Bé hiểu những gì mọi người nói và biết đó là gì, nhưng không nói được. Bé tự cởi quần mỗi khi tiểu tiện, biết xếp đồ chơi trước khi đi ngủ. Biết làm những gì ba, mẹ yêu cầu nhưng khi nói để bé nói theo thì bé chỉ cười và giả lơ. Khi bé nghe được âm thanh ở TV hoặc bên ngoài phát ra, bé bắt chước nói theo nhưng từ không rõ lắm, bé thích thì nói không thích thì thôi. Nói chung là rất lười biếng. Bé không nói được nhiều, vì vậy khi bực bội hoặc yêu cầu gì mà không được đáp ứng bé chỉ la hay nhõng nhẽo. Chúng tôi rất lo không biết phải làm sao, vì đôi khi tự nhiên bé nói ra không ai chỉ, nhưng có khi chơi cùng bé dạy nói bé vẫn không chịu nói. Xin cho chúng tôi lời khuyên.
Trả lời:
Chào chị!
Theo đánh giá của test Denver, trẻ 22 tháng tuổi phải nói được câu 2 từ là bình thường. Như vậy, con chị đã 38 tháng tuổi mới chỉ nói được từ Ba, mẹ và nói vẫn chưa rõ lắm thì quả thật phải xem xét về mức độ phát triển ngôn ngữ của bé. Trước hết cha mẹ nên đưa con đi khám bác sĩ xem bé có bị tổn thương về mặt thực thể hay không vì có trường hợp trẻ chậm nói do nguyên nhân thực thể. Bên cạnh đó cũng cần có những đánh giá và trao đổi kĩ với với các chuyên gia tâm lý để xác định được chính xác nguyên nhân dẫn đến bé chậm nói và như vậy mới có thể có những chỉ dẫn cụ thể giúp bé phát triển ngôn ngữ tốt hơn.
Về khía cạnh giáo dục, chị có thể dạy cho bé tập nói từ câu nói có 1 từ và dần dần nâng cao 2, 3 …từ. Khi dạy trẻ nói, chị cần phải tạo được không khí thoải mái, vui vẻ, nói rõ từ, nói thường xuyên, tránh quát mắng khi trẻ chưa nói được (càng quát thì trẻ càng nói kém hơn), đặc biệt khi dạy trẻ nói cần gắn với những tình huống cụ thể, những hình ảnh có cảm xúc với trẻ thì sẽ giúp cho bé phát triển tốt hơn.
(Thạc sĩ Trần Văn Tính, chuyên gia Trường mầm non Hoàng gia, Equest Group, tel: 04 762 4788).