Tôi có một con trai, 19 tuổi, đang học đại học tại thành phố lớn. Gia đình tôi ở tỉnh lẻ, tháng 8 năm 2023, gia đình rất vui vì cháu lớn đỗ đại học với mức điểm vừa đủ của ngành học mà theo nhiều người là có tương lai việc làm sau này (ngành Logictics), nhưng mọi việc rắc rối bắt đầu từ đây. Sau khi cháu có giấy báo nhập học, vợ tôi có ý bàn bạc cho cháu ở nhà của dì cháu, hoặc nếu có trọ thì ở ngay gần nhà của dì để còn hàng ngày qua nhà dì cơm nước. Tôi thuyết phục vợ cho cháu trọ ở ngoài để được tự nhiên. Có điều khiến tôi suy nghĩ là cháu là đứa lớn nhất bên nhà vợ nên được các dì rất quý, nay chú dì bảo để cháu ở cùng, tôi lại không đồng ý mà để cháu ở với bạn bên ngoài.
Sau khi học được gần bốn tháng, gia đình phát hiện cháu nợ tiền học phí của một số môn học khoảng 11 triệu đồng. Ban đầu mẹ cháu sẽ chuyển tiền khi có công nợ trên trang của trường nhưng lần này cháu bảo đăng ký học thêm các môn như tin học,... nên sẽ tự nộp. Tôi còn giục vợ chuyển tiền cho cháu ngay vì tính tôi rất ngại nợ nần. Thời điểm này, mỗi tháng cháu vẫn qua nhà dì chơi 2-3 lần. Mỗi lần như thế, dì đều chuẩn bị đồ ăn và hoa quả cho cháu mang về. Nhưng đến tháng 12/2023, khi không thấy cháu đi xe của mình đến nhà, dì có hỏi, cháu đáp là đi xe của bạn cùng trọ do xe kia hôm thì hết xăng, hôm thì xe để bên trong ngại lấy nên đi xe của bạn.
Mọi việc vỡ lở khi trên trang của trường thông báo cháu còn nợ 11 triệu đồng tiền học các môn ngoại khóa như đã nêu và trong cả học kỳ đã nghỉ hơn 20 tiết học. Tôi tra hỏi, chất vấn, dì cháu đến tận trường và khu trọ của cháu, mọi người mới biết là cháu đã bán xe, bán máy tính, dùng chung máy tính với bạn. Cháu nói chót chơi cá cược bóng đá trên mạng và thua hết 60 triệu gồm 11 triệu, tiền bán xe, bán điện thoại cộng với tiền sinh hoạt hàng tháng gia đình gửi cháu cũng bớt ra để chơi. Lúc này gần kỳ nghỉ tết, khi cháu về, gia đình có ý định bảo lưu kết quả hoặc thôi học nhưng cháu xin cho được học tiếp và sẽ thay đổi. Tôi là người duy nhất đồng ý cho cháu đi học lại.
Khi cháu học kỳ hai thì đến tháng 5/2024, lại tiếp tục chơi cá cược dù chỉ chơi với số tiền nhỏ hơn và lại thua mấy triệu đồng. Chủ nhật, tôi vào tận nơi cháu ở yêu cầu dọn đồ ra khỏi nơi trọ, tạm thời về ngay nhà dì. Hôm đó cháu nói đang đi làm thêm, tôi bảo nghỉ luôn không làm thêm gì cả (vì đang trong thời gian nghỉ đợi học thêm trong chương trình hè, nhà trường tổ chức học thời điểm này cho sinh viên). Tôi và chồng của dì đến nơi bắt cháu về ngay. Cả nhà ngồi hỏi cháu là có muốn học nữa không mà lại làm những hành động như thế. Ban đầu cháu xin lỗi và nói muốn học nữa, dì chú bảo học nữa mà bây giờ nợ nửa số tín chỉ trong chương trình năm học thứ nhất thì học thế nào được, chỉ có chuyển sang học nghề hoặc đi làm thôi.
Minh họa: AI
Lúc này cháu xin phép được nói chuyện riêng với tôi. Tôi đồng ý ra ngoài. Cháu nói "con rất sai rồi nên bố mẹ cho con nghỉ học để con đi học nghề tại nước ngoài (cụ thể là Đức). Trước đây gia đình có đưa ra phương án này cùng với phương án đi học đại học tại Việt Nam. Vợ chồng tôi đã chuẩn bị khoảng 450 triệu cho việc học của cháu trong cả bốn năm học (học phí đại học của cháu cũng hơi cao do cháu học chương trình 100% tiếng Anh). Chúng tôi nói chuyện với cháu là mong cháu học cho xong để đi làm tự nuôi sống bản thân vì cháu còn một em gái mới 5 tuổi (2023), bố mẹ còn phải tiết kiệm lo cho em sau này cũng đi học như con, chứ bố mẹ ngày một nhiều tuổi đến lúc không có sức khỏe thì ai lo cho em con. Cháu xin lần này được như ý kiến của cháu (lần cháu nộp hồ sơ xét đại học là nộp theo ý của tôi vào ngành đó).
Mong các bạn cho tôi xin ý kiến với trường hợp này của cháu.
1. Tiếp tục học tiếp và về ở cùng chú dì vài tháng sau đó trọ ngay gần nhà dì. Trong mấy tháng hè, nếu không thay đổi, sẽ nghỉ học.
2. Thôi không học nữa, về nhà đi làm
3. Cho cháu đi học nghề tại Đức, chi phí khoảng 300 triệu đồng. Khoản này gia đình vẫn còn trong khoản dành cho cháu đi học. Năm vừa qua tiền học và tiền sinh hoạt, mua xe mua máy tính hết hơn 100 triệu đồng.
Các bạn có kinh nghiệm, có người nhà đang đi hoặc đã học xong chương trình học nghề tại Đức cho tôi lời khuyên về các khó khăn cũng như thuận lợi của phương án này với, do tôi cũng nghiêng về nó. Xin cảm ơn các bạn.
Mạnh Long