Forrest Li tên thật là Lý Tiểu Đông, sinh năm 1977 tại Trung Quốc. Giống như nhiều thanh niên thế hệ 7x, ông sớm cảm nhận được sự thay đổi nhanh chóng của Trung Quốc và tìm đến các lớp học tiếng Anh với mong muốn tiếp cận nền văn minh phương Tây. Cái tên Forrest được Li lựa chọn theo tên nhân vật chính trong bộ phim kinh điển Mỹ Forrest Gump.
Gã nghiện game kỳ lạ và niềm cảm hứng từ Steve Jobs
Trong bài phỏng vấn với Bloomberg, Li cho biết, ông vốn là một "con nghiện" game. Trong mắt bạn bè đại học, ông có phần kỳ lạ. Ngoài thời gian trên giảng đường, ông thường chơi game thâu đêm tại một quán cafe internet. Sau khi tốt nghiệp ngành kỹ thuật, ông gia nhập Motorola Solutions với vị trí tuyển dụng nhân sự. Li sớm nhận ra tương lai của mình không thể giới hạn trong bốn bức tường văn phòng. Thời gian rảnh rỗi, ông đăng ký các khoá học khởi nghiệp.
Cuối cùng, Li quyết định sang Mỹ, theo học thạc sĩ ngành Quản trị kinh doanh tại Đại học Stanford. Tháng 6/2005, ông đến dự lễ tốt nghiệp của bạn gái, người sau này vợ ông. Tại đây, Li đã nghe bài diễn văn bất hủ của Steve Jobs với câu nói nổi tiếng "Stay hungry, stay foolish" (Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ).
Ông nghe đi nghe lại bài phát biểu ấy ba lần mỗi ngày trong suốt một tháng và quyết định khởi nghiệp. "Bài phát biểu đó trở thành động lực giúp tôi có đủ dũng cảm để làm những việc bây giờ", Li nói với Bloomberg.
Forrest Li, đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Sea. Ảnh: SNOC
Sau khi tốt nghiệp, Li cùng bạn gái trở về Singapore. Ông làm việc cho MTV Network, rồi khởi nghiệp với công ty đầu tay GG Game. Tuy nhiên, ông sớm nhận ra mình đã nắm bắt sai xu hướng. Khi game online lên ngôi, ông lại khởi nghiệp với game offline.
Giai đoạn suy thoái kinh tế năm 2008 khiến mọi thứ trở nên tồi tệ. Ông gọi đây là "hai năm đen tối nhất cuộc đời". Doanh nghiệp chết yểu, ông thừa nhận thất bại trước các nhà đầu tư. "Họ trân trọng sự thành thật của tôi. Với các nhà đầu tư mạo hiểm, họ đánh cuộc vào con người và luôn tin một ngày nào đó, người đó sẽ làm nên chuyện", ông kể trong một lần phỏng vấn với Forbes.
Sau thất bại, Li tìm kiếm cơ hội mới. "Tôi nói chuyện với các nhà đầu tư Mỹ. Họ nói ấn tượng với các dự án của tôi nhưng thích những công ty chỉ cách họ 30 phút lái xe hơn", ông nhớ lại. May mắn mỉm cười vào năm 2009, Li nhận được khoản đầu tư gần 1 triệu USD.
Lúc này, Forrest Li nhận ra tiềm năng to lớn của thương mại điện tử tại khu vực Đông Nam Á. Lựa chọn của ông là xây dựng một hệ sinh thái thích hợp với nền văn hóa bản địa bằng một trò chơi toàn cầu, đúng như tên gọi Global Arena (đấu trường toàn cầu), sau này được rút gọn thành tên tập đoàn Garena. Thành công đầu tiên đến với Garena là mảng game online. Công ty sau đó được Tencent hậu thuẫn, mở rộng hoạt động sang thanh toán trực tuyến, bán lẻ.
