 |
|
Ông Ngô Thanh Nhàn |
- Ông đánh giá thế nào về khả năng thụ lý của Toà Tối cao Mỹ sau khi luật sư bên nguyên kháng án?
- Sau khi thẩm phán Jack Weinstein bác đơn kiện, các luật sư sẽ đệ đơn lên Toà Kháng án Lưu động Liên bang Vùng 2 (Second Circuit Court of Appeals) xin xét lại. Sau khi thụ lý, Toà Kháng án phải đọc lại toàn bộ hồ sơ của hai bên và của thẩm phán Weinstein tại Toà án Liên bang Vùng miền Đông bang New York (United States District Court, Eastern District of New York, là toà nơi thẩm phán Weinstein làm việc), để xét phán quyết của thẩm phán Weinstein. Toà Kháng án có thể đảo ngược phán quyết của thẩm phán Weinstein.
- Sau những lập luận của ông Jack Weinstein dẫn đến phán quyết bác đơn kiện, liệu bên nguyên có thấy cần thiết phải bổ sung hoặc thay đổi gì trong luận cứ của mình?
- Bên nguyên không được bổ sung hay thay đổi lập luận, hoặc thêm chứng cứ liên quan đến vụ kiện. Bên nguyên chỉ có thể chỉ ra những thiếu sót, hiểu lầm, hiểu sai, phạm sai lầm,... của thẩm phán Weinstein trong lúc xét các lập luận và chứng cứ của bên nguyên. Cũng nên biết là lúc đầu thẩm phán đã bác các lập luận chính của Bộ Tư pháp Mỹ và của các công ty hoá chất, và đồng ý với bên nguyên. Và nếu chỉ thế thì bên nguyên đã thắng vòng đầu. Tuy nhiên, sau đó thẩm phán Weinstein lại đưa ra lập luận để bác đơn của bên nguyên.
- Theo ông, có nên gắn việc các công ty hoá chất Mỹ bồi thường 180 triệu USD cho các cựu binh Mỹ trước đây với vụ kiện hiện nay khi sự bồi thường này là kết quả của quá trình dàn xếp ngoài phiên toà.
- Vụ kiện của các cựu chiến binh Mỹ trước đây và của các nạn nhânViệt Nam hiện nay hoàn toàn khác nhau và không liên can gì nhau. Tuy nhiên, có một số chứng cứ và vấn đề tương tự nhau. Ở đây, các nạn nhân của cả hai vụ kiện đều bị nhiễm độc cùng loại độc chất da cam có chứa dioxin - là chất độc hại nhất trong lịch sử loài người, và có 13 chứng bệnh giống nhau mà Chính phủ và Quốc hội Mỹ đã công nhận có liên quan đến chất da cam. Do đó, hai phán quyết ngược nhau của thẩm phán Weinstein gây công phẫn, và rõ ràng có phân biệt đối xử - người đi rải chất da cam bị nhiễm độc thì ông chấp nhận đơn, người trực tiếp bị rải, đông hơn và nhiễm độc nặng hơn, thì ông bác đơn. Đó là điều bất công không thể tưởng tượng nổi.
Nếu toà án Mỹ và Chính phủ Mỹ không có khả năng nhận trách nhiệm trước công lý của mình đối với ba triệu nạn nhân chất độc da cam Việt Nam, những rêu rao của họ về công lý và quyền con người (nhân quyền) ở Việt Nam và ở các nước khác đều là những quan tâm giả dối, giả đạo đức.
- Ông đánh giá thế nào về mức độ quan tâm của dư luận Mỹ đối với vụ kiện này?
- Các cơ quan truyền thông đăng tải ngay phán quyết của thẩm phán Weinstein vì sự kiện này đáng ngạc nhiên và vì số ba triệu nạn nhân Việt Nam, một con số to lớn. Sự chú ý của người Mỹ tăng vì nước Mỹ đang quan tâm về sự sa lầy ở cuộc chiến ở Iraq, nơi Mỹ sử dụng các vũ khí độc hại. Họ nhắc đến cuộc chiến tranh ở Việt Nam vì họ muốn biết tốn kém thật sự của một cuộc chiến tranh. Chiến tranh không bao giờ dừng lại lúc bom ngừng nổ và chiến trận im tiếng. Sự tàn phá của nó vẫn tiếp diễn lâu dài trên cõi sống, trong trí não lẫn xác thịt của người dân trong cuộc. Việc nạn nhân chất độc da cam Việt Nam đệ đơn kiện các công ty hoá chất ở Mỹ là hợp thời và chính đáng. Quyết định của Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin tiếp tục kháng án là hợp lý.
- Một trong những thế mạnh của vụ kiện này chính là sự ủng hộ của dư luận quốc tế. Vậy Chiến dịch cứu trợ và trách nhiệm cho nạn nhân da cam Việt Nam (VAORRC) sẽ làm gì để tranh thủ công luận Mỹ thưa ông?
- Chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường các hoạt động giáo dục về hậu quả của việc sử dụng chất độc da cam trên đất nước và con người Việt Nam cho mọi nơi trên nước Mỹ; kêu gọi người Mỹ ký tên ủng hộ vụ kiện; tiếp tục đòi hỏi Chính phủ và các công ty Mỹ chịu trách nhiệm công lý bồi thường nạn nhân chất độc da cam tại Việt Nam. Xin xem Thông cáo của VAORRC ngày 10/3/2005 trên mạng www.vn-agentorange.org
P. Hiếu - T Huyền (thực hiện)