đại sứ quán Đức và Đại sứ quán Tây Ban Nha tại Việt Nam thông báo các quốc gia này dừng cấp thị thực vào hộ chiếu Việt Nam mẫu mới vì không thể hiện nơi sinh của người mang hộ chiếu.
Đại sứ quán Tây Ban Nha cho biết nơi sinh là thông tin bắt buộc để xử lý đơn xin thị thực vào các nước thuộc khối Schengen. Cơ quan này cũng thông báo không thể tiếp nhận đơn xin thị thực Schengen cho hộ chiếu Việt Nam mẫu mới tới khi cơ quan trung ương có thẩm quyền trong khối Schengen ra quyết định có tiếp nhận mẫu hộ chiếu này hay không.
Trong khi đó, Đại sứ quán Đức giải thích hộ chiếu Việt Nam mẫu mới không thể hiện nơi sinh, gây khó khăn cho quá trình kiểm tra và xác minh danh tính người mang. Cơ quan này cho hay thông tin về nơi sinh của người mang hộ chiếu mẫu mới chỉ có thể được xác định thông qua số định danh cá nhân có 12 chữ số và đối chiếu với danh sách dài 7 trang.
Ngày 29/7, Đại sứ quán Việt Nam tại Đức thông báo sẽ "cấp miễn phí xác nhận bằng tiếng Đức về nơi sinh để xuất trình kèm hộ chiếu", nhằm tạo điều kiện cho công dân Việt Nam được làm giấy phép cư trú và các thủ tục hành chính khác với giới chức nước sở tại.
Đại sứ quán Việt Nam tại Đức và Tây Ban Nha đang tích cực trao đổi với giới chức sở tại để tháo gỡ vướng mắc liên quan đến mẫu hộ chiếu mới của Việt Nam.
Trong khi đó, Pháp, một thành viên khối Schengen, cho hay vẫn tiếp tục công nhận hộ chiếu mới của Việt Nam và cấp thị thực bình thường, cho đến khi có thông tin mới.
Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam khuyến cáo người xin thị thực mang hộ chiếu Việt Nam mới phải điều chỉnh thời gian lưu trú để loại trừ thời gian lưu trú hoặc quá cảnh tại Đức. Họ cũng được đề nghị cập nhật thông tin, do "tình hình có thể thay đổi nhanh chóng".
Khối Schengen gồm 26 quốc gia châu Âu đã bãi bỏ các hình thức kiểm soát biên giới, cho phép đi lại tự do giữa các nước thành viên. Người mang thị thực Schengen được phép lưu trú tại các nước trong khối tối đa 90 ngày trong mỗi chu kỳ nửa năm.
Hộ chiếu mẫu mới được Bộ Công an cấp từ ngày 1/7, giữ nguyên kích thước so với hộ chiếu cũ, nhưng màu sắc ở trang bìa đổi thành xanh tím than và không thể hiện thông tin về nơi sinh. Đại diện Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an ngày 28/7 khẳng định hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam đã làm đúng quy định và thông lệ quốc tế, các vấn đề phát sinh sẽ ưu tiên xử lý qua đường ngoại giao.
Nguyễn Tiến