Người gửi: Nguyễn Sơn
Gửi tới: Ban Biên tập
Tiêu đề: Họ cha-họ mẹ
Theo tôi, đây cũng là một vấn đề cần nên xem xét nghiêm túc. Việc mang họ này hay họ kia với nhiều người không quan trọng, nhưng với nhiều người khác rất quan trọng. Xã hội Việt Nam với phần nào tư tưởng "không có con nối dõi là đại bất hiếu" đã khiến nhiều người bằng mọi cách để kiếm một người nối dõi. Vợ lẽ, con ngoài giá thú, sinh con thứ ba là những biến thể của ý thức này.
Người nối dõi, theo quan niệm xưa nay, là người mang họ của mình, vì vậy việc kiếm con ngoài giá thú hay con nuôi cũng đều do mong muốn có người mang họ của mình. Theo tập tục nhiều nước, trong đó có Việt Nam, thì con được mang họ của cha. Vì thế mới có chuyện "nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô" và nảy sinh ra tư tưởng trọng nam khinh nữ truyền đời, truyền kiếp. Đây là một vấn đề xã hội chứ không phải là một vấn đề tự nhiên. Giả sử bây giờ nhà nước quy định đứa con thứ nhất mang họ cha-mẹ, đứa con thứ nhì mang họ mẹ- cha thì chắc có nhiều thay đổi. Hy vọng việc nối dõi sẽ không còn là nỗi băn khoăn cho mọi nhà.
Nhưng dễ gì những cải cách như thế được thực hiện. Điều này đòi hỏi phải có một cuộc vận động lớn và mọi người cùng thống nhất trên nhiều nguyên tắc với nhau; nhưng không phải là không làm được.
Nếu giới đàn ông không cho phép làm điều này thì nhiều người phụ nữ sẽ tìm cách để tự thụ thai mà không cần đến việc sở hữu riêng một người đàn ông nào và đứa con sẽ mang theo họ mẹ. Hiện nay hiện tượng này đang diễn ra, nhất là ở những thành phố công nghiệp.