Trong một thập kỷ qua, đã có 87% trẻ được khai sinh đúng hạn, tỷ lệ tử vong của trẻ dưới 1 tuổi giảm 1/3 so với năm 1991, tỷ lệ tiêm chủng mở rộng đạt 95%. Tuy nhiên, vẫn còn những tồn tại. Quy định trẻ dưới 6 tuổi được khám và chữa bệnh tại cơ sở y tế nhà nước không phải trả tiền, nhưng việc áp dụng trong thực tế còn chưa đầy đủ. Cũng theo quy định, học sinh tiểu học không phải nộp học phí, nhưng các khoản đóng góp khác còn cao hơn cả học phí. Trẻ khuyết tật chưa được hưởng chính sách hỗ trợ xã hội, chưa được chữa bệnh, phục hồi chức năng và giáo dục hòa nhập.
Các em còn thiếu các sản phẩm sáng tác, xuất bản phẩm, những loại sách báo, phim ảnh, nhạc họa, xiếc phù hợp với lứa tuổi và truyền thống văn hóa Việt Nam. Ngoài ra còn bị tác động bởi nhiều sản phẩm phim ảnh, đồ chơi mang tính bạo lực, khiêu dâm... có hại cho sự phát triển đạo đức, hình thành nhân cách. Tình trạng xâm hại, bóc lột trẻ trong gia đình và ngoài xã hội là khá phổ biến, nhưng chưa có sự can thiệp, bảo vệ, xử lý nghiêm minh.
Một số hành vi vi phạm hành chính, trực tiếp xâm phạm quyền trẻ em đã được quy định, còn rải rác ở nhiều văn bản pháp luật. Trong một số lĩnh vực, còn thiếu cơ sở pháp lý để xử lý các hành vi vi phạm quyền trẻ em. Ví như các vi phạm về nạo phá thai trái phép, bán rượu, bia, thuốc lá cho người dưới 16 tuổi.
Dự hội nghị còn có nhiều trẻ em, đại diện cho hơn 27 triệu trẻ trên cả nước. Các em đã thẳng thắn bày tỏ mong muốn của mình như mong người lớn hãy lắng nghe các em hơn nữa, hãy thực hiện những lời đã hứa, tạo cơ cho các em được tham gia các diễn đàn, nhất là về giáo dục bởi một điều đơn giản, trẻ em là người đi học, chứ không phải người lớn. Cuối cùng, các em hy vọng Chính phủ hãy coi trẻ em là một đối tác không thể thiếu được trong việc thực hiện các quyền của trẻ em.
Phó thủ tướng Phạm Gia Khiêm đã đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong 10 năm thi hành luật như đã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học năm 2000, giảm số trẻ lang thang. Tuy nhiên, ông cho rằng 33,1% số trẻ dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng là còn quá cao. Việc chăm sóc trẻ em vùng xa, trẻ có hoàn cảnh khó khăn và đặc biệt là vấn đề bảo vệ trẻ em gái khỏi các hành vi xâm hại tình dục, sử dụng ma túy, lây truyền HIV còn chưa có chuyển biến tích cực. Vẫn còn nhiều trẻ vi phạm phạm luật.
Để thực hiện mục tiêu năm 2005, tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ em dưới 5 tuổi giảm còn 25%, 50% số trường THCS hoàn thành phổ cập; nâng tỷ lệ trẻ đi mẫu giáo lên 80%, Phó thủ tướng lưu ý các địa phương, ban, ngành cần lồng ghép chương trình chăm sóc trẻ em với chương trình phát triển kinh tế; đẩy mạnh khâu tuyên truyền, nêu gương những điển hình tốt trong việc thi hành luật bảo vệ trẻ em; tăng cường đầu tư của nhà nước cho lĩnh vực này, đặc biệt chú trọng cho trẻ ở vùng sâu, trẻ suy dinh dưỡng, có hoàn cảnh khó khăn, khuyết tật; kiện toàn bộ máy bảo vệ chăm sóc trẻ em từ trung ương đến cơ sở.
Như Trang