Tôi có cơ hội học cấp 3 ở Việt Nam và Mỹ. Tôi đã bị sốc vì học ở Mỹ sao nhẹ nhàng hơn ở Việt Nam nhiều đến vậy. Tôi lấy môn toán làm ví dụ, nhiều người nói môn toán là nền tảng của tư duy, đạo hàm, tích phân có rất nhiều ứng dụng trong đời sống thực tế. Các bạn nói đúng nhưng không phải ngành nào cũng cần toán nâng cao, hầu hết nhiều ngành chỉ cần tư duy toán căn bản.
Chúng ta học toán là để ứng dụng chứ không phải đi sâu vào nghiên cứu. Do vậy trường học cấp 3 ở Mỹ cho học sinh chọn có học tích phân (Calculus) hay không và môn hình học (Geometry) chỉ dừng lại ở những tính toán căn bản.
Ở Mỹ rất hiếm khi dạy học sinh phải chứng minh điều gì đó vì những gì học sinh học đã được chứng minh. Toán nâng cao được dạy ở bậc đại học. Nó giúp những học sinh nhưng ngành như y tá, sinh học, văn học không cần phải học những kiến thức không cần thiết và tập chung cho chuyên môn.
Học sinh học kinh tế chủ yếu học một vài lớp toán (xác suất thống kê) là đủ cho công việc sau này. Không ai cũng muốn học kỹ sư hay sau này làm nhà nghiên cứu toán học. Vậy tại sao lại bắt học sinh học y tá phải biết đạo hàm, hay học sinh học quản trị nhân sự phải biết tích phân?
Vật lý cũng vậy, học sinh Việt Nam được học dao động điều hòa, con lắc lò xo, và cả điện xoay chiều nhưng mấy ai nhớ, mấy ai thật sự nhìn thấy ứng dụng của nó sau này? Ngoài chuyện mình đang sử dụng điện xoay chiều?
Hệ luỵ của việc học quá tải là học sinh bị áp lực tâm lý, học sinh buộc phải học thêm gây thêm gánh nặng kinh tế cho gia đình. Tôi nhớ năm lớp 11, trước khi tôi định cư ở Mỹ, các bạn tôi phải học đến 9-10 giờ tối ở lớp học thêm toán, dù trước đó đã đi học thêm hoá sinh ở đâu đó.
Ở Mỹ, một phần rất nhỏ có học thêm nhưng thường chỉ dừng lại ở môn toán nhưng không hề có áp lực thi cử như ở Việt Nam. Tôi tự hỏi, chọn ngẫu nhiên một ngành học sinh sau khi tốt nghiệp đại học, có bao nhiêu phần trăm có thể giải được thi tốt nghiệp phổ thông 5 điểm tất cả các đề toán, vật lý, hoá học, sinh học, lịch sử, địa lý?
Tôi không nói giáo dục ở Mỹ là tốt nhất nhưng cách dạy thực tế của Mỹ cũng là một trong những nguyên nhân giúp Mỹ pháp triển vượt trội.
Chia sẻ bài viết của bạn tại đây.