Từ giữa tháng 8, mạng xã hội Trung Quốc xôn xao trước câu chuyện gian lận của Zhang, con trai ông Xi Huisuo, Hiệu trưởng Trung học Hành Thủy. Đây là một trong ba trường trọng điểm của thành phố Hành Thủy, nổi tiếng cả nước về sự khắc nghiệt trong bồi dưỡng học sinh giỏi.
Học sinh Hành Thủy thường đạt điểm rất cao trong các kỳ thi đại học hàng năm, thường gọi là gaokao. Kể từ năm 2005, gần 700 học sinh của trường đã ghi danh vào hai đại học hàng đầu Trung Quốc là Thanh Hoa và Bắc Kinh.
Học ở Hành Thủy cả ba năm trung học, nhưng Zhang lại đăng ký tham gia kỳ thi gaokao ở Tây Tạng vào tháng 6 vừa qua, vi phạm chính sách ưu tiên.
Ông Xi giữ chức phó trưởng phòng giáo dục của Ngari, Tây Tạng, từ tháng 7/2016 đến tháng 4/2018. Con trai ông đã chuyển hộ khẩu đến tỉnh này vào tháng 3/2018, tức khoảng 30 ngày trước khi bố kết thúc công việc tại đây.
Theo chính sách gaokao, nếu các quan chức công tác ở Tây Tạng trong ba năm, đồng thời con cái họ cũng có hộ khẩu ở đây thì những em này được thi gaokao ở Tây Tạng, không bắt buộc học phổ thông tại đây. Nếu không phải một quan chức được công nhận chính thức, con cái những người này học ít nhất một năm ở Tây Tạng trước khi tham dự gaokao. Chính sách này nhằm khuyến khích quan chức chuyển đến Tây Tạng, hỗ trợ khu vực này phát triển.
Tuy nhiên, xét theo quy định này, tư cách tham dự gaokao của Zhang bị hủy bỏ vì cha cậu chưa công tác đủ ba năm. Zhang không thực hiện được kế hoạch này, truyền thông Trung Quốc hiện cũng chưa biết Zhang đã thi ở đâu, kết quả ra sao nhưng trường hợp này vẫn gây phẫn nộ với người dân Trung Quốc.
Chủ đề này thu hút hơn 130 triệu người đọc và 13.000 bình luận trên nền tảng mạng xã hội Weibo. "Thật mỉa mai khi hiệu trưởng một trường học tuyệt vời như Hành Thủy lại muốn con trai mình thoát khỏi cuộc thi ở tỉnh bằng cách đi đường tắt", một người bình luận.
Trong những năm gần đây, chính sách quốc gia liên quan đến việc đăng ký địa điểm thi đại học đã được siết chặt để đảm bảo tính công bằng, nhưng trường hợp như Zhang được đánh giá "không phải hiếm".
Nhiều thí sinh và gia đình tìm cách gian lận tương tự bởi điểm tối thiểu để trúng tuyển đại học đối với học sinh Tây Tạng tương đối thấp. Chẳng hạn, học sinh dân tộc Hán ở Tây Tạng muốn đăng ký khóa học nghệ thuật tự do tại các trường cao đẳng, đại học cần đạt 325/750 điểm gaokao. Trong khi đó, với học sinh ở Hà Bắc, con số này là 454.
*Tên nhân vật đã được thay đổi.
Thanh Hằng (Theo China Daily)