Khi đã thu hút được hàng chục triệu người dùng, Li hiểu đã đến lúc bổ sung các sản phẩm công nghệ khác cho hệ sinh thái. Ông nhận thấy tại môi trường Đông Nam Á, một giải pháp công nghệ thành công ở nền kinh tế này có thể nhân rộng hay đem áp dụng tại nền kinh tế khác, tạo thành một thị trường rộng lớn xuyên biên giới.
Người đối đầu Alibaba ở Đông Nam Á
Tiềm năng thương mại điện tử ở Đông Nam Á cũng sớm được Jack Ma nhòm ngó. Trong khi Alibaba đẩy mạnh chiến lược "bành trướng thương mại điện tử xuyên biên giới", công ty Shopee của Garena cũng nổi lên như một thế lực đáng gờm.
Cuộc đối đầu giữa Alibaba và Shopee diễn ra sớm hơn dự tính của giới phân tích. Alibaba liên tục mở rộng ảnh hưởng bằng cách mua lại hệ thống Lazada trong khu vực Đông Nam Á. Ở bên kia chiến tuyến, Garena áp dụng chiến thuật du kích "vùng phụ cận". Kế hoạch của Li là huy động kho chứa từ các đối tác để tiếp cận nhanh với đối tác. Còn Alibaba tập trung vào phát triển hạ tầng, kho bãi cho việc vận chuyển hàng hoá xuyên biên giới.
Theo báo cáo của iPrice và SimilarWeb, năm 2020, Shopee trở thành sàn thương mại có lượng truy cập website trung bình cao nhất khu vực. Còn thống kê của App Annie cũng cho thấy Shopee là ứng dụng mua sắm được tải xuống nhiều thứ hai trên toàn cầu.
Tỷ phú công nghệ giàu nhất Singapore
Song song với việc phát triển Shopee, Garena còn ăn lên làm ra ở mảng game và thanh toán điện tử. Năm 2014, nhận thấy tỷ lệ người dùng smartphone và Internet của khu vực Đông Nam Á có xu hướng tăng dần, Forrest Li thành lập một studio game ở Thượng Hải, chuyển từ phát triển game trên PC sang phục vụ riêng cho di động. Năm 2016, Garena giới thiệu trờ chơi đình đám Free Fire.
Theo SCMP, game online đang là mảng kinh doanh chính của tập đoàn với 500 triệu người dùng toàn cầu. Free Fire là ứng dụng được tải nhiều nhất thế giới năm ngoái trên Google Play và App Store. Thành công từ game giúp Garena thu hút được đầu tư từ nhiều tập đoàn lớn trên thế giới. Cũng trong năm 2016, công ty gọi vốn thành công 170 triệu USD, được định giá 3,75 tỷ USD và trở thành startup kỳ lân đầu tiên của Singapore.
Năm 2017, Garena đổi tên thành Sea, hoạt động trên ba lĩnh vực game, thương mại điện tử và ví điện tử. Cả ba mảng này hiện đều có mặt ở Việt Nam, với sàn thương mại điện tử Shopee, thanh toán kỹ thuật số SeaMoney còn game nổi tiếng nhất là Liên minh huyền thoại.
Cuối tháng 8, theo Bloomberg Billionaires Index, Li đang sở hữu khối tài sản trị giá khoảng 19,8 tỷ USD và trở thành người giàu nhất Singapore. Người giàu thứ nhì là ông trùm sơn Goh Cheng Liang, với khối giá trị tài sản ròng là 17,7 tỷ USD.
"Ngoài Đông Nam Á, có thể có nhiều cơ hội hơn dành cho chúng tôi. Dựa trên những gì học được, chúng tôi có thể sẽ áp dụng cho một vài thị trường khác như những gì đã diễn ra với Free Fire", Li cho hay.
Ông cũng ôm tham vọng mang lại cuộc sống tốt hơn cho người dùng và doanh nghiệp thông qua công nghệ. "Những gì chúng tôi có là hiểu biết đặc biệt về công nghệ có thể ứng dụng cho các doanh nghiệp tại những nơi chúng tôi đang hoạt động, đặc biệt là trong một thị trường đang nổi", ông chủ của Shopee nói.
Khương Nha